İHSAN IŞIK

(4 Mayıs 1952, Diyarbakır - )

Şair ve yazar, ansiklopedist, filolog, emekli bürokrat. Çocuk kitaplarında Savaş Yüce imzasını kullandı. Diyarbakır'ın Hasırlı Mahallesinde doğdu. Terzi Fikriye Hanım ile Sümerbank dokuma ustabaşısı Salih Işık’ın oğludur. 1964’te Diyarbakır Gazi İlkokulu’nu, 1970’te Diyarbakır İmam Hatip Okulu’nu, 1976’da Erzurum Atatürk Üni. Edebiyat Fak. Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Lisans tezi: “Necip Fazıl Kısakürek’in Oyunlarında Tipler” başlığını taşıyordu. Orta ve yükseköğrenimi sırasında Diyarbakır, İzmir ve Erzurum’da; tren istasyonlarında ciklet satıcılığı, kahveci çıraklığı, garsonluk, otel ve matbaa işçiliği, gıda sanayi sektöründe imalathane işçiliği, yerel ve ulusal gazetelerde köşe yazarlığı, yazı işleri müdürlüğü, Sümerbank Şayak Fabrikası’nda büro işçiliği, ilkokullarda yedek öğretmenlik, camilerde imam-hatiplik, üniversite kantinlerinde kitap satıcılığı gibi çeşitli işlerde çalıştı. 1969’da arkadaşlarıyla birlikte, Diyarbakır İmam Hatip Okulu adına aylık edebiyat ve sanat gazetesi Özlem’i çıkardı. 1970’de Diyarbakır’da, aralarında Ömer Vehbi Hatipoğlu’nun da bulunduğu arkadaşlarıyla birlikte, Türkiye Mukaddesatçı Gençlik Teşkilatı adlı bir dernek kurdu. Derneğin kuruluş beyannamesi Necip Fazıl’ın Büyük Doğu dergisinde yayımlandı. Ancak 12 Mart döneminde derneği kapatıldı, kendisi de bir ay kadar sıkıyönetimce gözaltında tutulduktan sonra serbest bırakıldı. Milli Nizam Partisi ve Milli Selamet Partisinin gençlik kolu başkanlıklarını yaptı, mitinglerini yönetti. 1974’te, Diyarbakır’da aylık Çile dergisini (yayın yönetmeni, , 6 sayı) çıkardı.

1976’da yerleştiği İstanbul’da bu tarihten itibaren İş ve İşçi Bulma Kurumu’nda memurluk; Çatalca, Şişli, Üsküdar Akşam, Üsküdar Cumhuriyet ve Burhan Felek, Küçükyalı Kadir Has liselerinde edebiyat öğretmenliği yaptı. Abdurrahman Dilipak, Mehmet Metiner, Yalçın Akdoğan, Osman Tunç’la birlikte  Yeni Zemin’in yayın kurulu üyeleri arasında yer aldı. Özel bir kuruluşta basın danışmanlığı, Akabe Yayınevi ve Mavera dergisi yönetmenliği, reklâm ajansı yöneticiliği, Ünlem Yayınları sahipliği ve yöneticiliği (1990-95), İstanbul Büyükşehir Belediyesi İETT Genel Müdürlüğü basın danışmanlığı (1995-96) görevlerinde bulundu.

1996’da Ankara’ya yerleşti, Başbakanlık Danışmanı (1996), Başbakanlık SHÇEK Genel Müdürü ve Genel Müdür Yardımcısı (1996-98) olarak görev aldı. 1997 yılının Başbakanlık tarafından “Sokak Çocuklarına Şefkat Yılı” olarak ilan edilmesine öncülük etti.

1998’de kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 2001’de Elvan Yayınlarını kurdu. 1990’da YÖK kararıyla Türk Filologu unvanını aldı. 1996 yılından itibaren Refah Partisi, Fazilet Partisi ve AK Parti’den birkaç kez milletvekili aday adayı oldu, aday listesine giremedi. Fazilet Partisi’nin kuruluş çalışmalarına katılarak Danışma Meclisi’ne seçildi, partinin vizyon, misyon belirleme çalışmalarını yürüten komisyonda görev aldı.

25 Mayıs 2009 tarihinde sınıf arkadaşı Abdüllatif Şener ve eski milletvekillerinin de bulunduğu 33 kişi ile birlikte Türkiye Partisi’nin kurucuları arasında yer aldı. Partinin eğitimden sorumlu genel başkan yardımcısı olarak, 50 civarında şehirde eğitim semineri verip, kafasındaki yönetim modeli olan “Yeni Siyaset” doktrinini anlattı. Ancak, partinin lideri Abdüllatif Şener, ülke çapında örgütlenmesini tamamlamış olan partisini seçime sokmayarak 2011 seçimlerinde Sivas’tan bağımsız adaylığı tercih edince, İhsan Işık bu tercih üzerine kurucuların önemli isimleriyle birlikte partideki görevinden ve parti üyeliğinden istifa etti. Şener de 17.092 oy almasına rağmen bağımsız milletvekili seçilmek için yeterli oyu alamayınca 27 Ağustos 2012 tarihinde partisini kapatmak zorunda kaldı.

Türkiye Yazarlar Birliği (iki dönem genel başkan yardımcısı), İLESAM (iki dönem genel başkan) ve Türkiye Yazarlar Sendikası üyesi. Çalışmalarını Ankara’da yazarlık ve yayıncılık yaparak sürdürdü. İstanbul'da yaşadı; evli ve dört çocuk babasıydı. 

Cenazesi 7 Nisan 2024 Pazar günü, Gebze Mehmet Akif Ersoy Camii’nde, ikindi namazını müteakip kılınan cenaze namazının ardından Osman Yılmaz Mezarlığı’na defnedildi.

İlk yazı ve şiirlerini Diyarbakır yerel gazetelerinden Yeni Şark Postası, Mücadele (1965-69) ve Milli Hakimiyet (1970-71) ile Babıali’de Sabah (İstanbul, 1969), arkadaşlarıyla çıkardığı aylık Özlem (Diyarbakır, 1969-70, 8 sayı) gazetelerinde yayımladı. 1971’den itibaren yazı ve şiirleri Aylık Dergi, Çile, Dış Politika, Düşünce, Girişim, Hece, Hilal, İslâm Medeniyeti, İslâm Ümmeti, Mavera, Muştu, Özlem, Pınar, Tohum, Tek Yol, Yedi İklim, Yeni Sanat, Yeni Zemin, Yürüyüş dergileri ile Akit, Hür Söz, Millî Gazete, Tutanak, Vakit, Yeni Devir, Yeni Dönem, Yeni Şafak, Zaman gazetelerinde yayımlandı. Ayrıca SHÇEK Sosyal Hizmetler, SHÇEK Gençlik, SHÇEK Çocuk dergilerini kurdu ve yönetti (1996-97).

1995 yılında Türkiye Yazarlar Birliğinin düzenlediği Aşkabat (Türkmenistan), 1996’da KKTC, 2003'te Strasbourg (Fransa) Türkçenin Uluslararası Şiir Şölenlerine katıldı. Yurtiçi ve yurtdışında çok sayıda konferans verdi, panel ve açık oturumlara konuşmacı ve yönetici olarak katıldı. Aynı yıllarda Almanya’yı birçok kez, iki aylığına Fransa’yı, kısa sürelerle Türkmenistan, İran, Arnavutluk ve Makedonya’yı dolaştı. İzlenimlerinin bir bölümünü kitaplaştırdı.

1991’de Peygamberimizin Hayatı, 1992’de Dört Büyük Halife adlı kitapları Almancaya çevrildi. Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi’nin üç ciltlik basımı 2005 yılında İngilizceye çevrilerek, dönemin Kültür Bakanı Atilla Koç tarafından Ekim 2005’teki Uluslararası Frankfurt Kitap Fuarında yabancılara tanıtıldı. 2008'de Şiirler adlı kitabı, 2013 yılında Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi üç halinde İngilizceye çevrilip yayımlandı.

Akdeniz Kıyısında Bir Çocuk adlı şiiri iki ayrı formda bestelendi. Bazı şiirleri İngilizce, Arapça, Almanca, Makedonca ve Arnavutçaya çevrildi.

İhsan Işık, 2006 yılında, yazar biyografisi alanında 26 yıl süren çalışmalarının ana gövdesini 10 cilt halinde, “Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi” adıyla yayımladı. Daha sonra 11. cildi de çıkan bu eseri, kendi alanında Türkiye tarihi boyunca yapılmış en kapsamlı çalışma olup, ek ciltlerle genişletilmektedir.

Çeşitli tarihlerde Kültür Şurası’na ve Devlet Bakanlığının Aile Şurası’na katılarak tebliğler sundu. Radyo Birlik'te (Ankara) “Entelektüel Gündem” ve “Düşünce Gündemi” programlarını hazırlayıp sundu (1999-2001). Başbakanlık Atatürk Kültür Merkezi’nin çıkardığı Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi’nin madde yazarları arasında yer aldı (2002-). AB hazırlık süreci kapsamında Telif Hakları Yasası’nda yapılacak değişliği görüşmek üzere Kültür Bakanlığınca oluşturulan komisyonda görev üstlendi.

Ödül: Biyografi çalışmalarıyla 2004’te İLESAM Türk Dünyası Hizmet Ödülü’ne, 2005’te Türkiye Yazarlar Birliği Özel Ödülü’ne, 2014'te ESKADER tarafından Ansiklopedi dalında Yılın Yazarı Ödülü’ne değer görüldü.

Yapıtları: Şiir: Eğilim Anıları, 1975; Akrep ve Yelkovan, 1987; Akdeniz Kıyısında Bir Çocuk, 1995; Kuğulu Park’taki Kuşlardan Biri, 2002; Şiirler 1968-2008, 2008, Elvan, Ank..

Deneme-İnceleme: Kültürümüzün Kimliği, 1982, gen. 5.bas. 2018, Yelkovan, Ank.; Sömürgeciliğin Çağdaş Boyutları, 1983; Uluslararası Sorunlar /İslam Dünyası ve Türkiye, 1987; Kültürümüz ve Kadınlarımız, 1987; İki Yobaz, 1995, Beyan, İst.; Altmışında Rock Dinlemek, 2015, Yelkovan, Ank.

Monografi: Peygamberimizin Hayatı, 1986; Bediüzzaman Said Nursi ve Nurculuk, 1990, Beyan, İst.; Dört Büyük Halife, 1991; Dört Büyük İslam Önderi adıyla, 2010; Filit Girişen / Hayatı-Düşüncesi-Eserleri, 1999; Üstad Said Nursi, 2011.

Biyografi - Sözlük - Ansiklopedi: Yazarlar Sözlüğü, 1990, gen. bas. 1998; Yazarlar ve Şairler Sözlüğü, 1994; Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi, Tek cilt, 2001, 3 cilt, 2004; Ankaralı Şairler ve Yazarlar, 2003; Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi, 10 cilt, 2006, 11. cilt: 2009; Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, 6 cilt, 1- Ünlü Devlet Adamları, 2- Ünlü Bilim Adamları, 3- Ünlü Fikir ve Kültür Adamları, 4- Ünlü Edebiyatçılar, 5- Ünlü Sanatçılar, 6- Ünlü Kadınlar, 2013; Diyarbakır Ansiklopedisi, 5 cilt, 2013; Geçmişten Günümüze Diyarbakırlı İlim Adamları Yazarlar ve Sanatçılar, 2014; Bilim ve Düşünce Tarihimizde Ünlü İsimler, 2015, Yelkovan, Ank.

Gezi: Makedonya ve Fransa İzlenimleri, 2002; On Ülkeden Gezi İzlenimleri, 2014.

Çocuk Romanı (Savaş Yüce adıyla): Kaçaklar, 1987; Sevgili Anneciğim, 1988.

Almanca: Das Leben Des Islamischen Propheten Mohammed, 1991; Die Vier Grossen Kalifen In Der Islamischen Religion, 1992.

İngilizce: Encyclopedia of Turkish Authors, 3 cilt, İngilizce, 2005; Rainy City, 2008; Encyclopedia Famous of Turkey, 3 volume, 2012.

Antoloji: İLESAM 2008 Şiir Antolojisi, 2008.

Ortak Kitap (Sempozyum Kitapları): 1. Bütün Yönleriyle Diyarbakır Sempozyumu (27-28 Ekim 2000), 2000, Ank., “Seyfüddin Âmidî Kimdir, Önemi Nereden İleri Gelmektedir?” başlıklı yazısıyla; Tanzimat’tan Günümüze Diyarbakır Cilt 3, Edi. Oktay Bozan, Hakan Asan, Hatip Yıldız, Mehmet Salih Erpolat, 2019; “Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Diyarbekirli Yazarlar” başlıklı yazısıyla.

Kaynaklar: Yahya Akengin, Eğilim Anıları, Hisar, S. 140, Ağustos 1975; Necati Polat, Cumhuriyet Dönemi Şiirine Bakış ya da Son Elli Yılın Şiiri - Üç Şair Üç Söyleşi / İhsan Işık’la, Aylık Dergi, Şiir Özel Sayısı-1, Nisan-Mayıs-Haziran 1982; Günümüz Türkiyesinde Kim Kimdir? (1989, 1990), İhsan Işık, Yazarlar Sözlüğü,1990, 1998; İhsan Işık, Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi, 2001, 2004; İhsan Işık, Encyclopedia of Turkish Authors, 2005; İhsan Işık, Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi, 2006, gen. 2. bas. 2007; İhsan Işık, Ünlü Fikir ve Kültür Adamları (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, c. 3, 2013; İhsan Işık,  Encyclopedia of Turkey’s Famous People, 2013; Abdurrahim Karakoç, Yayın Dünyasından Bilgiler, Akit, 19 Kasım 2001; Metin Cengiz, Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi, Varlık, S. 1131, 1 Aralık 2001; Tansu Bele, Yeni Bir Yazarlar Ansiklopedisi, Cumhuriyet Kitap, S. 624, 31 Ocak 2002; Abdurrahman Dilipak, Depoda Ne Var?, Vakit, 4 Mart 2002; Ömer Lekesiz, Yazarlar Ansiklopedisi, Hece, S. 63, Mart 2002; Muzaffer Uyguner, Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi, Cumhuriyet Kitap, 11 Nisan 2002; Ruhan Mavruk, İz Bırakmak, Berfin Bahar, Temmuz 2002; Necmettin Turinay, Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi: Türkiye’nin Birikimi, Umran dergisi, Eylül 2002; Hasan Akarsu, İhsan Işık’ın Şiirleri, Türk Dili Dergisi, Ocak-Şubat 2003; Sedat Umran, Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi, Yedi İklim, Ağustos 2004; Canan Sevinç, İhsan Işık - Encyclopedia of Turkish Authors, Hece, Mart 2006; Mevlüt Mergen, Ali Emiri'den Sonra İhsan Işık!, Yeni Yurt, 23 Haziran 2009; Suavi Kemal Yazgıç, Bir Ansiklopedistin Portresi: İhsan Işık, Gerçek Hayat Dergisi, 7 Ekim 2011; Mustafa Miyasoğlu, Ünlüler Ansiklopedisi, Yeni Akit, 11 Şubat 2013; Adnan Öksüz, “Bir Sözlük-Ansiklopedi Virtiözü: İhsan Işık”, Milli Gazete, 14 Nisan 2013; TBEA, c. I, 1.bas. 2001/3.bas.2010, 525-526; Yelkovan Ajans internet sitesi.