ÖMER POLAT

 

(1943, Sincan köyü, Tutak/Ağrı -)

Romancı, oyun yazarı. Ağrı Lisesi’ni ve Atatürk Üni. Alman Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi (1970). Bingöl Lisesi’nde Almanca öğretmeni olarak görev yaparken 1971’deki askeri müdahaleden sonra tutuklandı ve öğretmenlikten uzaklaştırıldı. 1974’te Danıştay kararıyla görevine döndü. Bir süre Ankara’da bir ortaokulda Almanca öğretmenliği yaptıktan sonra 1978’de kültür ataşesi olarak Almanya’ya gönderildi. Halen Almanya’da yaşıyor; evli ve bir çocuk babasıdır.

Köy seyirlik oyunlarından yola çıkarak yazdığı Aladağlı Mıho ve 804 İşçi adlı oyunları Ankara Sanat Tiyatrosu tarafından sahnelendi ve büyük bir ilgiyle karşılandı. Romanlarında doğu insanının gerek olumsuz doğa koşulları nedeniyle, gerekse toplumsal eşitsizlikler, töresel baskılar ve yoksulluk nedeniyle içinde yaşadığı güç koşulları ele aldı. Saragöl adlı romanının konusu Ağrı ve Süphan Dağları arasında Saragöl köylülerinin toprak sorunudur. Bu yapıtında hükümetin adamlarıyla işbirliği içindeki toprak ağasına karşı topraklarından sökülüp atılmak istemeyen ve buna karşı direnen köylülerin mücadelesi anlatılır. Mahmudo ile Hazel edebiyat çevrelerinde ilgi uyandırmışsa da ikinci romanı Saragöl “romanı zorlayan bir şematiklik” eleştirisiyle karşılaştı (Fethi Naci). Dilan 1986’da Erden Kıral tarafından filme alındı.

Ödül: Aladağlı Mıho ile 1976 İsmet Küntay Tiyatro Ödülü’nü; Dilan ile 1977 Madaralı Roman Ödülü’nü aldı.

Yapıtları: Roman: *Mahmudo ile Hazel, İst.: Yar, 1973 *Saragöl, İst.: May, 1974 *Dilan, İst.: May, 1976 *Adı Duman, İst.: Evrensel, 2009 *Üçünü de Sevdim, İst.: Evrensel, 2010.

Oyun: *Aladağlı Mıho, İst.: May, 1977.

Çeviri: *Samed Behrengi, Püsküllü Deve, İst.: Cem, 1975 *Samed Behrengi, Bir Şeftali Bin Şeftali, İSt.: Ateş Böceği, 1979.

Kaynaklar: TBEA, c. II, 2001/2010; Necatigil, İsimler, 309; Özkırımlı, TEA, IV, 977-978; “Polat, Ömer”, TDEA, VII, 255; Kurdakul, Sözlük, 508; Karaalioğlu, 454; Necatigil, Eserler, 319; Fethi Naci, Türkiye’de Roman, 269-273; Özgüç, II, 260; Mustafa Aslan, “Adı Duman”, Cumhuriyet Kitap, S. 1035, 17 Aralık 2009, 19.

Yayına Hazırlayan: Şükrü Kırkağaç