CEVAT ÇAPAN

(18 Ocak 1933, Darıca / Kocaeli - )

       Darıca İlkokulu’ndan sonra 1945 yılında girdiği Robert Kolej’i 1953 yılında bitirdi. Yükseköğrenimini İngiltere’de Cambridge Üniversitesi’nin İngiliz Edebiyatı Bölümü’nde, 1956 yılında tamamladı. Bir yıl Londra’da B.B.C.’nin Türkçe Bölümü’nde çalıştı.

     1960 yılında asistan olarak girdiği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde 1968 yılında doçent, 1975 yılında profesör oldu. 1980 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi (bugün Mimar Sinan Üniversitesi) Tiyatro Bölümü’ne geçti. Değişik dönemlerde Boğaziçi, Anadolu, Marmara Üniversitelerinde ders verdi. 1978-1979 yıllarında Devlet Tiyatroları edebi kurul başkanlığı yaptı. 1981-1982 ders yılında Fulbright bursuyla New-York Üniversitesi’nde Amerikan şiiri ve tiyatrosu üzerine inceleme yaptı, aynı üniversitede İngiliz Edebiyatı dersleri verdi. 1996 yılında Yeditepe Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi’nde dekanlık görevini yürüten Çapan 2002-2012 yılları arasında aynı fakültede İngiliz Dili ve Edebiyatı profesörü olarak çalıştı.

       1959 yılında Pazar Postası’nda tiyatro eleştirileri yazdı. Radyo ve televizyon programları hazırladı. İngiliz ve Amerikan edebiyatından yaptığı çevirilerin yanı sıra İtalyanca ve Yunancadan da Türkçeye çeviriler yaptı. Çağdaş Yunan şiiri, İngiliz şiiri ve Amerikan şiiri antolojilerinin de aralarında olduğu birçok kitap yazdı, çevirdi. Ayrıca halen Cumhuriyet gazetesinin kitap ekinde Şiir Atlası köşesinde şiir çevirileri yayınlamaktadır.

       1980’lerde şiir çalışmalarına yeniden ağırlık vermeye başladı. İlk üç kitaptan seçilip Fransızcaya çevrilen şiirleri ise “L’hiver est fini” adıyla 1996 yılında Fransa’da, yine bu kitaplardan İngilizceye çevrilen şiirleri ise 2001 yılında “Where Are You Susie Petchek” adıyla İngiltere’de yayımlandı.

       İlk şiiri 1952 yılında Varlık dergisinde yayımlandı. Şiirleri, yazıları, çevirileri ve söyleşileri Adam Sanat, Cumhuriyet Kitap, Dönem, Kitap-lık, Milliyet Sanat, Papirüs, Seçilmiş Hikayeler, Sözcükler, Şiir Sanatı, Şiiri Özlüyorum, Varlık, Yasakmeyve, Yeditepe, Yeni Dergi, Yücel vb. gibi dergi, fanzin, gazete ve eklerinde yayımlandı.

       Ödülleri: “Dön Güvercin Dön” adlı kitabıyla 1986 Behçet Necatigil Şiir Ödülü’’nü, “Bana Düşlerini Anlat” adlı kitabıyla 2008 Altın Portakal Şiir Ödülü’nü aldı. 2015 yılında Mersin Ticaret ve Sanayi Odası tarafından 9. Mersin Kenti Edebiyat Ödülü verildi.

Yapıtları:

Şiir Kitapları:

& Dön Güvercin Dön (1985, Adam Yayınları, İst.)

& Doğal Tarih (1989, Adam Yayınları, İst.)

& Sevda Yaratan (1994, Adam Yayınları, İst.)

& Ne Güzel Yolculuktu Aklımdan Çıkmaz (2001, Adam Yayınları, İst.)

& Bana Düşlerini Anlat (1985-2006) (2007, YKY, İst., 214 s.)

& Ara Sıcak (2009, YKY, İst., 72 s.)

& Su Sesi (2013, YKY, İst., 80 s.)

       Antolojileri:

& Çin’den Peru’ya (1966)

& Çağdaş Yunan Şiiri Antolojisi (1982)

& Çağdaş İngiliz Şiiri Antolojisi (1985)

& Çağdaş Amerikan Şiiri Antolojisi (1988)

& Dünya Yazınından Seçilmiş Aşk Şiirleri (1993)

& Şiir Atlası 1 (1994)

& Şiir Atlası 2 (1996, YKY, İst., 350 s.)

& Şiir Atlası 3 (1996, YKY, İst., 379 s.)

& Şiir Atlası 4

& Şiir Atlası 5

& Şiir Atlası 6

& Şiir Atlası 7

& Çağdaş Dünya Şiiri Antolojisi (Eray Canberk ve Erdal Alova ile, 1998, Adam Yayınları, İst.)

& Yürekteki Ok – Dünyanın En Güzel Aşk Şiirleri (2002, K Kitaplığı, İst., 64 s.)

& Şiir Çevir Denize At (2008, Cumhuriyet Kitapları, İst.)

       Çevirileri:

& İrlanda Tiyatrosunda Gerçekçilik (1966)

& Marguerite Duras, Hiroşima Sevgilim (1966)

& Değişen Tiyatro (1972)

& John Whiting, Çağdaş Bir Oyun Yazarı (1975, Yankı Yayınları)

& Carlos Drummond de Andrade, Dünyayı Taşıyor Omuzların (2008, YKY, İst.)

& Sean O’casey, Kırmızı Güller (2009, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İst.)

& W. B. Yeats, Her Şey Ayartabilir Beni (2011, Helikopter Yayınları)

& Seferis, Profil (YKY, İst., 232 s.)

& William Shakespeare, Sen Aydınlatırsın Geceyi (Derleyen: Cevat Çapan; 2014, Sözcükler Yayınları, İst., 2008 s.)

& Sanatın Gerekliliği-Ernst Fischer

& Ungaretti, Şiirler, İyi Şeyler Yayınları

& W.B.Yeats, Herşey Ayartabilir Beni, İyi Şeyler Yayınları

& Vakalo, Soy Ağacı, İyi Şeyler Yayınları

& Carver, Sessiz Geceler, İyi Şeyler Yayınları

& Mandelstam, Vedalaşmaların İlmini Yaptım Ben, (Seyhan Erözçelik ile; İyi Şeyler Yayınları)

& Çin’den Peru’ya Dünya Şiirlerinden Çeviriler (1998, İyi Şeyler Yayıncılık, 155 s.)

& George Thompson, Marksizm ve Şiir ( Adam Yayınları, İst., )

& Sappho, Şiirler (1995, İyi Şeyler Yayıncılık, İst.)

& Yannis Ritsos, Seçme Şiirler (Yön Yayıncılık, İst.)

& Yorgo Seferis, Seçme Şiirler (Yön Yayıncılık, İst.)

& Sappho, Nedir Gene Deli Gönlünü Çelen (2008, Can Yayınları, İst., 136 s.)

& Yorgo Seferis, Üç Kırmızı Güvercin (Şiirler, Denemeler; 2016, Sözcükler, İst., 288 s.)

& John Berger, Gökyüzü Mavi Siyah - Bütün Şiirleri (2016, Ayrıntı Yayınları, İst., 208 s.)

Hakkında Yazılan Yazılar:

1  Cevat Çapan’la buluşmak, Metin Fındıkçı, Cumhuriyet Kitap, Sayı: 453, 22 Ekim 1998, s. 15

1 Onat Kutlar, “Cambrige’den Bir Doğulu”, 1. Gündemdeki Sanatçı / 2. Yasakmeyve, Sayı: 5, Kasım-Aralık 2003, s. 17-20

1 Ahmet Tüzün, Önemli Bir Cevat Çapan Kaynağı, Şiiri Özlüyorum, Sayı: 35, Mart-Nisan 2010, s. 30

Yazarla Yapılan Söyleşiler:

J  Şair ve Okuru: Cevat Çapan / Turgay Fişekçi, “Ben Daha Çok Gürültüsüz Patırtısız Bir Şiir Yazdığımı Sanıyorum”, Yasakmeyve, Sayı: 5, Kasım-Aralık 2003, s. 6-15

J  Fuat Çiftçi, Cevat Çapan: “Ben bu yaşımda bile genç şair olduğumu düşünüyorum.”, Şiiri Özlüyorum, Sayı: 25, Nisan-Mayıs 2008, s. 46-47