ÜMİT YAŞAR IŞIKHAN

(1 Temmuz 1957, Mardin - )

       Şair, yazar, çevirmen. Prof. Dr. Vedat Işıkhan’ın ağabeyidir. İzmir Çınarlı Endüstri Meslek ve Teknik Lisesi (1977) ile 9 Eylül Üniversitesi Yabancı Diller Meslek Yüksek Okulu (1992)’nu bitirdi. Akçay, Ayvalık, Foça, Güllük, Bodrum ve Datça’da (1992-2011) Liman Başkanı olarak görev yaptı. 2011 yılından itibaren Kültür ve Turizm Bakanlığı’nda uzman olarak görev aldı.

       Kimi şiirleri bestelenerek seslendirildi. Yeni Sanat (İzmir 1995), Temmuz (İzmir, 1986-87) ve Homeros (İzmir, 1988-89) dergilerini çıkardı, yayın yönetmenlikleri ile sanat danışmanlıklarını yaptı. 2010-14 yıllarında TRT Belgesel, İzmir Sky, Kanal 35 ve Ada Tv.de programlar yaptı. Arapça ile Süryaniceden şiirler çevirdi. Toplu şiirleri Adı Özgürlüktü adıyla 2008 yılında Azerbaycan /Bakü’de yayımlandı.

       Şiirleri Arapça, İngilizce, İtalyanca, Almanca, Süryanice, Sırpça, Rusça, Fransızca, Azerice ve Hint dillerinde yayımlandı. Değişik tarihlerde Türkiye'yi temsilen Kuzey Afrika, Orta-doğu ve Avrupa'da uluslar arası şiir festivallerine katıldı. 1987–1988-1999 yılları Irak uluslararası Mirbed Şiir Festivali, 1991 yılı Libya M. Irregai anma toplantısı,  1986 yılı Nazım Hikmet Yazın Kolu-Prizren ve 1990 yılı Balkan Yazarlar Birliği Belgrad-Yugoslavya), 2007 yılı Suriye Şam edebiyat buluşmasına katıldı. 2007-2008 yıllarında Datça ve Marmaris'te Uluslararası şiir buluşmalarını örgütledi.

       Uluslararası Aktivist Sanatçılar Birliği (Kurucu Başkan, 2008), Dünya Sanat Olimpiyatları Türkiye Komitesi (Kurucu Genel Sekreter, 2012), Uluslararası Kültür Sanat Diyalogları (Kurucu Genel Sekreter, 2014), Uluslararası PEN Yazarlar Derneği,

Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS) ile Bilim ve Edebiyat Eserleri Sahipleri Meslek Birliği (BESAM) üyesidir. İzmir'de yaşıyor.

       Işıkhan’ın ilk şiiri 1975 yılında Bestelenmiş Şarkı ve Türkü Sözleri Antolojisinde yayımlandı. Daha sonra şiirleri, öyküleri, yazıları ve söyleşileri Damar, Homeros, Temmuz, Yaba Edebiyat dergileri ile Ege’de Bugün gazetesinde (2013-14) yayımlandı.

       Ödülleri: Cumhuriyet’in 50. Yılı Şiir Yarışması 1.lik ve 3.lük (Mardin 1973), 1979 Hasan Tahsin Şiir Yarışması Mansiyon, 1980 Yaba Dergisi Halk Ödülü Şiir Dalı Mansiyon, 1980 Yaba Dergisi Halk Ödülü Araştırma Dalı Mansiyon, 1982 'Ekin' yazın dergisi ödülü, 1986 Ekin Edebiyat Dergisi Şiir Özel Ödülü, 1997 ‘Yeni Asır’ Şevket Bilgin Köşe Yazarlığı 3.lük Ödülü, 1998 ‘Menemen’in Sesi’ Deneme Yarışması 1. Ödülü, 2008 Azerbaycan Vektör İlimler Akademisi / Dünya Barışına ve Edebiyatına Katkı Uluslararası Ödülü, 2010 Birleşmiş Milletler Rusya Temsilciliği Dünya Barışına Katkı Onur Ödülü ile Avrupa Üniversitesi Bilimsel Çalışmalar Fahri Doktor Beratı (2010) sahibidir.

Yapıtları:

Şiir Kitapları:

&  Kamçılanan Umutlar (1976)

& Andaç Yerle Gök (1979)

& Sevdamda Ülkem (1983, Ank. )

& Bir Pencerede Kırk Bahar (1986)

& Adın Can Olsun (1987)

& Adı İllegal Veya Çoğul Yalnızlıklar (1996)

& Aşk Vardı – Netekim 12 Eylül Şiirleri 1 (2007, 2. Baskı: 2009, Etki Yayınları, İzmir, 159 s.)

& Aşktan Sonra Hüzün - Netekim 12 Eylül Şiirleri 2 (2007, 2. Baskı: 2009, Etki Yayınları, İzmir, 141 s.)

Öykü Kitapları:

&  Sığınaklarda Hüzün Şarkıları (1987)

& Kalbim Irak’ta Kaldı (2007)

       

Şiirlerinden Seçmeler:

ADI İLLEGAL

en yasak ihtilaldi dokunmak saçlarının ucuna, hırçın bakardın

okşamak bir martının kır kahvesinde elleri zaman üşümüş

büyürdün ve üşürdüm,hayatımı bilen loş hücre duvarları gibi soğuk

ve bakardık konuşamadığımız yarınlara,ansızın solgun duvar

ansızın oyuncakçı vitrinlerinde bir manşet ayrılık

kaç yağmur damlası indin kapanan bir kitabın sarhoşluğuna

kaç mevsim sorguladı beni bakışlarındaki hüzün

sustum ve sığındım geçmişimdeki kavgaların rüzgarı beni örttü

sustum ve vuruldum

yenilgiler tarihime illegal aşkımı koydum

büyürdü biz olmadan da çiçekler ve daha beni tanımayan çocuk

büyürdünüz ortaçağı yaşayan bir kentin pandorasında sadece

ve unuturdunuz beni, inat ve doyumsuzluk yeterliydi işte sahne

işte gözlerini ve kulaklarını kapatmış yelkenliler koşturur

işte dergi satan çocuk,

işte oyunun bittiği ve ağladığın gece

bir inançtı, bir kavga, önce kendimle sonra sen, bölünmüş ve çoğalmıştık

deli bir oyuncuydum, bir çığırtkan haykırarak anlatamadıklarım beni vurdu

değişik bir şey değildi vurulmak,çıkarken sığınaklardan resimlere

değişik bir şey değildi ayrılık ve ölüm bizden önce gidenlere

böyle değişirdi dünya,böyle gelişirdi yaşlılığına doğru bir şiir

beşinci kata çıkıp sola döneceksin ve bakıp duvardaki saate yağmur yağacak

sarılsan anlatılmaz bir hızla martılar geçecek kapıdan,şaşıran gözlerin

ve sonra sen düşeceksin, düştüğüm gibi yıllardır onulmaz sevdalara

hiçbir kente elveda demedim

gömün beni ve sen

hoşça kal illegal

illegal…

BİR DOST SÜRSÜN AYAK İZLERİMİZİ

ölürsek sırayla ölelim

bir dost sürsün ayak izlerimizi

bütün yıllarıma dem vurup oturdum masa başına can

mevsimler değişti, yapraklardan bir bahar indi ayaklarına

şimdi uzak sınırlar, şimdi uzak bakışların

hangi bulut getirir seni, hangi güvercin kanat taksam

çekip gitsem nereye…gökyüzü korkunç yalnızlık

salınır ay ışığı bir ülkede yağmur tanesi saçlarından

ellerini bıraksam gözlerim seninle, yüreğim ve bütün zaman

mercan olurum,bulut olurum, güvercin olurum bu zulüm aşkımadır

dev bir çocuk olurum, ayaklarımı kurtarsam, dilimi

hücreleri ben yıkacağım sevgimle ve umudumla bütün yeryüzünün

işte orman bıraksam ellerim sıcak ırmaklar

alırım bütün umutları seninle, her kavgada her cephede gül

sırtımda doyumsuz çocuk gözleri gençliğimin

ansızın ölürüm, ansızın çılgın ve sürgün

şimdi gürültü içinde bir kent yaşıyorum,demir yığınlarından betona düşerek

şimdi kişneyen çarkların dişleri arasında ölüleri koyacak yer yok

şimdi bir çocuk sana delice tutkun, sana delice hasret

şimdi eylül karası saçlarına tetik sustu, gökyüzü görünmüyor

şimdi üşüyen ceplerimde ellerimi saklayarak bir deniz kıyısında

geri dönsen,gitmeden önceki alanların soluk yüzlü yollarına

ve dalıp gitsem çoğalmış ellerimle sevda tayfasıyım

ve seni görsem

ve yeniden dönsem uzamış sakalımla militan

suskunluğuma

seni almaya gelmiş gibi beklerdim köşelerde

seni özlemiş gibi bakardım penceresi yok

yırtılan bir fotoğraf renklerini ağladı

görmediğin duvarlarda

oysa

oysa ben ölüydüm görmedin

oysa öldüklerim doymadılar yaşama

her şeyi gözlerine bırakmışken, salt sıkılmış yüreğindeki yumruğunu sevdim

ölürsek can..

ölürsek sırayla ölelim

bir dost sürsün ayak izlerimizi

gittin,ellerini ver koynumda silahım olsun

gittin,yüreğini ver sevdama kitap

demir sıcağı ayrılık dağlara ve aşka

sevgi çığlığı kuşlar konsun..

EMİLYA

Perdesi çekilmiş bir hüznün portresi bakarsın yollara emilya

Uzak bir kent ve uzak bir bulut dolaşır bakışların

Özlem gibi yağmur yağmaz, biraz suskun saatler bacalarda

Adın geçer, ölüleriyle sarhoşsun, tarçın kokulu

Ah o ülke, tarihime her gece ihanet işler

Güldün ve ağladın duvarlar hep beyaz kaldı sesinde

Duyulur çırpınışları pencerede ateşböceğinin emekçisin

Kanatları ihtilalsiz ve aşksız dökülüyor saçlarından

Omuzlarında yarım kalmış öpücük izleri vuruldular

Ah günahsız ve isteksiz doğan çocuklar

Bir eksiklik ve esriklik vardı emilya, yeryüzü yüreğinden

Bir elinde şarap bütün yoksulların yıkanmış gözleri

Bir elinde suskun sayfaları çoğalmış isyan

Seni sevdim bütün çiçekler gibi su kokardın

Türkülere ve tütüne kaçak giderken insan

Aşk nedir emilya, tren geçmez ki kapının sarmaşıklığından

Sevda nedir emilya, sınırsız denizlere türkü

Ya kavga…bir yıldız daha kavuşur gözlerine

Sarıl emilya, bu ülke ve dört duvar bizim

Bir yanı bahar ve hırçın katliamlar kalır geceye

Ayır saçlarını, sür gözlerini namluya emilya

Vur beni İzmir elin elimde olsun

Bir yeri daha kanar bu dağların payımdan

Bir çiçek daha düşer özgürlük aşkıma...