18 Mart 2017 Cumartesi

ARDANUÇLU CESİMİ


(1835, Sogara (şimdiki adı Soğanlı) köyü, Ardanuç / Artvin - 1917, Vezirköprü / Samsun)


       Asıl adı Yusuf’tur. Babası Şöhreti gibi aşıklık geleneğinin uzun yıllara dayandığı bir ailede yetişti.
       17 yaşında gördüğü bir rüyada bade içerek Gerede’de Şehri Efendinin kızı Servidar’a aşık oldu. Bir süre hastalık ve bayılma krizleri geçiren Cesimi’yi babası Aşık Şöhreti ilk anlayan kişi oldu ve oğluna bir deyiş söyledi.
       Bir süre sonra aşıklığı ve sevdasıyla yörede duyulmaya başlayan Cesimi, çırağı Aşık Dur Abdal’la birlikte sevdiğini aramak üzere yola çıktı. Uzun ve zor bir yolculuktan sonra Gerede’ye ulaştı. Ancak Gerede’ye varışından birkaç gün önce sevdiği kızın öldüğünü öğrendi.
       Daha sonra köyüne dönen Aşık Cesimi, belirli aralıklarla Kuzeydoğu Anadolu ve İran’da dolaşarak birçok aşıkla karşılaştı. Dönemin bilinen aşıklarından Narmanlı Sümmani (1865-1914) , Çıldırlı Şenlik (1850-1913) , Yusufelili İzni, Tiflisli Ermeni kökenli aşıklardan Karari ve Civani ile karşılaşmalar yaptı. Özellikle Çıldırlı Şenlik’le Ardanuç’ta yaptığı ve üç gün üç gece süren karşılaşma dilden dile dolaştı. Cesimi, Cuğolu aşıkların dördüncüsü olarak bilinir.
     Şiirlerinde sevgiden tasavvufa birçok konuyu işleyen Aşık Cesimi sonraki yıllarda Vezirköprü’ye gitti.
       Ardanuçlu Cesimi Vezirköprü'de öldü ve orada toprağa verildi.
Kaynaklar:
Şiirlerinden Seçmeler:

AĞLARIM

Kuru şecer gibi bağda yetiştim
Mahsul vermez sulanır da ağlarım
Bir sel olup yüce dağda yetiştim
Çaylar gibi bulanır da ağlarım

Ben deli değildim yar etti deli
Bana derler akıl baştan serseri
Mesken oldu sevdiğimin mezarı
Etrafına dolanır da ağlarım

Neylesin dünyayı hasta Cesimi
Kaybetti Leyla’yı yasta Cesimi
Severim mevlayı dosta Cesimi
Ulam ulam ulanır da ağlarım

GETİRİN

O yarin şehrine giden olursa
Dilinden bir name alın getirin
Yalağuz salmayın yari yollara
Emanet tarikle gelin getirin

Gece gündüz kaldım ah u amanda
Semek tek oynarım bahr-i ummanda
Değildir sevdiğim Hint’te Yemen’de
Gerede şehrinde bulun getirin

Yare haber verin hasta Cesimi
Şevki canan çeksin benim yasımı
Vermez ise kavim kardeş hısımı

Bir şahin misali çalın getirin

Hiç yorum yok: