BÂKİ ASİLTÜRK

 

(25 Şubat 1969, Adana - ) 

Şair, eleştirmen ve akademisyen. Asıl adı Bâki Ayhan Top’tur. Adını sonradan Bâki Asiltürk olarak değiştirmiştir. Şiirlerinde Bâki Ayhan T. imzasını kullanıyor. Bedriye Asiltürk Hanım ile iş adamı Zekeriya Asiltürk’ün oğlu. Romancı, sinemacı Cengis Asiltürk’ün kardeşi. İlk, orta, lise öğrenimini Adana’da tamamladı. 1989'da Marmara Üni. Atatürk Eğitim Fak. Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Bölümü'nü bitirdi. Yüksek lisans çalışmasını Yeni Türk Edebiyatı Anabilim Dalı'nda tamamladı (1991). Yüksek lisans tezi: “Cenap Şahabettin’in Suriye Mektupları”. Doktorasını 1997'de tamamladı. Doktora tezi: “Türk Edebiyatında Avrupa Seyahatleri:1839-1923”. 1997'de Marmara Üni. Fen Edebiyat Fakültesi’ne doktor öğretim görevlisi kadrosuyla girdi ve Yeni Türk Edebiyatı Anabilim Dalında lisans düzeyinde ders vermeye başladı. Üç yıl (1998-2001) Osmanlıca derslerine girdikten sonra Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı (Şiir), Batı Edebiyatında Akımlar, Yazılı Anlatım gibi dersler verdi. 2003-2004 öğretim döneminde lisans ve yüksek lisans düzeyinde Cumhuriyet dönemi Türk şiiri dersleri verdi. 2011 yılında doçent oldu. Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili Edebiyatı Bölümü’nde Modern Türk Şiiri dersleri veriyor.

Adana Sıtmagücü Futbol Takımı’nda (1981- 82), Adana Gençler Atletizm Takımı’nda (1982- 83) spor yaptı. 

2000 yılı içinde Gösteri dergisinde “Türk Şiirinde Son 25 Yılın Dizeleri: 1975-2000” başlıklı seri yazılarını yayımladı. Son yıllarda akademik araştırmalarını Modern Türk Şiiri alanında yoğunlaştırdı.

1997-2004 arasında İstanbul’da şiir ağırlıklı edebiyat dergisi Budala’yı yayımladı (27 sayı). Bu dergide 2003 yılında “Soylu Yenilikçi Şiir” başlıklı manifestosunu yayımladı (25. Sayı, Ekim 2003). 2006-2012 yılları YKY Şiir Yıllığı’nı hazırladı. İstanbul'da yaşıyor; evli. 

İlk şiiri 1985’de "Mandolinli Kız" Milliyet Sanat Dergisi Genç Şairler Antolojisi’nde çıktı. Şiirleri, şiir eleştirileri, makaleleri, poetik/kuramsal yazıları ve söyleşileri Ada, Adam Sanat, Ağır Ol Bay Düzyazı, Akatalpa, Akbük, Aksi Sanat, Akşam Kitap, Bahçe, B(aşk)a, Budala, Caz Kedisi, Cumhuriyet Kitap, Ç.N. (Çevirmenin Notu), Çoğul, Dergâh, Dize, Edebiyat Güncesi, Edebiyat ve Eleştiri, Eliz Edebiyat, Etken, Fayton, Hayal, Heves, Hürriyet Gösteri, Istanbul Art News, Karayel, Kaşgar, Kavram-Karmaşa, Kirpi Şiir, Kitap-lık, Kurşun Kalem, Le poéte travaille, Ludingirra, Merdivenşiir, Milliyet Sanat, Mühür, Öteki-siz, Özgür Edebiyat, Radikal Kitap, Sanat Cephesi, Sombahar, Son Yeni Biçem, Star Kitap, Şiir Ok-u, Şiir Ülkesi, Şiiri Özlüyorum, Tömer Edebiyat, Varlık, Virgül, Uç, Ücra, Üç Nokta, Yasakmeyve, Yaşasın Edebiyat, Yazılıkaya, Yeniyazı, Yom Sanat  gibi dergi, gazete ve eklerinde yayımlandı, yayımlanıyor. Genel anlamda kendini modernist ve imgeci bir şair sayıyor. 

Ödül: Turgut Uyar’ın Göğe Bakma Durağı şiiri hakkındaki incelemesiyle Arkadaş Z. Özger Şiir İnceleme Ödülü'nü (2001), “Uzak Zamana Övgü” adlı kitabıyla 2004 Ruşen Hakkı Şiir Ödülü’nü ve 2004 Behçet Aysan Şiir Ödülü’nü aldı.

Yapıtları: Şiir: *Sevdalar Tünemiş Şu Yüreğime, 1985, Ova, Adana; Hileli Anılar Terazisi (2001, Can Yayınları, İst.; *Uzak Zamana Övgü (2003, Can Yayınları, İst. *Fırtınaya Hazırlık (2006, YKY, İst. * Kopuk (2011, YKY, İst. *Hayat ve Hayal Müzesi – Toplu Şiirler (2001 – 2014) (“Bilet Geçmez Gemisi” adlı  yeni kitabının eklenmesi ile; 2015, YKY, İst.

Deneme, İnceleme, Eleştiri: *Osmanlı Seyyahlarının Gözüyle Avrupa, 2000, Kaknüs, İst. *Bir Şiirin Söylediği, Ortak kitap, 2002, Karşıyaka Belediyesi, İzmir *Hilesiz Terazi - Şiir Yazıları, 2006, YKY, İst. *1980 Kuşağı Türk Şiirinin Poetikası, 2006, Toroslu Kitaplığı, İst. *Reşat Nuri Güntekin’in Romanlarında Hastalık, 2009, İkaros, İst. *Yazılı Anlatım-Metin İnceleme ve Oluşturma, 2011, İkaros, İst. *Türk Şiirinde 1980 Kuşağı, 2012, YKY, İst. *Kırmızı Kalem Kutusu – Hayata ve Edebiyata Dair Notlar, 2014, Mühür Kitaplığı, İst. *Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nden Seçmeler, 2015, İnkılap Ktb., İst. *Edip Cansever’in Poetikası, 2016, İkaros, İst.

Seçki: *Budala Kitabı: Budala Dergisinden Seçilenler (1998-2004), 2004, İst.

Yayına Hazırladığı Yıllıklar: *YKY Şiir Yıllığı 2006 /2007, YKY, İst., *YKY Şiir Yıllığı 2007 /2008, YKY, İst. *YKY Şiir Yıllığı 2008 /2009, YKY, İst. *YKY Şiir Yıllığı 2009 /2010, YKY, İst. *YKY Şiir Yıllığı 2010 /2011, YKY, İst. *YKY Şiir Yıllığı 2011 /2012, YKY, İst.

Katkıda Bulunduğu Kitaplar: *Dâhiler ve Aşkları, İkaros, İst.

Kaynaklar: Işık 06, 370; Ahmet Yıldız, “Hileli Anılar Terazisi”, Edebiyat ve Eleştiri, S. 63, Eylül- Ekim 2002; Haydar Ergülen, “Şair ve Budala”, Radikal, 23 Nisan 2003; Abdülkadir Budak, “Şair İşine Bakar”, Varlık, S. 1163, Ağustos 2004; C. Şenol, “Söylenmemiş Bir Biçim: Fırtınaya Hazırlık”, Kitap- lık, S. 94, Mayıs 2006; B. Yıldırım, “Bâki Ayhan T. ’nin Poetikası ve Şiir Kitapları”, Hayâl, S. 23, Ekim- Aralık 2007; Emel Koşar, "Şiirde de hayatta da değişmeyen tek şey değişim", söyleşi, Cumhuriyet Kitap, S. 1115, 30 Haziran 2011, 10-11.

*26 Ocak 2020 tarihinde güncellendi.