18 Mart 2009 Çarşamba
'Erdal Öz Edebiyat Ödülü' İhsan Oktay Anar'ın
Erdal Öz'ün anısını yaşatmak amacıyla ailesi ve kurucusu olduğu Can yayınları tarafından düzenlenen 'Erdal Öz Edebiyat Ödülü' İhsan Oktay Anar'ın oldu.
Doğan Hızlan, Cevat Çapan, Jale Parla, Nüket Esen, Semih Gümüş, Enis Batur ve Can Yayınları temsilcisinden oluşan seçici kurul, "edebiyatımıza kazandırdığı birbirinden önemli romanları, bu romanlarda ortaya koyduğu özgün üslubu" gerekçesiyle ödülün İhsan Oktay Anar'a verilmesini kararlaştırdı.
Ödül töreni Erdal Öz'ün doğum günü olan 26 Mart'ta Pera Müzesi'nde düzenlenecek ve Handan Börüteçene'nin yaptığı heykel ve 15 bin TL'den oluşan para ödülü Anar'a teslim edilecek.
Geçen yıl Gülten Akın'ın kazandığı ödül, yaşayan ve son üç yıl içinde yeni bir yapıtı yayınlanmış bir yazara veriliyor.
Erdal Öz gibi değerli bir edebiyatçı adına düzenlenen bu ödülü almaktan çok büyük bir mutluluk duyduğunu söyleyen İhsan Oktay Anar, "Sağolsunlar jüri üyeleri beni bu ödüle layık görmüşler. Onlara teşekkür ediyorum. Türk edebiyatında çok çok iyi insanlar var. Bu yüzden ödülün bana verilmesini bir şans olarak görüyorum. Çok sevindim, çok mutluyum. Mutlu bir insan ne yapar? Mutlu bir insan susar. Ben mutsuz insanların konuştuğunu düşünüyorum ve susuyorum." dedi.
Memet Fuat Ödülleri sahiplerini buldu.
19 Aralık 2002 tarihinde yitirdiğimiz Memet Fuat'ın anısına düzenlenen “Memet Fuat Eleştiri/İnceleme, Deneme, Yayıncılık Ödülleri”nin beşincisi ve Memet Fuat Genç Şiir Ödülünün birincisi, sahiplerini buldu.
Cevat Çapan, Eray Canberk, Konur Ertop, Nurdan Gürbilek, Uğur Kökden, Hasan Kuruyazıcı ve Mustafa Öneş’ten oluşan Seçici Kurul’un değerlendirmesi sonucunda; Eleştiri/İnceleme ödülünü Erol Üyepazarcı, “Korkmayınız Mister Sherlock Holmes! Türkiye’de Polisiye Romanın 125 Yıllık Öyküsü (1881-2006)” ile; deneme ödülünü ise, “Kitapların Şenlik Ateşi” adlı kitabıyla Serdar Rıfat kazandı. Yayıncılık Ödülü’ne Mitos Boyut yayınevi değer görüldü.
Bu sene ilk kez verilen Memet Fuat Genç Şiir ödülünü ise, Ödülünü “Şiir Koy Alnıma” isimli dosyası ile Özkan Satılmış kazandı..
2008 yılı için 80 dosyanın katıldığı yarışmada Egemen Berköz, Haydar Ergülen, Turgay Fişekçi, küçük İskender, Mustafa Öneş’ten oluşan Seçici Kurul, ayrıca Kaan Koç, Şakir Özüdoğru, Duygu Ergun, Levent Sevi, A. Barış Ağır ve Nihat Özdal’ın dosyalarını da “övgüye değer” buldu.
İlkeleriyle örnek bir edebiyat adamı olan Memet Fuat aynı zamanda şiir alanındaki eleştirileri ve genç şairleri değerlendirmeleri ile de önem kazanmıştır. Bu sebeple Memet Fuat Genç Şiir Ödülü, genç şairlerin çalışmalarını desteklemek, yüreklendirmek ve başarılarını ödüllendirmek amacını taşıyor.
5.000 TL tutarındaki Eleştiri/İnceleme Ödülü, Bilgi Üniversitesi Yayınları tarafından ve aynı tutardaki Deneme Ödülü de Adam Yayınları tarafından karşılanmaktadır. Genç Şiir Ödülü 2.000 TL tutarındadır. Yayıncılık Ödülü ise Bihrat Mavitan tarafından tasarlanan heykelcikle değerlendirilmektedir. “
Memet Fuat Ödülleri”, 4 Nisan 2009 Cumartesi günü İstanbul Bilgi Üniversitesi’nin santralistanbul Kampüsü’nde gerçekleşecek. O gün Memet Fuat, Bilgi Üniversitesi'nin santralistanbul kampusunda “şiiri koklayarak tanıyan adam” özelliğiyle anılacak... Genç Şiir Ödülü’nün Seçici Kurul üyelerinin katılacağı panelde “şiirimizin ateşi” ölçülecek. Memet Fuat Ödülleri’nin kısa süreli sergisinde de, Memet Fuat Kitaplığı’ndan ve Pirâye Koleksiyonu’ndan derlenen belgelerle şairler ve şiirleri olacak.
Karşıyaka Belediyesi' 2009 -Homeros- Salah Birsel Şiir Ödülü sonuçlandı.
Veysel Çolak, Nuri Demirci, Altay Öktem, Yusuf Alper ve Haluk Cengiz'den oluşan seçiciler kurulu, 2008'de basılmış şiir kitapları ve basıma hazır kitap bütünlüğü olan dosyalarla ödüle başvuranlar arasında yaptığı değerlendirmede: Birinciliğe Didem Gülçin Erdem'in "Hasar" Mehmet Ersoy'un "Gölgeler ve Toz", ikinciliğe Özkan Satılmış'ın "Şiir Koy Alnıma" ve Levent Sayım'ın "Sürgün", üçüncülüğe Ercan Y. Yılmaz'ın "İlkel Atlaslar Divanı" ile Nurhak Kaya'nın "Ayak Bastım Gökyüzüne" adlı yapıtlarını uygun buldu.
Seçici Kurul Özel ödülleri ise Abdurrahman Şenel'in "Çıplak Nehirler, Sağır Evler", Sait Bildirici'nin "Su ve Mum", Mehmet Oğuz'un "Sus/Kuyu/Su", İbrahim Topaz'ın "Melek Uykuları" ve Murat Karacan'ın "Hükümsüz Hayatlar" adlı yapıtlarına verildi.
Ödüller, 21 Mart Dünya Şiir Günü'nde törenle takdim edilecek. Aynı gün yazar Mehmet Başaran'a ise Karşıyaka Belediyesi Homeros Onur Ödülü verilecek.
SÜREYYA BERFE
(27 Ocak 1943, İstanbul - )
Şair. Asıl adı Hikmet Süreyya Kanıpak. 1965'e kadar gerçek adı olan Süreyya Kanıpak'ı kullandı. Daha sonra soyadını değiştirmeye karar verdi ve Cemal Süreya'nın önerisiyle Berfe kelimesini aldı. Süreyya Berfe adını kullanmaya başladı. Nermin Hanım ile Fransızca öğretmeni Metin Kanıpak’ın oğlu. Baba tarafından Atatürk’ün akrabasıdır. Babasının görevi nedeniyle Erzurum, Sinop, Afyon, Turgutlu ve Çanakkale il ve ilçelerde yaşadı. 1960'da Çanakkale Lisesi'nden mezun oldu. Bundan sonra, 2 yıl İÜ Hukuk Fakültesi'nde, 4 yıl ise İÜEF Felsefe Bölümü'nde okudu. Yedek subay öğretmen olarak yaptığı askerliğinin ardından, Arkın Yayınevi'nde çalışmaya başladı ve Meydan Larousse, Cumhuriyet Ansiklopedisi, Yirminci Yüzyıl Tarihi gibi ansiklopedik yayınların hazırlanmasına katkıda bulundu. 1972'de Ali Özgentürk ile birlikte Asyalı dergisini çıkardı (2 sayı). 1976'da Can Yayınevinin çocuk kitapları bölümünde görev aldı. Daha sonra reklam şirketlerinde metin yazarı olarak çalıştı. Foça’da yaşıyor; bir çocuk babası.
İlk şiiri “Yoksul Bir Aile Dedi ki”, 1962'de Yön dergisinde yayımlandı. Şiirleri Süreyya Kanıpak imzasıyla 1965'e kadar Düzlem, Soyut, Türk Dili, Yelken, Zeren gibi dergilerde, daha sonraları şiirleri, yazıları ve kendisiyle yapılan söyleşileri Adam Sanat, Ant, Bir Nokta, Birikim, Broy, Cumhuriyet, Cumhuriyet Kitap, Defter, Forum, Gösteri, Günümüzde Kitaplar, Hece, Kedi, Kitap-lık, Mavi Yeşil, Milliyet Sanat, Oluşum, Papirüs, Somut, Soyut, Sözcükler, Şiir Sanatı, Ulus, Yazı, Yeni a, Yeni Dergi, Yeni Edebiyat, Yeni Gazete vb. dergi, gazete ve eklerinde yayımlandı.
1966’da “Kasaba” adlı şiiriyle kazandığı Türkiye Milli Talebe Federasyonu Kültür Yarışması birincilik ödülü, tanınmasını sağladı. 1960 Kuşağı olarak anılan İsmet Özel, Ataol Behramoğlu, Egemen Berköz ve Refik Durbaş gibi şairler arasında yer aldı.
1966’dan sonra, halk şiiri geleneğinin zengin kaynağından beslenen yeni bir şiir dili kurmanın olanaklarını aradı. Bu arayışın ürünü olan ilk şiir kitabı Gün Ola’da, Anadolu ’nun bir köyünde kısa bir süre tanıklık ettiği bir dili ve bu dille iç içe gelişmiş olayları, durumları, koşulları yansıtmak istedi. Oldukça tartışılan bu kitabında Türkmen ve Avşar ağıtlarının, halk ozanlarının, türkülerin ve Nâzım Hikmet’in etkileri gözlendi. Daha sonraki şiirlerinde, halk şiirinin olanaklarından yararlanarak gerçekçi temaları, sağlam gözlemlerle, sıcak ve içtenlikli bir hava içinde vermeyi başardı.
İkinci Yeni’nin etkisiyle ilk şiirlerinde soyutlamalara eğilim duydu; kişide karıncalanma duygusu uyandıran bir envanter tutkusu, sağlam bir çağrışım şiiri, tutarlı bir görüntü sevgisi ve her şeye bakmak isteyen bir derviş tavrı olduğu belirtildi (C. Süreya).
2019’da “Dünya Şiir Günü Bildirisi”ni kaleme aldı. “Hepsi O Kadar” adlı şiiri, Ece Ülker ve Vedat Sakman tarafından bestelendi. Şiirleri 18 dile çevrildi.
Ödül: Kasaba şiiriyle 1966 Türkiye Milli Talebe Federasyonu Kültür Yarışması Ödülü'nde birincilik; Şiir Çalışmaları adlı kitabıyla 1992 Cemal Süreya Şiir Ödülü'nü; Nâbiga adlı kitabıyla 2002 Behçet Necatigil Şiir Ödülü; Seni Seviyorum adlı kitabıyla 2002 Orhon Murat Arıburnu Şiir Ödülü'nü; 2004 Homeros Emek Ödülü’nü, Çıkrık adlı kitabıyla 2009 Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü'nü; Seferis ve Üvez adlı kitabıyla Bozcaada Homeros Ödülü ile 2011 Melih Cevdet Anday Şiir Ödülü’nü ve 2019 PEN Şiir Ödülü’nü aldı. 2015'te TÜYAP İzmir Kitap Fuarı Onur Konuğu seçildi.
Yapıtları: Şiir: *Gün Ola…, İst.: Fikir Kulüpleri Federasyonu, 1969 *Savrulan, İst.: Yücel, 1971 *Hayat ile Şiir, İst.: Hür, 1980 *Ufkun Dışında-Toplu Şiirler, İst.: de, 1985 *Şiir Çalışmaları İst.: Can, 1992 *Ruhumun, İst.: YKY, 1998 *Kalfa–Toplu Şiirler (1965-1998), İst.: YKY, 1999 *Seçme Şiirler, İst.: Adam, 2001 *Nâbiga, İst.: Adam, 2001 *Seni Seviyorum, İst.: Adam, 2002 *Foklar Söyledi Ben Yazdım, İst.: YKY, 2005*Çıkrık, İst.: YKY, 2008 *Kalfa-Toplu Şiirler (1965-2005), 2. bas. İst.: YKY, 2009 *Kalfa-Toplu Şiirler (1965-2008), 3. bas. İst.: YKY, 2014; 4. bas. İst.: YKY, 2018 *Seferis ile Üvez, İst.: Metis, 2010 *Her Gölge Titrer, İst.: YKY, 2015 *Yavaş Yavaş Bilemiyorum, İst.: YKY, 2022
Çocuk Kitapları: *İlkokullar İçin Matematik, İst.: Milliyet, 1976 *Çocukça, Çocuk şiirleri, İst.: Can, 1982 *Eksik Alfabe, İst.: Adam, 2003.
Söyleşi: Mehmet Kâzım, Süreyya Berfe’yle Hayattan Şiire, İst.: Dünya, 2005.
Hakkında Yazılan Kitaplar: *Mehmet Kazım, Süreyya Berfe'yle Hayattan Şiire, İst.: Dünya, 2006. *Gün Ola’dan Seferis’e Süreyya Berfe, (haz. Enver Ercan), İst.: TÜYAP, 2015 *Macit Balık, Hayat ile Şiir: Süreyya Berfe’nin Şiir Dünyası. Ank.: Gece Kitaplığı, 2017
Hakkında Hazırlanan Özel Sayı, Dosya ve Bölümler: Yazılıkaya Aylık Şiir Yaprağı, S. 20, Ağustos 2007
Kaynaklar: sureyyaberfe.com/; TBEA, c. I, 2001, 170/2010, 212-213; Kurdakul, Sözlük, 136-137; Necatigil, İsimler, 85; Yılmaz Odabaşı, Antoloji, 2000/2003; Özkırımlı, TEA, I, 220; Karaalioğlu, 109; Cemal Süreya, Şiir Sanatı, S. 2, 1965; Mustafa Öneş, Yeni Dergi, Eylül 1969; Gülten Akın, Şiir Üzerine Notlar, İst., 1996, 139-144; Haydar Ergülen, “Ruhumun Şiirleri”, Varlık, S. 1096, Ocak 1999; Pelin Özer, "Şiirin Hafızasını Zorluyor Süreyya Berfe", Cumhuriyet Kitap, 25 Nisan 2002; M. Güner Demiray, "Yaşamı Özümsemiş Şiirler", Damar, Şubat 2004; Hasan Efe, "Süreyya Berfe’nin ‘Olmaz’ı”-Günümüz Şairlerinden Şiir Çözümlemeleri", 2004; Ali Emre, "Süreyya Berfe: Sıcak Bir Yürekten Temiz Bir Türkçe’yle Süzülen İçten Dizelerin Şairi", Hece, S. 98, Şubat 2005; Celâl Fedai, (söyleşi) "Süreyya Berfe ile Şiir Üzerine - Süreyya Berfe Şiiri Üzerine Parçalı Bulutlu", Hece, S. 98, Şubat 2005; Mehmet Kâzım, "Yaşamın Gerçeklerine Yaslanan Şair: Süreyya Berfe", Hece, S. 98 Şubat 2005; Kenan Çağan, "İçtenlik ve Şiir", Hece, S. 98, Şubat 2005; Haydar Ergülen, "Çocuklar Ana ve Babalarının Cenazelerine Çelenk Gönderir mi?", Hece, S. 98, Şubat 2005; Okay Gönensin, “Seferis’in Komşusu”, Vatan Kitap, 14 Temmuz 2010; Mahir Bora Kayıhan, “Buruk Şiirler Bütünü: Seferis ile Üvez...”, Olay Gazetesi, 19 Temmuz 2010; Necmiye Alpay, “Seferis Kardeşliği”, Milliyet Kitap, 20 Temmuz 2010; Hüseyin Hamdi Erkan, “Seferis ile Üvez”, Parşömen- sanal fanzin, 27 Temmuz 2010; Orhan Koçak, "Üvez Buruk Bir Meyvedir", Sabah Kitap, 28 Temmuz 2010; Yücel Kayıran, “Kibrin İronik Poetikası”, Radikal Kitap, 30 Temmuz 2010; Turan Karataş, “Huma Kuşu Olup Acıların Ovasında Uçuyorum”, Yeni Şafak Kitap, 11 Ağustos 2010; Sennur Sezer, “Yaşlılığımızda Özlediğimiz Kırlardan Süreyya Berfe’ye Mektup”, Evrensel, 2 Eylül 2010; Mustafa Şerif Onaran, “Berfe Doğası”, Cumhuriyet Kitap, 2 Eylül 2010; Ali Galip Yener, “‘Seferis ile Üvez’: Süreyya Berfe Şiiri Üzerine Notlar”, Varlık, Kasım 2010; Mehmet Kazım, "Toplumcu içerik olsun diye de bir derdim yok", (söyleşi), Cumhuriyet Kitap, 16 Aralık 2010; Hasan Akarsu, "Şiir Çalışmaları", Cumhuriyet Kitap, 8 Aralık 2011; Yücel Kayıran, “Süreyya Berfe’nin Şiirinde Nihlist Toplumculuk”, Varlık, S. 1254, 2012, 6-12; İsmail Mert Başat, “Mektupla Gelen Yanıt”, Varlık, S. 1254, 2012, 17-19; Doğan Hızlan, "Süreyya Berfe'nin şiiri", Hürriyet, 22 Nisan 2015; Metis Yayınları web sitesi, erişim tarihi: 13 Ekim 2021; YKY web sitesi, erişim tarihi: 22 Temmuz 2022; Can Yayınları web sitesi, erişim tarihi: 22 Temmuz 2022
Hazırlayan: Şükrü Kırkağaç
*22 Temmuz 2022 tarihinde güncellendi.
2009 Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü Süreyya Berfe'nin.
Edebiyat dünyasında saygın bir yeri olan 2008 Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü'nü Süreyya Berfe kazandı.
Adnan Binyazar, Müslim Çelik, Refik Durbaş, Şükrü Erbaş ile Kansu ailesinin temsilcilerinden oluşan seçici kurul, Süreyya Berfe’yi geçen yıl yayımlanan “Çıkrık” adlı kitabıyla ödüle değer gördü. Berfe, ödülünü 26 Mart’ta Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde düzenlenecek törenle alacak.