HULKİ AKTUNÇ

(27 Ocak 1949, İstanbul – 29 Haziran 2011, İstanbul)

       Öykücü, şair, roman, deneme ve araştırma/inceleme yazarı. Tam adı Şükrü Hulki Aktunç. Türkiye Defteri dergisinde Oktay Bizer ve Ali Devran takma adlarını kullandı. Recep Aktunç ile Nadide (Öğütveren) Hanım’ın oğlu. Selimiye Askeri Ortaokulu, Erzincan Askeri Lisesi (1963-66) ve Haydarpaşa Lisesi’ni (1967) bitirdi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ndeki öğrenimini yarıda bıraktı. 1969-1972 yılları arasında Meydan Larousse´un hazırlanması sırasında redaktörlük yaptı.´Z´ harfinin tamamlanmasıyla beraber o da işini kaybetti. Daha sonra bir gazetede gördüğü `Redaktör aranıyor` ilanı üzerine Manajans´a başvurdu. Ancak kısa süre sonra Manajans tekrar bir redaktör ilanı vermek zorunda kaldı, çünkü yazarlık konusunda yetenekli olduğu görülen Hulki Aytunç, yaratıcı bölüme kaydırıldı. Daha sonra Manajans içerisinde yazı grubu başkanlığına kadar yükselen Aytunç, yönetim konusunda yaşayan anlaşmazlıklar yüzünden Manajans´tan ayrılma kararı aldı. 1980’de Yaratım´ı kuran Aktunç, 1987’de Foot Cone & Belding ile ortaklığa imza attı. Hulki Aktunç, halen Yaratım / FCB´nin yönetim kurulu başkanlığı görevini sürdürüyor. Reklamcılar Derneği’nin başkanlığını yaptı. İstanbul’da yaşıyor, öykücü Semra Aktunç ile evli ve iki çocuğu var.

       Aktunç’un yazın yaşamı 1968 yılında dönemin önemli dergilerinden “Yeni Ufuklar”da başladı. 1973-75 yılları arasında “Türkiye Defteri” dergisinin yönetimine katıldı.

      Şiirleri, yazıları, öyküleri ve kendisiyle yapılan söyleşileri Budala, Kitap-lık, Ludingirra, Papirüs, Soyut, Şiir Atı, Şiir-lik , Türkiye Defteri, Varlık, Yasakmeyve, Yaşam İçin Şiir, Yeni Dergi, Yeni Edebiyat, Yeni Ufuklar vb. gibi dergilerde yayımlandı.

       On yılı aşan bir çalışmanın ürünü olan “Büyük Argo Sözlüğü” (1990) gerek Türkiye’de, gerek yurtdışı Türkoloji çevrelerinde yoğun ilgi gördü. “Erotogya?” ülkemize özgü erotizm dünyasını irdeleyen bir ilk yapıt sayılır.

       Edebiyata öyküyle başlayan Aktunç, şiir, eleştiri, inceleme, roman ve sözlük te yayımlamıştır. Kendisine özgü bir üslup geliştirdiği öykülerinde ve romanlarında tekniğe ve yapıya özel bir önem verdi. Kendi kuşağını çevreleyen toplumsal konuları konu edinirken simgelerle yüklü anlatımı, ayrıntıları ustaca kullanması ve biçim özellikleriyle farklılığını belirginleştirdi. Duygusallığın ağır bastığı şiirlerinde özellikle sözcük seçimiyle dikkat çekti. Öykü ve romanlarında kişilerin farklı zaman dilimlerindeki yaşamlarını işlemiş, olayları atlamalı kesitlerle, konuyu gizleyerek dolaylı biçimde veren bir üslubu benimsemiştir.

       İlk öykü kitabı “Gidenler Dönmeyenler”de Sabahattin Ali’nin gerçekçiliği ile Sait Faik’in avangardizminin bir bireşimini oluşturmaya çalışmıştır. “Güz Her Şeyi Bilir”adlı öykü kitabında alışılmış anlamda öyküden bir kopuşu gerçekleştiren Aktunç, öykünün yapısına ilişkin saptamalarda bulunmuş ve bir anlamda öykü üzerine öykü yazmayı denemiştir.

       İki öyküsü, filme dönüştürülmüştür: “Aşka Kimse Yok” (Yönetmen: Osman Sınav), “Bir Yer Göstericinin Hayatı” (Yönetmen: Tülay Eratalar)

       Şiirlerinden bir seçme, şairin de katıldığı kolektif çeviri çalışmalarında, Theo Dorgan, Tony Curtis ve Orhan Koçak tarafından İngilizceye çevrildi: A Selection of Poems and Needlework Interior, 1996. İrlanda’da gerçekleştirilen şiir çeviri seminerleri doğrultusunda bazı şiirleri İngilizceye çevrildi ve Twelfth Song başlığıyla yayınlandı (1998).

Ödülleri: İlk kitabı “Gidenler Dönmeyenler” ile 1977 Türk Dil Kurumu Öykü Ödülü’nü, “Bir Çağ Yangını” adlı romanıyla 1981 Abdi İpekçi Ödülü’nü, “Bir Yer Göstericinin Hayatı” ile 1989 Yunus Nadi Öykü Ödülü’nü, “İnsan Aşklarının Külüdür” ile 1994 Halil Kocagöz Şiir Ödülü’nü, “Istıraplar Ansiklopedisi” ile 1995 Cemal Süreya Şiir Ödülü’nü kazandı.

Yapıtları:

Şiir Kitapları:

& Sır Kâtibi (1989, Şiir Atı Yayıncılık, İst.)

& Islıkla Tarihçe (1989, 1000 Tane Yayınları, İst.)

& Adresim Aynalar (1991, Telos Yayınları, İst.)

& Şarkılar (1992, Varlık Yayınları, İst.)

& İnsan Aşklarının Külüdür (1993, Korsan Yayın, İst.)

& Istıraplar Ansiklopedisi (1994, Oğlak Yayınları, İst.)

& Bir Şeyin Varoluşu (1999, Varlık Yayınları, İst.)

& Firak Toplu Şiirler 1989-1999 (Kitap Editörü: Birhan Keskin; 2000, YKY, İst., 377 s.; Sır Kâtibi, Islıkla Tarihçe, Adresim Aynalar, Şarkılar, İnsan Aşklarının Külüdür, Istıraplar Ansiklopedisi ve Bir Şeyin Varoluşu adlı şiir kitaplarının toplu basımı)

& Opus (Gültekin Emre ile birlikte; 2012, Sel Yayınları, İst., 116 s.)

       Öykü Kitapları:

& Gidenler Dönmeyenler (1976, Günebakan Yayınları, İst.)

& Kurtarılmış Haziran (1977, Derinlik Yayınları, İst.)

& Ten ve Gölge (1985, İletişim Yayınları, İst.)

& Bir Yer Göstericinin Hayatı (1989, Afa Yayınları, İst.)

& Güz Her Şeyi Bilir (1998, Oğlak Yayınları, İst.)

& Toplu Öyküler I (2003, YKY, İst., 342 s.; Gidenler Dönmeyenler, Kurtarılmış Haziran ile Ten ve Gölge adlı kitaplarının toplu basımı)

& Toplu Öyküler II (2003, YKY., İst., 315 s.; Bir Yer Göstericinin Hayatı ve Güz Her Şeyi Bilir adlı kitaplarının toplu basımı)

       Romanları:   

& Bir Çağ Yangını (1980, Derinlik Yayınları, İst.)

& Son İki Eylül (1987, Özgür Yayınları, İst.)

       Deneme, İnceleme, Eleştiri Kitapları

& Erotologya (2000, Sel Yayınları, İst.)

& Aforistika (2001, Sel Yayınları, İst.)

       Sözlük:

& Büyük Argo Sözlüğü (1990, Afa Yayınları, İst.; Genişletilmiş olarak YKY’de 1. Baskı: 1998, İst.)

       Söyleşi Kitabı:

& Yoldaşım 40 Yıl (Söyleşi: Rıza Kıraç;)

Kaynaklar:

A  Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi Cilt I / 2001, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, İst., s: 64-65

Yazarla Yapılan Söyleşiler:

J  Şair ve Okuru: Hulki Aktunç / İbrahim Yıldırım / Yasakmeyve, Sayı: 1, Şubat-Mart 2003, s. 6-14