27 Şubat 2020 Perşembe

GÜLAYŞE KOÇAK


(27 Mart 1956, New York /ABD -) 

Yazar, çevirmen. Ferengiz Hanım ile emekli elçi Sacit Somel’in kızı. Siyaset bilimci Prof. Sina Akşin dayısıdır. Okul öncesi çocukluğu Addis Ababa’da geçti; ilkokulu Kopenhag’da, ortaokulun bir bölümünü TED Ankara Koleji’nde okudu. Lise eğitimini Hannover’de bir “gymnasium”da alırken, Hannover Müzik ve Tiyatro Yüksekokulu’nda misafir öğrenci olarak piyano eğitimini sürdürdü. 1975'te Ankara Tevfik Fikret Lisesi’ni, 1979'da AÜ SBF Basın-Yayın Yüksek Okulu’nu bitirdi. Ankara’da Kanada Büyükelçiliği’nde on yıl, White and Case Hukuk Şirketi’nde üç yıl çalıştı. Amatör oda müziği grubuyla birlikte konserler verdi, ayrıca üç yıl boyunca Anglikan Kilisesi’nin pazar ayinlerinde org çaldı. 2003’ten itibaren öğretim görevlisi olarak İstanbul Sabancı Üniversitesi Yazma Becerileri Merkezi’nde ve daha pek çok kurumda Yaratıcı Yazma atölye çalışmaları düzenlemeye başladı. 2014’te Sabancı Üniversitesi’nden emekli oldu. Halen pek çok kurumda, çeşitli yaş ve meslek gruplarından kişilere yönelik Yaratıcı Yazma, Yaratıcı Düşünme atölyeleri düzenlemekte, öğretmen seminerleri vermekte, Etkili Yazma Teknikleri, İş Yazışmaları Teknikleri, Çatışma Yönetimi eğitimleri vermektedir. Ayrıca, 2007’den bu yana “Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Araştırmaları Forumu” kapsamında Istanbul’da ve Türkiye’nin çeşitli illerinde öğretmenlere, okul yöneticilerine ve karar mercilerine, eğitimde toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimlerini sürdürmektedir. İstanbul’da yaşıyor; siyaset bilimci Doç. Dr. Cemil Koçak ile evli ve iki çocuk annesidir. 
İlk çevirisi (“Eski Yunan Özlemi ve Endüstri Toplumu”, H. Arendt) Mete Tunçay’ın hazırladığı Çağdaş Siyaset Felsefecileri adlı kitapta yer aldı (İst., 1981, 223-242). Çevirilerinin yanı sıra Mahsus Mahal, PsikeArt, Tarih ve Toplum, Virgül gibi dergilerde makale ve kitap eleştirileri yayımlandı. Çifte Kapıların Ötesi’nde psikanaliz tedavisi sırasında “tranferance (aktarım) nevrozu”na tutulmuş bir kadının yaşadıklarını, çevresini ve iç dünyasını anlattı. Günlük ve mektuplardan oluşan roman içten, coşkulu ve yalın diliyle dikkat çekti. İkinci romanında ise müzikal bir atmosfer içinde kadın-erkek ilişkilerini irdelediği belirtildi. 
Yapıtları: Roman: Çifte Kapıların Ötesi, Oğlak, İst.: 1994; Gözlerindeki Şu Hüznü Gidermek İçin Ne Yapmalı?, Oğlak, İst.: 1999; Topaç, Kanat, İst.: 2004; Siyah Koku, YKY, İst.: 2012. 
İnceleme: Yaratıcı Yazmanın Hazzı, Alfa, İst.: 2013.
Deneme: Denemedi Demeyin, Alfa, İst.: 2017.
Masal: Fare ve Lasi'nin Maceraları, Alfa, İst.: 2018.
Çeviri: Gotthard Jaschke, Türkiye Kronolojisi (1938-1945), TTK, Ank.: 1990; Raymond Geuss, Kamusal Şeyler, Özel Şeyler, YKY, İst.: 2006.
Kaynaklar: E. Ergu, “Yeni Bir Yazar: Gülayşe Koçak”, söyleşi, Sabah, 8 Ocak 1998; İskender Savaşır, “Yalom’un Sorduğu Yanlış Soru: ‘Siz Kimsiniz?’”, Virgül, S. 30, Mayıs 2000, Yapı Kredi Yayınları internet sitesi, erişim tarihi: 27 Şubat 2020, İletişim Yayınları internet sitesi, erişim tarihi: 27 Şubat 2020. 

SEMİH GÜMÜŞ



(3 Mart 1956, Ankara - )

Eleştirmen, editör, yayıncı. Ayşe Hanım ile esnaf Muhsin Gümüş’ün oğlu. Ankara Fen Lisesi ve Gazi Lisesi’nden sonra AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirdi. Yarın dergisinde genel yayın yönetmenliği (1981-85), Kavram dergisinde yayın kurulu üyeliği ve Adımlar dergisinde yazı işleri müdürlüğü yaptı (1989-90). Adam Yayınları’nda çalıştı; Adam Öykü dergisinin genel yayın yönetmenliğini yaptı (1996-2005). Bir yıl Defne Yayınları’nı yönetti. 2006 Aralık ayında Notos dergisinin yayın yönetmenliğini üstlendi. Günışığı Kitaplığı'nda Köprü Kitaplar dizisinin editörlüğünü yapıyor. PEN Yazarlar Derneği ve Edebiyatçılar Derneği üyesi. İstanbul ’da yaşıyor; evli, bir çocuk babası. 
İlk yazısı 1981’de Yazko Edebiyat’ta çıktı. Bu tarihten itibaren yazınsal eleştirinin sorunları ve roman sanatıyla düzenli bir düşünsel ilişki kurmaya ve yazmaya başladı. Eleştiri ve denemeleri ile söyleşileri Adam Öykü, Adam Sanat, E, Kitap-lık, Milliyet Sanat, Notos, Radikal Kitap, Varlık, Yazko Edebiyat gibi dergi, gazete ve eklerinde yayımlandı. Yeni Yüzyıl, Gazete Pazar ve Radikal gazetelerinde spor yazıları yazdı. Roman Kitabı'na yazdığı “Yazının Zoru ve Bir Eleştiri Arayışı” başlıklı önsözde “Eleştiri yazısı, yazarının ayırt edici dilini, biçemini, hatta düşünsel kurgusunu taşımalıdır; öyle ki, okuru ‘güzel ’ bir yazı okuduğunun da farkında olsun. Yoksa kurmacanın gücü karşısına daha baştan yenik çıkacak demektir” görüşünü dile getirdi. Vüs’at O. Bener"in roman ve yazın dünyasını Kara Anlatı Yazarı Vüs'at O. Bener (1994); Adalet Ağaoğlu’nun roman dünyasını Yazının ve Tarihin Bilinci (1994), Başkaldırı ve Roman (1996) adlı kitaplarında irdeledi. Yazının ve Tarihin Bilinci (1994) ile Başkaldırı ve Roman (1996) adlı iki kitabının gözden geçirilmiş yeni basımı 2000 yılında Adam Yayınları'nda "Adalet Ağaoğlu'nun Romancılığı" adıyla yayımlandı.
Ödül: Başkaldırı ve Roman ile 1997 Cevdet Kudret Eleştiri Ödülü. 
Yapıtları: Eleştiri, İnceleme: Roman Kitabı, Adam, İst.: 1991; Kara Anlatı Yazarı Vüs’at O. Bener, YKY, İst.: 1994; Karşılıksız Yazılar, Adam, İst.: 1994; Yazının ve Tarihin Bilinci, YKY, İst.: 1994; Başkaldırı ve Roman, Oğlak, İst.: 1996; Öykünün Bahçesi, Adam, İst.: 1999; Adalet Ağaoğlu'nun Romancılığı, Adam, İst.: 2000, Puslu Ada, İş Bankası, İst.: 2002; Yazının Sarkacı Roman, İş Bankası, İst.: 2003; Eleştirinin Sis Çanı, Can, İst.: 2008; Modernizm ve Postmodernizm, 2010; Öykünün Kedi Gözü, Can, İst.: 2010; Çözümleyici Eleştiri ve Yazar Olabilir miyim?, Notos, İst.: 2012; Edebiyat ve Yeni Zamanların Kültürü, Can, İst.: 2013; Romanın Şimdiki Zamanı, Can, İst.: 2014; Okumak ve Yazmak, Notos, İst.: 2014
Deneme: Futbol ve Biz, Can, İst.: 2000; Yazarın Yalnızlık Burcu, Doğan Kitap, İst.: 2005.
Roman: Yalnızlık Kime Benzer, Can, İst.: 2017; Belki Sonra Başka Şeyler de Konuşuruz, Can, İst.: 2015.
Derleme: Türk Yazınından Seçilmiş Kısa Öyküler, Adam, İst.: 1992; Türk Yazınından Seçilmiş Aşk Öyküleri, Adam, İst.: 1993; Türk Yazınından Seçilmiş Hayvan Öyküleri, Adam, İst.: 1993; Fethi Naci’ye Armağan, Oğlak, İst.: 1997; Öykülerde İstanbul, Türkiye İş Bankası, İst.: 2000; Aşk Öyküleri, Adam, İst.: 2003; Ömer Seyfettin, İlk Cinayet-Öyküler, Adam, İst.: 2003; Dikkat Kırılacak Eşya, Günışığı Kitaplığı, İst.: 2007; Ay’ı Boyamak,  Günışığı Kitaplığı, İst.: 2007; Öykünün Şimdiki Zamanı, İst.: Notos, 2007. 
Kaynaklar: Necatigil, İsimler, 177; Kurdakul, Sözlük, 315; TBEA, c. I, 1. bas. 2001, 380-381/3. bas. 2010, 468-469; Can Yayınları internet sitesi, erişim tarihi: 26 Şubat 2020; Günışığı Kitaplığı internet sitesi, erişim tarihi: 26 Şubat 2020; Notos Kitap internet sitesi, erişim tarihi: 27 Şubat 2020.

26 Şubat 2020 Çarşamba

MEHMET DEMİREL BABACANOĞLU

Asıl adı Mehmet Demirel. M. D. Babacanoğlu imzasını da kullandı.  Zeynep Hanım ile berber Hacı Yusuf Demirel’in oğlu. İlkokulu doğduğu köyde okudu, 1965'te Düziçi İlköğretmen Okulu'nu bitirdi.  1988’de ön lisans eğitimini tamamladı. Bolu, Amasya, Silifke, Tarsus ve Adana ’da öğretmenlik yaptıktan sonra 1996 ’da emekli oldu.
Yeni Adana, Hürsöz gazeteleri ile Güney, Klas dergilerinin sanat yönetmenliğini yaptı. Ağustos 1992- Aralık 2007 arasında yayınlanan Aykırısanat dergisinde (87 sayı) etkin görev üstlendi. Edebiyatçılar Derneği, Çukurova Edebiyatçılar Derneği, Yeni Kuşak Köy Enstitüleri Derneği, Tarsus Şair Yazarlar Derneği ve Adana Yaşam Sanat Derneği üyesidir. Adana’da yaşıyor; evli, dört çocuk babasıdır.
İlk şiiri Aklı Kara Mart 1963’te Adana-Kadirli’de çıkan Heybe dergisinin 3. sayısında yayımlandı. Şiirleri;  abece, Adana Edebiyat, Akdeniz, Akköy, Aksu, Alleben, Antalya, Atatürkçü Yol, Aykırısanat, Bay, Berfin Bahar, Beşparmak, Bölgenin Sesi, Bulancak, Cumhuriyet Kitap, Çağdaş Türk Dili, Çalı, Çele, Çıtlık, Damar, Damla, Devrek Postası, Dört Mevsim, Düşün, Edebiyat Gündemi, Eflatun, Ekspres,  Evrensel Kültür, Gölge, Güncel Sanat, Güney, Güney Medya, Heybe, Hürsöz, İçel Kültürü, İçel Sanat Kulübü,  İlkhaber, İmece, İnci, Kar, Karaisalı, Kırkmerdiven, Kıyı, Klas, Maki, Meltem, Minevra, Ocak, Ozan, Öğretmen Dünyası, Sanat Dünyası, Sincan, Su, Tay, Tersakan Toros, Tını, Toros, Turunç, Yaşam Sanat ,Yazıt, Yeni Adana, Yöneliş gibi dergi, gazete ve eklerinde yayımlandı. Dört Oyun adlı oyunu, 1999 yılında Ankara, İzmir, Anamur’da sahnelendi. “Karacaoğlan’dır” adlı şiiri, Mayıs 2013’te besteci Mesut Eray tarafından bestelendi. Şiir ve öyküleriyle çeşitli ödüller aldı.
Ödül: “Aklı Kara” ile 1963 Heybe Dergisi Şiir Ödülü'nü; “Sen Bu Türküleri Neden Söylüyorsun?” ile 1990 Balıkesir Hümanist Enternasyonal Ödülü'nü; "Karanfil Kırmızıların Soldu mu?" ile Stockholm Hümanist Enternasyonal Ödülü.
Yapıtları: Şiir: Parakan, Usuk, Adana: 1990; Gül Sevgisi, Ufuk, Adana: 1991; Karanfil Kırmızıların Soldu mu?, Yazıt, Ank.: 1992;  Silah/Lan/Ma, Aykırısanat, Adana: 1998; Çukurova Kurtuluş Savaşı Destanı, 2008; Yüzsüzler Yüzünü Alsın, 2013.
Çocuk kitabı: Keman Sesleri, Öykü, Aykırısanat, Adana: 1997;  Bülbülün Sonu, Öykü, 2000; Yedinci Göğün Yıldızı, Şiir, 2006; Tepedeki Ev, Öykü, 2007.
Derleme: İnsan Hayranıyım, Â. Haydar Aslan-Yaşamı, Şiirleri, Adana Büyükşehir Beleditesi, Adana: 1992.
Tiyatro: Dört Oyun, 1998.
Kaynaklar: TBEA, c. I, 1. bas. 2001, 269 /3. bas. 2010, 331.


24 Şubat 2020 Pazartesi

AKIN OLGUN

(18 Ağustos 1975, Ankara - )

Yazar, gazeteci. Yedi yıl siyasi tutuklu olarak cezaevlerinde kaldı. Londra'ya yerleşti ve gazetecilik hayatına Sabah Gazetesi Londra muhabiri olarak başladı. Avrupa ve Birgün Gazetelerinde köşe yazarlığı yapıyor.
Öyküleri ve yazıları Avrupa, Binfikir (Belçika), Birgün, Denge (Mersin) gibi dergi ve gazetelerde yayımlandı.
Yapıtları: Öykü: Ecel Öyküleri, İkinci Adam, İst.: 2009; Kül Sesleri, Tekin, İst.: 2020.
Deneme: Karanfil Mevsimi, Fırat, İst.: 2017.
Anı: Adları Saklıdır, Güncel, İst.: 2006.

19 Şubat 2020 Çarşamba

NAZLI ERAY

  

(28 Haziran 1945, Ankara - ) 

Öykücü, romancı. Şermin Hanım ile Anayasa Mahkemesi üyesi ve Türkiye İş Bankası dışişleri müdürü Lütfullah Bütün’ün kızı. İkdam gazetesi başyazarı Tahir Lütfü Tokay büyükbabası, Sabahattin Kudret Aksal eniştesidir. 1958'de İngiliz Kız Ortaokulu’nu, 1962'de Arnavutköy Amerikan Kız Koleji’ni bitirdi. Bir süre İÜ Hukuk Fakültesi’nde okudu; 3. sınıftan ayrılarak aynı üniversitenin Edebiyat Fak. Felsefe Bölümü’ne geçiş yaptı; felsefe eğitimini de tamamlamadan okuldan ayrıldı. Ankara'ya dönerek 1965-68 arasında Turizm ve Tanıtma Bakanlığı’nda çevirmen olarak çalıştı. Ciddi bir sağlık sorunu nedeniyle yaşamının bir yılını hastanede geçirmek zorunda kaldı. 1968'de ikiz kızları doğunca çalışma hayatını bıraktı. 1977'de konuk öğretim üyesi olarak bir dönem ABD’de Iowa Üniversitesi’nde “Yaratıcı Edebiyat” dersleri verdi. Cumhuriyet, Güneş ve Radikal gazetelerinde “Düş İşleri Bülteni” başlıklı yazılar yazdı. 1993-1999 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi’nde üç dönem üyelik yaptı. TYS, PEN Yazarlar Derneği ve Edebiyatçılar Derneği üyesi. Edebiyatçılar Derneği'nin kurucuları arasında yer aldı. 1990’da tiyatro ve sanat tarihçisi, bilim adamı Prof. Dr. Metin And ile evlendi, 1998'de boşandı. Ankara’da yaşıyor; iki çocuk annesi. 
İlk öyküsü liseye henüz başladığında yazdığı Mösyö Hristo (1959) olup 1960'ta Varlık dergisinde çıktı. 1973’ten itibaren öyküleri, yazıları ve söyleşileri Adam Öykü, Akşam, Cumhuriyet, Dönemeç, Gösteri, Güneş, Hürriyet Keyif, Notos, Oluşum, Radikal, Türk Dili, Varlık, Yazko Edebiyat gibi dergilerde yayımladığı “gerçekle gerçeküstü arasında köprüler kuran, masalsı öğelerle beslenen” (Behçet Necatigil) öyküleriyle tanındı. Zengin bir düş gücünün ürünleri olan öykülerinde toplumsal ve bireysel gerçeklikleri, çağrışımlarla yüklü bir dille, gerçeklikten gerçek ötesine uzanan iğneleyici, ironik bir anlatımla sergiledi. “Fantastik gerçekçilik” akımının Türkiye’deki en verimli kalemlerinden biri olarak değerlendirilen Eray, kendisini “büyülü gerçekçiliğe” yakın bulduğunu belirtir. Arzu Sapağında İnecek Var adlı romanı, 1980’lerden itibaren görülmeye başlanan fantastik anlatıların en uç örneği olarak kabul edildi. Berna Moran’a göre, yazarın farklı tarihsel dönemlerden apayrı kişileri belli bir kurgu içinde bir araya getirmesi ve romanının kahramanları yapmasındaki amacı yalnızca okuru şaşırtmak, güldürmek, sarsmak; okuyucuda bir tür şok etkisi yaratmaktır. Yazar özellikle bu romanında bir tür fotomontaj tekniğiyle “olmayacak kişileri olmayacak yerlerde bir araya getirerek, buluşturarak, öpüştürerek okuru eğlendirmektedir. Bu nedenle bu romanında ne doğa yasaları ne de kronoloji söz konusu değildir.” Fantastik, gerçeküstücü ve masalsı öğelerden bol bol yararlandığı öykülerinde yaşamdan kopmuş ya da yaşamın kıyısında kalmış insanların serüvenlerini duyarlı bir biçimde anlattı. Bu noktada gerek öykücülüğünün, gerekse öykülerindeki tiplerin Sait Faik duyarlılığına yakınlığına dikkat çeken Fatih Özgüven, Eray’ın da Sait Faik gibi öykülerinde anlattığı insanların “kentli çevrenin dışlanmışlarından”, “tutunamamış kentli bireyler” olduğunu, ancak aradaki en önemli farkın Sait Faik’in, öykülerindeki “dışlanmış”, “mutsuz” tiplere “sevgiyle” yaklaşırken, Eray’ın “ilgiyle” yaklaşmasında ortaya çıktığını belirtti. Öykülerinde halk arasında söylenen tekerlemeleri ve ninnileri de ustaca kullandı. Öyküleri ortaokul ders kitaplarında yer aldı. Bazı öyküleri İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Japonca, Çekçe, Urduca, Hintçe, Arapça, İsveççe ve Almancaya çevrildi, çeşitli antolojilerde yer aldı. 1986 yılında öykülerinden bir seçki Almanca olarak Almanya’da, Orphèe adlı yapıtı Amerika’da Teksas University Press tarafından 2006’da yayınlandı. İrfan Tözüm’ün filme aldığı “Monte Kristo” adlı öyküsü, beş ayrı yönetmen tarafından çekilen birbirinden bağımsız beş kısa öykülü filmden oluşan “Aşk Üzerine Söylenmemiş Herşey” içinde yer aldı. Pek çok öyküsü TV dizisi yapıldı. 1995-98 arasında TRT-Int’te bir sanat programı hazırlayıp sundu. 1998’de Ankara’da kişisel bir resim sergisi açtı. “Monte Kristo” ve “Rüya Sokağı” öyküleri 2005’te İtalyan yönetmen Angelo Savelli tarafından L’ultimo Harem (Son Harem) adıyla oyunlaştırıldı, İtalya ve Türkiye’de sahnelendi.
Ödül: Yoldan Geçen Öyküler ile 1988 Haldun Taner Öykü Ödülü'nü Aşk Giyinen Adam ile 2002 Yunus Nadi Roman Ödülü'nü aldı.  2009'da Türk Kütüpahaneciler Derneği En İyi Romancı Ödülü'ne, 2010'da Başkent Rotary Kulübü Meslek Ödülü'ne ve 2014'te Fantazya ve Bilimkurgu Sanatları Dernegi'nin ilk Mavi Anka Ödülü'ne layık görüldü. 2016'da Ankara Kulübü Derneği’nin ‘Ankara’ya Değer Katan Yazar Ödülü’nü, 2017'de 2017 yılında Dünya Kardeşlik Birliği Mevlana Yüce Vakfı ‘Evrensel Kardeşlikten Dünya Barışına Katkı Ödülü’nü ve 2019’da Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı tarafından Ankaralı yazarlara verilen “Sanat Çınarı Ödülü”nü aldı.
Yapıtları: Öykü: Ah Bayım Ah!, Bilgi, Ank.: 1976; Geceyi Tanıdım, Ada, İst.: 1979; Kız Öpme Kuyruğu, Ada İst.: 1982; Hazır Dünya, Kaynak, İst.: 1983; Geceyi Tanıdım /Erostratus, İletişim, İst.: 1985; Eski Gece Parçaları, Adam, İst.: 1985; Yoldan Geçen Öyküler, Can, İst.: 1987; Kuş Kafesindeki Tenor, Can, İst.: 1991; Kapıyı Vurmadan Gir, Kapital Medya, İst.: 2004;  Geceyi Tanıdım - Yoldan Geçen Öyküler/Toplu Öyküler 1, Everest, İst.: 2016; Kız Öpme Kuyruğu - Ah Bayım Ah/Toplu Öyküler 2, Everest, İst.: 2017.
Roman: Pasifik Günleri, Ada, İst.: 1980; Orphée, Kaynak, İst.: 1982; Deniz Kenarında Pazartesi, Kaynak, İst.: 1984; Arzu Sapağında İnecek Var, Can, İst.: 1989; Ay Falcısı, Can, İst.: 1992; Yıldızlar Mektup Yazar, Can, İst.: 1993; Uyku İstasyonu, Can, İst.: 1994; Bir Yaz Gecesi, Can, İst.: 1994; Âşık Papağan Barı, Can, İst.: 1995; İmparator Çay Bahçesi, Ümit, Ank.: 1997; Örümceğin Kitabı, Can, İst.: 1998; Elyazması Rüyalar, Can, İst.: 1999; Ayışığı Sofrası, Can, İst.: 2000; Aşkı Giyinen Adam, Can, İst.: 2001; Sis Kelebekleri, Can, İst.: 2003; Beyoğlu’nda Gezersin, Can, İst.: 2005; Farklı Rüyalar Sokağı, Merkez, İst.: 2007; Kayıp Gölgeler Kenti, Turkuvaz, İst.: 2008; Marilyn Venüs'ün Son Gecesi, Doğan Kitap, İst.: 2010; Kalbinde Kadın Taşıyan Erkekler Birahanesi, Postiga, İst.: 2011; Halfeti'nin Siyah Gülü, Doğan Kitap, İst.: 2012; Aydaki Adam Tanpınar-Narmanlı Han No 390, Doğan Kitap, İst.: 2014; Rüya Yolcusu, Everest, İst.: 2016; Kayıp Gölgeler Kenti, Everest, İst.: 2016; Ölüm Limuzini, Everest, İst.: 2017; Sinek Valesi Nizamettin, Everest, İst.: 2018; Aşk Yeniden İcat Edilmeli, Everest, İst.: 2018.
Deneme: Düş İşleri Bülteni, Ümit, İst.: 1994; Ekmek Arası Rüya, Can, İst.: 2006; Gece Uçuşu, 
Anı: Tozlu Altın Kafes, Doğan Kitap, İst.: Ocak 2011;  Bir Rüya Gibi Hatırlıyorum Seni, Doğan Kitap, İst.: 2013
Özel Baskı: Kız Öpme Kuyruğu, Can, İst.: 2007.
Çocuk ve Gençlik Kitapları: Gece Çiçeği İstanbul, Doğan Egmont İst.: 2009; Naz ve Köşkteki Vampir, Doğan Egmont, İst.: 2009; Naz ve Büyülü Bahçe, Doğan Egmont, İst.: 2009; Frej Apartmanı’nın Esrarı, Doğan Egmont, İst.: 2009; Sihirli Saray, Doğan Egmont İst.: 2010; Karga Feramuz'un Aşkı, Doğan Egmont, İst.: 2011; İki Kafalı Topaç Villy, Doğan Egmont İst.: 2013; Çığlık Atan Mumya, Doğan Egmont İst.: 2013; Bir Böcek Sevdim, Doğan Egmont, İst.: 2015; Gören Gözler Duyan Kulaklar, Doğan Egmont, İst.: 2015;  Billur Ahtapot ile Mor İnci, Doğan Egmont, İst.: 2016
Katkıda Bulunduğu Kitaplar: Gece Öyküleri, Can, İst.: 2002; On Üç Büyülü Öykü, Can, İst.: 2002; Yalancı Öyküler, Can, İst.: 2003; Can Öykü Antolojisi, Can, İst.: 2009.
Hakkında Yazılan Kitaplar: Atilla Şenkon, Bütün Düşler Nazlı’dır, Can, İst.: 1998; Nihayet Arslan, Nazıl Eray Bir Okuma Denemesi, Phoenix, Ank.: 2008
Hakkında Hazırlanan Tezler: Drita Çetaku, "Nazlı Eray’ın Yapıtlarında (Oto)Biyografik Öğeler", Yüksek Lisans Tezi, Bilkent Üniversitesi, Ank.: 2005.
Kaynaklar: Necatigil, İsimler, 147; Necatigil, Eserler, 16- 17; Kurdakul, Sözlük, 258-259; Karaalioğlu, 192- 193; Özkırımlı, TEA, II, 448; Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, c. IV, s. 1995; Fatih Özgüven, “Kentli Çevrenin Dışlanmışları”, Çağdaş Eleştiri, S. 1, Mart 1982; İzzet Yasar, “İnsanlarda Küçük Mucizeler Yaşatabiliyorsam Sık Sık, Ne Mutlu Bana”, Gösteri, S. 14, Ocak 1982; Füsun, Akatlı, “Hazır Dünya”. Milliyet Sanat, S. 98, Haziran 1984, 48; Berna Moran, “Türk Romanında Fantastiğin Serüveni”. Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış III, İletişim, İst.: 1998, 59-74; Atilla Şenkon, Bütün Düşler Nazlı’dır, Can, İst.: 1998Gürsel Aytaç, ‘“Uyku İstasyonu’ Fantastik Bir Nazlı Eray Romanı”. Edebiyat Yazıları: 1995-2000, Multilingual, İst.: 2001, 116-118; Yıldız Ecevit; “Yetmiş Sonrası Türk Romanında Estetik Devrim” Türk Romanında Postmodernist Açılımlar, İletişim, İst.: 2001, 83-94; Cengiz Ertem, “Fantastik Edebiyat ve Aşkı Giyinen Adam", Edebiyat ve Eleştiri, S. 66, Nisan-Mayıs 2003, 73-79; Şükran Kozalı, “Bir Rüya Metni Sis Kelebekleri: Nazlı Eray”. Varlık, S. 1155, Aralık 2003,  36-38; Drita Çetaku, "Nazlı Eray’ın Yapıtlarında (Oto)Biyografik Öğeler", Yüksek Lisans Tezi, Bilkent Üniversitesi, Ank.: 2005; Özgüç, 104; Nihayet Arslan, Nazıl Eray Bir Okuma Denemesi, Phoenix, Ank.: 2008; Doğan Kitap internet sitesi, erşim tarihi: 18 Şubat 2020; Everest Yauınları internet sitesi, erişim tarihi: 19 Şubat 2020.

18 Şubat 2020 Salı

MAHİR ADIBEŞ

(6 Nisan 1964, Bayburt - ) 

Şair ve yazar. İlk ve orta öğrenimini Bayburt’ta tamamladıktan sonra Elazığ Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nden mezun oldu (1984). Yine bu fakültede lisansüstü programını tamamladı (1996). Diyarbakır’ın Lice ilçesinde veteriner hekim (1986) ve ilçe tarım müdürü (1987-91) olarak çalıştı. 1996-2003 yılları arasında Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nda Şap Enstitüsü müdür yardımcısı olarak görev yaptı. 2003’te İzmir Taha Tuzhane ve Gümrük Veteriner Müdürlüğü'ne müdür yardımcısı olarak atandı. ürk Veteriner Hekimleri Birliği Dergisi, Türk Veteriner Hekimleri Birliği Bülteni adlı periyodik yayınlarının genel yayın yönetmenliği ve yazı işleri müdürlüğü görevlerini yürüttü. TYB, Çocuk Edebiyatçıları Birliği ve Türksav üyesi. Evli ve beş çocuk babası. 
İlk yazısı “Sokaklar Sussun Devlet Konuşsun” 1977’de, ilk öyküsü “Top Sesi” 21 Şubat 1980’de Bayburt Postası gazetesinde çıktı. Öyküleri ve yazıları Berceste, Bizim Külliye,  Işığın Kaynağı, Kültür Dünyası, Kümbet, Türk Edebiyatı, Türk Kültürü, Türk Yurdu, Türkiye, Veteriner Hekimleri, Yeni Kervan gibi dergi ve gazetelerde yayımlandı. “Yarenim Var Yıldızlardan” adlı öyküsü 1997’de Almancaya çevrildi ve Almanya’da hem Türkçe hem de Almanca yayımlandı.
Ödül: 1996, 1997 ve 2001 yıllarında Gönen Ömer Seyfettin Hikâye Yarışmalarnda ödüller aldı. 1997 Deutsche Welle Uluslararası Hikâye Yarışması'nda mansiyon; Ateşle Dans adlı romanıyla 2001'de Tuzla Belediyesi tarafından düzenlenen roman yaarışmasında mansiyon, 2008'de Mustafa Necati Sepetçioğlu Hikâye Yarışması'nda mansiyon, Veliaht ile 2007 Tanpınar Roman Yarışması'nda ikincilik ödülünü aldı.
Yapıtları: Şiir: Eylül Dönüşü, Altın Kalem, İst.: 2008; O Mektubu Ben Yazmadım, Sam, Ank.: 2014. 
Öykü: Gecede Sır Oldu, Sam, Ank.: 1995; Merhamet Gölgeleri, Sam, Ank.: 1997; Yarenim Var Yıldızlardan, Türdav, İst.: 1999; Ateşle Dans, Berikan, İst.: 2002; İki Kuş, Sam, Ank.: 2015; Yine Başladı Türkülerine, Sam, Ank.: 2018. 
Roman: Eylülde Soldu Bu Çiçekler, Berikan, İst.: 2002; Eşşekler Kasabası, Berikan, İst.: 2002; Veliaht, Bilgeoğuz, 2010; Şahit, Sam, Ank.: 2018. 
Çocuk Kitapları: Taşa Verilen Görev, Tutibay, Ank.: 2000; Tilki ile Yılan, Tutibay, Ank.: 2000;  Yaz Çobanı, Tutibay, Ank.: 2000; Taşa Atılan İmza, Tutibay, Ank.: 2000; Taş Oyuncaklar, Tutibay, Ank.: 2000.
Kaynaklar: TBEA, c. I, 1. Bas. 2001.


İNCİ ADALI

(7 Haziran 1948, Ankara - ) 

Şair, oyun yazarı. Suat Hanım ile memur Kadir Adalı ’nın kızı. 1959'da Diyarbakır Ziya Gökâlp İlkokulu'nu, 1962'de Diyarbakır Ali Emiri Ortaokulu'nu, 1965'te Bartın Lisesi'ni ve 1971'de Hacettepe Üni. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksek Okulu'nu bitirdi. 1972-1975 yılları arasında Ankara Rehabilitasyon Merkezi'nde, 1975-1983 yılları arasında Trafik Hastanesi'nde, 1983-1986 yılları arasında Yüksek İhtisas Hastanesi'nde, 1986-1993 yılları arasında Numune Hastanesi'nde çalışarak kendi isteğiyle emekli oldu. Resim ve fotoğrafçılıkla ilgileniyor. Edebiyatçılar Derneği üyesi. Ankara’da yaşıyor. 
İlk öyküsü "Sanı", Ocak 1977’de Sesimiz dergisinde çıktı. Yazıları Sesimiz (1977-78), Ankara Sanat (1978), Aydınların Ezgisi (1995), Damar (1996), Kıyı (1996) dergilerinde yayımlandı. 1978'den itibaren TRT’de dramalar; “Arkası Yarın”, “Radyo Tiyatrosu”, “Çocuk Bahçesi” gibi kültür- eğitim programları, tarih ve edebiyat içerikli programların metin yazarlığını yaptı. Edebiyatçılar Derneği üyesidir.
Yapıtları: Şiir: Sugülleri, Prospero, Ank.: 1995; Kalpsedim, Prospero, Ank.: 1997.
Radyo Oyunu: Yüreğimdeki Diken, Prospero, Ank.: 1993; Kapını Yine Çalacağım, Prospero, Ank.: 1994. 
Kaynaklar: Orhan Tüleylioğlu,  Yüreğimdeki Diken, Milliyet Sanat, Haziran 1995; Mehmet Aydın, Ne Yazıyor Bu Kadınlar, 1995; Muhsine Helimoğlu Yavuz, Su Gülleri, Cumhuriyet Kitap, 15 Eylül1995; Öner Yağcı, Sugülleri, Kitap gazetesi, Eylül 1995; Mahmut Tali Öngören, Kapını Yine Çalacağım, Cumhuriyet, 9 Şubat 1996; TBEA, c. I, 1. Bas. 2001.

17 Şubat 2020 Pazartesi

FATİH BAHA AYDIN


(1990, Üsküdar /İstanbul - )


 İlköğretim hayatına Amerika Birleşik Devletleri’nde başladı, ortaöğretimini ve liseyi Türkiye’de tamamladı. Marmara Üni. İktisat Fakültesi'nden mezun oldu. Yüksek lisansını İngiltere’de, University of London, Birkbeck College’da yaptı. Halen, Marmara Üni. İİBF İktisat Tarihi Bölümü'nde lisans üstü çalışmalarını yürütmektedir. Mezun olduktan sonra bir süre özel sektörde iç denetçilik yapan yazar, halen İstanbul Medipol Üni. İşletme ve Yönetim Bilimleri Fakültesi’nde öğretim görevlisi olarak çalışmaktadır. İstanbul'da yaşıyor.
Söyleşileri Cins gibi dergilerde yayımlandı.
Ödül: "Bihaber" ile 2018 Attila İlhan Edebiyat Ödülleri’nde “İlk Roman Vakıf Özel Teşvik Ödülü”nü ve Necip Fazıl Ödülleri’nde de “İlk Eserler” ödülünü aldı.
Yapıtları: Roman: Bihaber, Ötüken, İst.: 2017; Karanlıkta, Everest, İst.: 2019.
Kaynaklar: Ötüken Neşriyat internet sitesi; Bihaber, Ötüken, İst.: 2017.

ÜMİT BAYAZOĞLU


(24 Nisan 1953, Malkara /Tekirdağ - )

Yazar, gazeteci. Asıla adı Ümit Yaşar Bayazıtoğlu'dur. İÜ Gazetecilik ve Halkla İlişkiler Yüksekokulu mezunudur. Haftanın Sesi, Nokta, Gergedan, Tempo, EP, Express, Roll, Akşam-lık dergilerinde çalıştı. Bir çocuk babasıdır.
Yazıları Milliyet Sanat gibi dergilerde yayımlandı.
Yapıtları: Deneme, İnceleme: Hatay Meyhanesi Defterleri, YKY, İst.: 2003;  Uzun, İnce Yolcular-42 Portre, YKY, İst.: 2004; Hayat Tatlı Zehir–Aydın Boysan Kitabı, İş Kültür, İst.: 2007; Hatırda Kalmaz Satırda Kalır-58 Portre, Aras, İst.: 2013.
Kaynaklar: Aras Yayıncılık internet sitesi, Yapı Kredi Yayınları internet sitesi.

16 Şubat 2020 Pazar

ASLI KONAÇ


(1988, Kıbrıs - )

Çevirmen. Ortaöğrenimini Türk Maarif Koleji’nde tamamladı. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üni. Güzel Sanatlar Fak. Sinema ve Televizyon Bölümü’nü bitirdikten sonra, Glasgow Üniversitesi’nde çocuk edebiyatı alanında yüksek lisans yaptı. Çeviri yapmaya devam etmekle birlikte, çocuk edebiyatı alanında çalışmalarını sürdürmektedir.
Yapıtları: Çeviri: Francesca Haig, Ateş Vaazı, YKY, İst.: 2016; Francesca Haig, Kemik Haritası, YKY, İst.: 2017; Francesca Haig, Sonsuz Gemi, YKY, İst.: 2018; A.A. Milne, Winnie -the- Pooh, YKY, İst.: 2018; A.A. Milne, Pooh Köşesindeki Ev, YKY, İst.: 2019; Sara Nović, Savaştaki Kız, Ayrıntı, İst.: 2019.
Kaynaklar: Yapı Kredi Yayınları internet sitesi.


10 Şubat 2020 Pazartesi

EMİNE ALTINKAYNAK

(1986 - )

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. Aynı alanda akademik eğitimine devam etmektedir. 
Öyküleri Bûtimar, Dergâh, Post Öykü, Türk Dili gibi dergilerde yayımlandı. 
Yapıtları: Öykü: Kendine Dolanan Sarmaşık, Dergâh, İst.: 2020.
Kaynaklar: Dergâh Yayınları internet sitesi, erişim tarihi: 10 Şubat 2020.

9 Şubat 2020 Pazar

M. NECMEDDİN HACIEMİNOĞLU

(10 Kasım 1932, Kahramanmaraş - 26 Haziran 1996, Ankara) 

Araştırmacı, yazar.  Yazılarında başlangıçta M. Necmettin Özdarendeli, Necmettin Özdarendeli; soyadı değişikliğinden sonra Necmettin Hacıeminoğlu, M. Necmettin Hacıeminoğlu, M. Necmeddin Hacıeminoğlu, Necmeddin Hacıeminoğlu” imzalarını, bazı yazılarında ise Dr. Altay Pamir, Nuri Koçyiğit, A. Ergenekon, Mustafa Necmettin gibi müstearları kullanmıştır. Aslen Malatya’nın Darende ilçesine bağlı Aşudu köyüne mensuptur. Zekiye Hanım ile Mustafa Eminzade’nin oğlu. Necmettin Hacıeminoğlu’nun dayandığı Hacıeminzadeler sülalesi, soyadı kanunuyla birlikte Özdarendeli soyadını almış ve onu kullanmaya başlamıştır. Bu itibarla Necmettin Hacıeminoğlu da üniversite öğrenimine kadar Özdarendeli soyadını, üniversite öğreniminden sonra ise dedelerinden gelme Hacıeminzadelere nispetle Hacıeminoğlu soyadını almış ve kullanmıştır. İlkokulu Aşudu köyünde (1946), ortaokulu  Darende ve Osmaniye’de okudu (1949). Parası yatılı olarak okuduğu Adana Erkek Lisesi’nden (1954) sonra İÜEF Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi (1959). Bitlis ve Osmaniye liselerinde edebiyat öğretmeni olarak çalıştı; İÜEF Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne asistan olarak girdi.  "Kutb’un Hüsrev-ü Şirin’i ve Dil Hususiyetleri" adlı doktora teziyle 1963'te doktor unvanını aldı. Bu arada İstanbul'da askerliğini yaptı. Yabancı dilini geliştirmek için 1969'da Fransa'ya gitti, orada kısa bir süre kaldı. "Türk Dilinde Edatlar" adlı teziyle doçent unvanını aldı, 1971 yılı Mart’ında Türk Dili Kürsüsüne doçent olarak atandı. 1972-1973 öğretim yılında Bağdat Üniversitesi Türkoloji Bölümü'ne görevli öğretim üyesi olarak gitti. "Türk Dilinde Yapı Bakımından Fiiller" adlı tezi Muharrem Ergin, Sadettin Buluç, Hasan Eren, Faruk Akün ve Mehmet Kaplan’dan oluşan bilim jürisi tarafından değerlendirilip başarılı bulunarak ve profesörlüğe yükseltilmesi için oy birliğiyle Fakülte Kuruluna teklif edildi. Profesörlüğü, İstanbul Üniversitesi Senatosu tarafından 1978 yılında reddedildi. Bunun üzerine Danıştay’a başvurarak dava açtı. Danıştay, Hacıeminoğlu’nu haklı buldu, ancak üniversite Danıştay’ın kararını uygulamadı. 
11 Ocak 1979 tarihli Hergün gazetesindeki köşesinde yayımladığı “Eşgüdüm Komutanları” başlıklı yazısından dolayı Sıkıyönetim Askerî Mahkemesince tutuklanarak Selimiye’deki I. Ordu Askerî Cezaevine konuldu. 26 Şubat 1979 tarihinde tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. 
1983'te üniversiteden istifa ederek ayrıldı. 1985’te Trakya Üniversitesi'ne atandı. Fen- Edebiyat Fak. bünyesinde Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü kurdu, Bölüm Başkanı oldu. Dokuz yıl Trakya Üni. Fen-Edebiyat Fak. Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde görev yaptıktan sonra 1994'te buradaki görevinden ayrılarak, İÜEF'ne profesör olarak döndü. 1996'da emekli oldu ve Ankara'ya yerleşti. Aydınlar Ocağı üyesi, evli ve bir çocuk babasıydı. 
26 Haziran 1996 tarihinde öldü. Cenazesi İstanbul’a getirildi ve 28 Haziran 1996 günü, Cuma namazını takiben kılınan cenaze namazından sonra Edirnekapı Şehitliği'nde toprağa verildi.
İlk yazısı "Okullarımızın Durumu", Türk Düşüncesi dergisinde M. Necmettin Özdarendeli” imzasıyla yayımlandı. 1954’ten itibaren yazıları, hikâyeleri ve söyleşileri Bilgi, Bozkurt, Çağrı, Devlet, Doruk, Güneydoğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, Hisar, Kalkınan Dünya, Kubbealtı Akademi Mecmuası, Millî Eğitim ve Kültür, Millî Hareket, Millî Işık, Millî Kültür, Orkun, Öğretmen, Pınar, Töre, Türk Dili, Türk Dili ve Edebiyatı, Türk Düşüncesi, Türk Edebiyatı, Türk Kültürü, Türk Kültürü Araştırmaları, Türk Yurdu, Türk'e Çağrı, Türkiye ve Dünya, Yeni Düşünce, Yol gibi dergilerle Babıalide Sabah, Dünyada ve Türkiye’de Sabah, Hergün, Ortadoğu, Tercüman, Yeni Hizmet, Yeni Sözcü gibi gazetelerde yayımlandı.
Yapıtları: Öykü: Yeni Bir Dünya, Töre- Devlet, İst.: 1978.
İnceleme, Araştırma: Lehçet’ül-hakâyık:Seyyareler, Dün-Bugün, Ank.: 1962; Kutb’un Hüsrev ü Şirin’i ve Dil Hususiyetleri, İÜEF, İst.: 1968; Türk Dilinde Edatlar, MEB, İst.: 1971; Fuzûli, Toker, İst.: 1972; Yapı Bakımından Türk Dilinde Fiiller, Cönk, İst.: 1984; Karahanlı Türkçesi ve Grameri, TDK, Ank.: 1996; Türk Edebiyatında Tahliller, Kamer, İst.: 1997; Harzem Türkçesi ve Grameri, İÜEF, İst.: 1997; Edebiyat Tahlilleri, Türk Edebiyatı Vakfı, İst.: 2004. 
Diğer: Dokuz Işık'ta Eğitim Sistemi, Dokuz Işık, Ank.: 1971; Milliyetçi Eğitim Sistemi, Töre-Devlet, İst.: 1972; Türkçe’nin Karanlık Günleri, İrfan, İst.: 1972; Türkiye'nin Çıkmazları, Sebil, İst.: 1975; Milliyetçilik Ülkücülük Aydınlar, Töre-Devlet, İst.: 1975;  Yeni Bir Dünya, Töre-Devlet, Ank.: 1976; Millet ve Aydınlar, Türk Edebiyatı Vakfı, İst.: 2004.
Hakkında Yazılan Kitaplar: Vefatının 20. Yılı Münasebetiyle Prof. Dr. Necmettin Hacıeminoğlu Hatıra Kitabı, Ed. Prof. Dr. Ali Öbek, Doç Dr. Yüksel Topaloğlu-Doç Dr. Oğuzhan Durmuş, Türk Edebiyatı Vakfı, İst.: 2017,
Kaynaklar: “Hisar’dan Biyografiler: M. N. Hacıeminoğlu”, Hisar, S. 40, Nisan 1967; “Hacıeminoğlu, M. Necmeddin”, TDEA, III, 448; Kim Kimdir, 380; TBEA, c. I; Prof. Dr. Necmettin Hacıeminoğlu Hatıra Kitabı, Türk Edebiyatı Vakfı, İst.: 2017; Yüksel Topaloğlu, "Prof. Dr. Necmettin Hacıeminoğlu Hayatı, İlmî, Edebî Şahsiyeti ve Eserleri", Prof. Dr. Necmettin Hacıeminoğlu Hatıra Kitabı, 11-57.  

ABDÜLHAK ŞİNASİ HİSAR


(14 Mart 1887, Rumelihisarı/İstanbul - 3 Mayıs 1963, Cihangir/İstanbul) 

Romancı, eleştirmen, anı ve biyografi yazarı. Tepedelenli Ali Paşa (ö. 1822) soyundan Emine Neyyir Hanım (ö. 1928) ile ilk edebiyat dergilerinden Hazine-i Evrak, İnsaniyet ve Ceride dergilerinin sahibi, öykücü ve eleştirmen Mahmut Celalettin Bey’in (ö. 1918) oğlu. Gazeteci, yazar Selim Nüzhet Gerçek kardeşidir. Anne tarafından dedesi Ahmet Muhtar Bey’in (ö. 1894) Rumelihisarı’ndaki yalısında doğdu. Babası ona Tanzimat dönemi şairlerinden Şinasi ve Abdülhak Hâmit'in adlarını verdi. Çocukluğu, Beyrut maarif müdürü olan babasından ayrı, annesiyle birlikte Rumelihisarı, Büyükada ve Çamlıca’da geçti. Bir Fransız mürebbiyeden Fransızca, Tevfik Fikret’ten Türkçe dersleri aldı. 1894’te Beyrut’a, babasını görmeye gitti. 1898’de Galatasaray Sultanisi’nin orta kısmına başladı; hocaları arasında Tevfik Fikret, Muallim Feyzi Efendi, Hacı Zihni Efendi, Recâizâde Mahmud Ekrem, Nâfi Efendi, Ahmet Hikmet Müftüoğlu ve Abdurrahman Şeref vardı. Galatasaray Mektebi’ndeki en yakın arkadaşları arasında Ahmed Hâşim, Hamdullah Subhi (Tanrıöver), Müfit Râtip, Emin Beliğ, Ahmet Samim, Refik Halit (Karay), İzzet Melih (Devrim), Tahsin Nâhid ve Ahmed Bedî vardı.
1905’te Messagerie Maritime şirketine ait bir vapurla Fransa’ya kaçtı. Paris’te Yahya Kemal’in de kayıtlı olduğu Ecole Libre des Sciences Politiques’e (Siyasal Bilimler Okulu) devam etti. Prens Sabahattin, Dr. Nihat Reşat Belger ve Ahmet Rıza’yla birlikte Jön Türkler’in siyasi ve fikri faaliyetlerine katıldı. Paris Öğrenciler Birliği’ne üye oldu; birliğin çıkaracağı dergiye yazı istemek için evine gittiği Anatole France’la tanıştı. Quartier Latin’de M. Barrés ile dostluk kurdu; Maurice Barrès, Jean Moréas, Emile Faguet, Henri de Régnier ve Jean Cocteau gibi yazarlarla tanıştı. II. Meşrutiyet’in ilanından (1908) sonra Türkiye’ye döndü. 1909-1913 yılları arasında Fransız inşaat şirketi Baron de Lormais’de çalıştı. 1913-1920 yılları arasında Kozlu, Kilimli, Kandilli madenlerini işleten Hugo Stinnes adlı Alman şirketinde Osmanlı hükümetinin umumi kâtipliğini yaptı. Bu şirket kapanınca Mütareke yılları boyunca Osmanlı Bankası’nda çevirmen olarak çalıştı. Bu arada 1918’de Rumelihisarı’ndaki yalıları yandı; annesiyle birlikte Nişantaşı’na taşındı. 1919'da iktidarda bulunan İttihat ve Terakkî’ye karşı hoşnutsuzluk gösterenlerin teşkil ettiği Milli Ahrar Fırkası’nın kuruluş beyannâmesinde imzası bulunan on iki kişiden biri olarak fırkanın kurucuları arasında yer aldı (4 Mayıs 1919). Anadolu’daki millî hareketi destekleyen fırka bir süre sonra kendi kendisini feshetmiştir.1922’de Şair Nigâr Hanım’ın yalısındaki bir yangında notları, kitapları ve ilk şiirleri kül oldu. 1924’te Reji İdaresi’nin tercüme kalemine girdi.
1931’de Ankara ’ya giderek yeni oluşan Balkan Birliği’nin Türkiye seksiyonu umumi kâtipliğine atandı; burada Evkaf Apartmanı’na yerleşti. Birliğin Ankara bürosu kapatılınca Dışişleri Bakanı Hasan Saka aracılığıyla Dışişleri Bakanlığı danışmanlığına getirildi. II. Dünya Savaşı’nın ardından San Francisco ’da düzenlenen Milletlerarası Barış Konferansı’nda delege olarak yer aldı. Birleşmiş Milletler Türk Derneği’ne Dışişleri Bakanlığı temsilcisi sıfatıyla kurucu üye oldu. 
1948’de İstanbul ’a döndü; Ayaspaşa’da Boğazı gören bir apartmana yerleşti. 1960’ta Merkez Bankası İstanbul Şubesi’nde başmütercimlik yaptı; bu görev ona maddi sıkıntılarını hafifletmek amacıyla verilmişti. Türk Ocakları, Türk-Fransız Kültür Cemiyeti, Turing Kulüp, Pierre Loti Dostları Cemiyeti, Türk Edebiyatçılar Birliği, İstanbul Fetih Cemiyeti, İstanbul Enstitüsü, Yahya Kemal Enstitüsü gibi dernek ve kuruluşlarda kurucu üye olarak faaliyet gösterdi. 1954-1957 yılları arasında Türk Yurdu dergisinin genel yayın müdürlüğünü üstlendi. Hiç evlenmedi. Cihangir’deki evinde beyin kanamasından öldü. Cenazesini dönemin İstanbul Belediye Başkanı Necdet Uğur kaldırttı. Merkezefendi Mezarlığı’ndaki aile kabristanına gömüldü.
Babasının etkisiyle çok küçük yaşlarda edebiyata ilgi duydu. Galatasaray yıllarında Ahmet Haşim, Hamdullah Suphi, İzzet Melih, Refik Halit ve Emin Bülent’le edebi dostluklar kurdu. Bu yıllarda Servet-i Fünuncular gibi “mensur şiir”ler yazdı. Fransız edebiyatından, özellikle “psikolojik roman”lar yazan Paul Bourget’nin üslubundan etkilendi; Pierre Loti hayranıydı.
Edebi hayatına Mütareke yıllarında şiir, kitap tanıtma ve eleştiri yazılarıyla başladı. 1921'da İleri gazetesiyle Dergâh dergisinde Kitaplar ve Muharrirler başlıklı kitap eleştirileri, Yarın dergisinde denemeler, Saatler ve Mevsimler başlığı altında hece vezniyle şiirler yayımladı. Cumhuriyet döneminde Ağaç (1936), Dergâh (1921), Muhit, Türk Yurdu (1954-1957), Ülkü (1933-1934), Varlık (1933-1942/1952-1953), Yarın (1921) dergileri ile Dünya, İleri (1921), Hâkimiyet-i Milliye (Ulus), Milliyet (1931) ve Yeni İstanbul (1949-1950) gazetelerinde yazdı. 
Abdülhak Şinasi, yazı hayatının ilk yıllarında (1918-1921) sınırlı sayıda şiir yazdı. Şiirlerinde Ahmed Hâşim’in egzotik, hissî ve empresyonist tesirleri görülür.
İstanbul’un önemli edebiyat mahfillerinden Tokatlıyan ve Löbon’daki toplantılara katıldı. Edebi kişiliğini yansıtan yapıtlarını ancak 1940’tan sonra yayımladı. Kitaplarında çocukluğunun geçtiği Boğaziçi’ni ve ilkgençlik yıllarının İstanbul’unu, Osmanlının son dönemindeki seçkinlerin yaşamlarını geçmiş zamanın güzelliklerine duyduğu özlemle anlattı. Bir bürokrat olan babasından modern yaşam tarzını, Mevleviliğin tasavvufi geleneğini sürdüren anne tarafından ise geleneksel yaşam tarzını özümsemişti.
Cumhuriyet dönemi yazarı olmasına rağmen dil ve üslup açısından Meşrutiyet kuşağına bağlı kalan Hisar’ın bütün yapıtları esas olarak “hatıra”ya dayalıdır. Tanpınar, Boğaziçi Mehtapları için yazdığı bir makalede, onun bütün yapıtlarına egemen olan bu yaklaşımını şöyle değerlendirir: “Ona göre asıl bizim olan, bize sâdık şekilde bağlı olan, bizi bizde ve bizim içimizde saklayan geçmiş zamandır. Fakat biz daimî bir oluş hâlinde olduğumuz için, kendimizle beraber geçmiş zamanlarımız da değişir. O hâlde her çağın hâtıralara ayrı ayrı bakış ve onları anlayış tarzı vardır. Fakat Abdülhak Şinasi, burada da kalmaz; bu izafîliği, kitabın sonunu teşkil eden kozmik bir rüyada büsbütün derinleştirir; bizimle beraber değiştiği için bizimle kaybolması lâzım gelen hâtıralara bir nevi ebedîlik bahşeder.” Romanlarına “hikâye” demeyi tercih etmesinin nedenini ise Sermet Sami Uysal’a şöyle açıklamıştır: “Bütün yazdıklarım hatıradır. Hatıralarımı yazarken roman aklıma gelmiyor. Samimi hatıralarımı ‘hikâye ’ adı ile ifade daha kolay geliyor. Roman, herkes tarafından bütün nüanslarıyla anlaşılsaydı belki roman diyebilirdim.”
Romanlarında Maurice Barrés, Anatole France ve Marcel Proust gibi Fransız yazarların edebiyat anlayışlarını örnek almıştır. Romanlarında ayrıntılı olarak çizdiği portreler kültürlü, seçkin, içine kapanık, dengesiz, garip fantezileri olan, dünyaya hayallerinin penceresinden bakan ve gerçek hayatta başarısız olan kimselerdir. Bu insanlar yaşadıkları zamana, mekâna, hayallerine, rüyalarına ve kullandıkları eşyaya bağlı kalınarak anlatılır. Toplumsal ve siyasal sürecin etkisi roman kişileri üzerinde dolaylı olarak görülür. Ahmet Hamdi Tanpınar, “Abdülhak Şinasi’yi okurken, nesrin yazı olduğunu, konuşma olmadığını tekrar hatırladım. Abdülhak Şinasi, nesre son zamanlarda unutur gibi olduğumuz bu mevkiini iade eden muharrirlerimizdendir” der. Girift ve şiirli cümleleriyle dilin imkânlarını sonuna kadar kullanma çabası onu Türkçenin en usta yazarları arasına yerleştirmiştir.
Abdülhak Şinasi Hisar'ın kitapları toplu olarak 2005'ten beri Yapı Kredi Yayınları tarafından yayınlanmaktadır.
Ödül: Fahim Bey ve Biz ile 1942 CHP Hikâye ve Roman Mükâfatı'nda üçüncülük aldı.
Yapıtları: Anı, Roman: Fahim Bey ve Biz, Hilmi Kitabevi, İst.: 1941; Çamlıcadaki Eniştemiz, Hilmi Kitabevi, İst.: 1942; Ali Nizami Bey’in Alafrangalığı ve Şeyhliği, Hilmi Kitabevi, İst.: 1952.
Deneme/Anı: Boğaziçi Mehtapları, Hilmi Kitabevi, İst.: 1942; Boğaziçi Yalıları, Varlık, İst.: 1954; Geçmiş Zaman Köşkleri, Varlık, İst.: 1956; Geçmiş Zaman Fıkraları, Hilmi Kitabevi, İst.: 1958.
Biyografi/Anı: İstanbul ve Pierre Loti, İstanbul Fetih Cemiyeti, İst.: 1958; Yahya Kemal’e Veda, Hilmi Kitabevi, İst.: 1959, genişletilmiş yb. (“Yahya Kemal Gazellerini Okurken” başlıklı incelemesinin eklenmesiyle) YKY, İst.: 2006; Ahmet Haşim Şiiri ve Hayatı, Hilmi Kitabevi, İst.: 1963.
Yazılar: Kitaplar ve Muharrirler I - Mütareke Dönemi Edebiyatı, Haz. Necmettin Turinay, YKY, İst.: 2008; Kitaplar ve Muharrirler II – Edebiyat Üzerine Makaleler (1928-1936), Haz. Necmettin Turinay, YKY, İst.: 2009; Kitaplar ve Muharrirler III – Romana Dair Bazı Hakikatler (1943-1963), Haz. Necmettin Turinay, YKY, İst.: 2009; Türk Müzeciliği, YKY, İst.: 2010; Geçmiş Zaman Edipleri, Haz. Necmettin Turinay, YKY, İst.: 2013.
Antoloji: Aşk İmiş Her Ne Var Âlemde, Doğan Kardeş, İst.: 1955.
Hakkında Yazılan Kitaplar: Sermet Sami Uysal, Abdülhak Şinasi Hisar Hayatı, San’atı, Eserleri, En Seçme Parçaları ve Edebiyatçılarımızın Hakkındaki Yazıları, Sermet Mtb., İst.: 1961; Necmettin Turinay, Abdülhak Şinasi Hisar, İst.: 1988; Abdülhak Şinasi Hisar, Seçmeler, Haz. Selim İleri, YKY, İst.: 1992.
Kaynaklar: Mustafa Baydar, Edebiyatçılarımız Ne Diyorlar, İst., 1960, 95- 96; Sermet Sami Uysal, Abdülhak Şinasi Hisar, Sermet Mtb., İst., 1961; Yaşar Nabi Nayır, “Abdülhak Şinasi Hisar Üzerine” (Fahim Bey ve Biz’e önsöz), İst., 1966; Cevdet Kudret, Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman, Ank.: 1967, II, 380-399; Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Gençlik ve Edebiyat Hatıraları, Ank.: 1969; Ahmet Hamdi Tanpınar, Edebiyat Üzerine Makaleler, İst., 1969, 446- 447; Tahir Alangu, 100 Ünlü Türk Eseri, İst.: 1974, II, 1242-1253; Mehmet Kaplan, Edebiyatımızın İçinden, İst.: 1978, 155-166; Abdullah Uçman, “Abdülhak Şinasi Hisar” (Fahim Bey ve Biz’e önsöz), İst., 1978; Haldun Taner, Ölür İse Ten Ölür Canlar Ölesi Değil, İstanbul 1979, 15-21; Taha Toros, “İstanbul’u Yaşayan ve Yaşatan Romancı Abdülhak Şinasi Hisar”, Milliyet, 27 Nisan- 2 Mayıs 1983; Necmettin Türinay, Abdülhak Şinasi Hisar, Ank., 1988; Orhan Okay, “Abdülhak Şinasi Hisar”, Büyük Türk Klâsikleri, XI, 391-436; Süha Oğuzertem, “Modern Edebiyat ve Abdülhak Şinasi Hisar’ın Sözlü Yazı Serüveni”, Defter, S. 18, İst.: 1992, 114-127; Ömer Faruk Akün, “Boğaziçi Mehtapları”, TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 6, İst.: 1992, 262-265; Ahmet Oktay, Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı: 1923-1950, Ank.: 1993, 805-831; Ömer Faruk Akün, “Fahim Bey ve Biz”, TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 15, İst.: 1995, 74-78; Taha Toros, “Abdülhak Şinasi”, Türk Edebiyatından Altı Renkli Portre, İst.: 1998, s. 151-168; Abdullah Uçman, "Abdülhak Şinasi Hisar", TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 18, İst.: 1998, 129-131; Selim İleri, “Hisar, Abdülhak Şinasi”, DBİA, IV, 78; Veli Aras, “Hisar, Abdülhak Şinasi”, TDEA, IV, 244- 246; Banarlı, RTET, II, 1261; Kurdakul, Cumhuriyet, 126- 131; Necatigil, İsimler, 191; Necatigil, Eserler, 24, 151; Gövsa, 175; Özkırımlı, TEA, III, 645; Acaroğlu, 140; Önertoy, 82- 84; Murat Belge, Edebiyat Üstüne Yazılar, İst., 1994; Oğuz Demiralp, Okuma Defteri, İst., 1995, 82- 96; Oktay Aras, Kitaplığımdaki Galatasaray Lisesi Cilt 1, İst.: 2017, 26-45;  Yapı Kredi Yayınları internet sitesi, erişim tarihi: 9 Şubat 2020.

NESRİN AĞIŞ MORALI

(1909, Büyükdere, İstanbul – 10 Eylül 1981, İstanbul)

Şair, yazar, çevirmen ve eğitimci. Nesrin Moralı. Sadrazam Halil Hamit ailesinden Atıf Paşazade Mehmet ile, Suphi Paşazade Sami Beyin kızı yazar Seniha Moralı Hanım’ın kızıdır. Seniha Sami soyadı kanunu çıktıktan sonra Moralı soyadını aldı. Çevirmen, ressam Münevver Moralı kardeşidir. Çocuk yaşta annesinden İngilizceyi öğrendi. İlköğrenimini özel olarak tamamlayarak Arnavutköy Kız Koleji’ne girdi. Koleji bitirdikten sonra öğretmenlik hayatına atıldı. Bursa ve İzmir liselerinde öğretmenlik yaptı. Evlendikten sonra öğretmenlikten ayrıldı. Amerikan Koleji’nde kütüphaneci olarak çalıştı. 1975’Te emekli oldu.
Nesrin Morali küçük yaşta kendini yazar olarak yetiştirdi. On yaşında iken kardeşiyle birlikte İngilizce olarak yazdığı ve annelerinin Türkçeye çevirdiği “Çocuk Masalları”nı yayımladı. 1940’lı yıllarda Yedigün’de yayımladığı şiirlerle tanındı. “Nesrin Ağış, saf ve yalın şiire tutkun oluşu bakımından Yahya Kemal ve Ahmet Haşim’in şiirine yakın durmaktadır.” (Sedat Umran)
Yapıtları: Şiir: Üç Beyaz Yalı, Güven Bas., İst.: 1944.
Çeviri: Robert Southey, Nelson’un Hayatı, MEB., Ank.:1952; Katherine Anne Porter, Çağdaş Kadın Yazarlarından Seçme Hikayeler: Adım Kadın, (Nesrin Moralı adıyla), Leyla Moralı, Münevver Moralı, Gülçin Sönmez, Melahat Togar ile, Kervan, 1975.
Kaynaklar: Sedat Umran - Hasan Akay, Cumhuriyet Dönemi Şiirimizin Altın Sayfaları, gözden geçirilmiş 2.bas. 2010, Hat, İst., 55, 388.

8 Şubat 2020 Cumartesi

SÜHEYLA ACAR

Yazar. Liseyi bitirinceye kadar İstanbul'da yaşadı. 1983'te ODTÜ Ekonomi Bölümü'nü bitirdi. Boğaziçi Üniversitesi’nde yüksek lisans yaptı. Sinema filmleri için senaryolar yazdı. 1994'te New York’a gitti, NYU’da sinema dersleri aldı. İstanbul’a döndükten sonra Bilgi Üniversitesi’nde ve çeşitli sanat merkezlerinde senaryo dersleri verdi. 
Öykü ve söyleşileri E gibi dergilerde yayımlandı
Ödül: “Yıldönümü” adlı senaryosuyla 1988 Yunus Nadi Senaryo Ödülü'nü; “Bir Çocuğa Masal” adlı öyküsüyle 1989 Yunus Nadi Ödülü'nü; 1989’da “Bütün Kapılar Kapalıydı” adlı film senaryosuyla Ankara ve Antalya film festivallerinde En İyi Senaryo Ödülü'nü aldı.
Yapıtları: Öykü: Dostluk Hüznü Paylaşmaktır, Can, İst.: 1989. 
Roman: Yağmurun Yedi Yüzü, Can, İst.: 2004; Şapkasız Yalanlar, Agora, İst.: 2008.
Kaynaklar: Şapkasız Yalanlar, İst., 2008, Can Yayınları internet sitesi, erişim tarihi: 8 Şubat 2020.

3 Şubat 2020 Pazartesi

DUYGU ASENA



(19 Nisan 1946, İstanbul -  30 Temmuz 2006, İstanbul) 

Gazeteci, yazar. Hürriyet gazetesinin Kelebek ekinde Şirin imzasıyla yazdı. Nihal Hanım ile tüccar Muhtar Asena’nın kızı. Atatürk’ün yaveri, CHP milletvekillerinden Ali Şevket Öndersev dedesi, DP milletvekillerinden Vacit Asena amcası, şair İnci Asena kardeşidir. Kadıköy Özel Kız Koleji’ni ve İÜEF Pedagoji Bölümü’nü bitirdi. Haseki Hastanesi Çocuk Kliniği ve İÜ Çocuklar Evi’nde pedagog, Ayrıntılı Haber Gazetesi’nde muhabir ve 1976-78 arasında Man Ajans’ta metin yazarı olarak çalıştı. 1978'de Gelişim Yayınları’nda Genel Yayın Yönetmeni olarak göreve başladı, 1 Aralık 1978’de yayın hayatına başlayan Kadınca dergisini yönetti. Onyedi, Ev Kadını, Bella, Elite, First, Kim, Negatif (1992) dergilerini yönetti. 1992-1997 arasında TRT-2’deki “Ondan Sonra” programını hazırlayıp sundu. 1992’den sonra Milliyet, Cumhuriyet, Yarın, Sabah, Güneş, Habertürk ve Vatan gazetelerinde köşe yazarlığı, yöneticilik ve röportaj yazarlığı yaptı. Umut Yarına Kaldı ve Yarın Cumartesi adlı iki filmde rol aldı. Beyin tümörü nedeniyle tedavi görmekte olduğu Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesi’nde 30 Temmuz 2006 günü hayatını kaybetti. 1 Ağustos 2006 tarihinde, Teşvikiye Camii'nde öğle namazını müteakip  kılınan cenaze namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'nda toprağa verildi.
İlk yazısı 1972’de Hürriyet’in Kelebek ekinde çıktı. Yazıları ve söyleşileri Cumhuriyet, Güneş, Habertürk, Hürriyet, Kadınca, Kitap, Milliyet, Pazartesi, Sabah, Söz, Vatan, Yarın gibi dergi ve gazetelerde yayımlandı. İlk kitabı Kadının Adı Yok’la adını duyurdu, kitap yayımlandığı yıl 40 baskı yaparak rekor kırdı. Geniş bir okur kitlesine ulaşan kitap 1988’de “müstehcen” bulunarak yasaklandı; iki yıl süren dava sonucu yayımına izin verildi; aynı yıl Atıf Yılmaz tarafından filme alındı. Kadının Adı Yok ve Aslında Aşk da Yok adlı kitapları  tercüme edilerek Hollanda, Almanya ve Yunanistan'da yayınlandı. Değişen Bir Şey Yok, adlı kitabı 1994ˊte piyasaya çıktı, gazete bayilerinde satışa sunuldu, bir haftada 70 bin adet satarak yeni bir rekor kırdı. Ölümünden sonra PEN Türkiye Merkezi ve son yayıncısı Doğan Kitapçılık adına ödüller koydu. 
Ödül: Kadının Adı Yok ile 1988 Boğaziçi Üni. En İyi Yazar Ödülü; 1988 ve 1995 Nokta Dergisi “Doruktakiler” Ödülü. 
Yapıtları: Roman ve Öykü: Kadının Adı Yok, Afa, İst.: 1987; Aslında Aşk da Yok, Afa, İst.: 1989; Kahramanlar Hep Erkek, Milliyet, İst.: 1992; Aynada Aşk Vardı, Milliyet, İst.: 1997; Aslında Özgürsün, Doğan Kitap, İst.: 2001; Aşk Gidiyorum Demez, Doğan Kitap, İst.: 2003; Paramparça, Doğan Kitap, İst.: 2004.
Deneme: Değişen Bir Şey Yok, Milliyet, İst.: 1994.
Anı, Biyografi: Orada Kadınlar Var mı?, Der. Şadan Maraş Öymen, Doğan Kitap, İst.: 2016.
Röportaj: Zamana Değen Sorular, Haz. Filiz Aygündüz, Doğan Kitap, İst.: 2019.
Kaynaklar: Doğan Kitap internet sitesi, erişim tarihi (2 Şubat 2020); Hikmet Altınkaynak, Duygu Asena Yaşıyor, Cumhuriyet, 30 Mayıs 2019.