4 Mart 2015 Çarşamba

ÖZDEMİR İNCE

(1 Eylül 1936, Mersin - )

Çevirilerinde M. E. ve Hepa Çopurgil imzalarını da kullandı. Nesibe Hanım ile noter başkatibi, işçi ve sendikacı Ahmet İnce’nin oğlu. İlk, orta ve lise öğrenimini Mersin’de tamamladı. 1960’ta Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Fransızca Bölümü’nü bitirdi. 1960-68 yılları arasında Sandıklı, Çine, Aydın ve Muğla’da ortaokul ve lise¬lerde Fransızca öğretmenliği yaptı. Bu arada 1965-66 yılları arasında Fransa’da kaldı; Paris Üniversitesi’nde Fransızca öğretmenliği ve fonetik enstitülerinden sertifika aldı. TRT Dış Haberler Müdürlüğü’nde çevirmen (1969), TRT Ankara Televizyonu’nda metin yazarı (1970), öndenetim ve redaksiyon şube müdürü (1971), TRT  Televizyon Daire Başkanlığı proğram ve yayın planlama müdürü, TRT  genel müdür müşaviri olarak çalıştıktan sonra 1982’de emekli oldu. 1990-96 yılları arasında Can Yayınları’nda; 1996-99 yılları arasında Telos Yayınları’nda editörlük yaptı. 1995’te Yeni Yüzyıl Gazetesi’nde (26 Ocak), Ocak 2000’de Hürriyet Gazetesi’nde yazmaya başladı (2 Ocak 2000); Nisan 2012’de Hürriyet Gazetesi’ndeki işine son verildi (Son yazısı: 1 Nisan 2012, “Son Yazım” başlıklı yazı). 23 Nisan 2012 – 2 Haziran 2014 tarihleri arasında Aydınlık gazetesinde yazdı (23 Nisan 2012, “İlk Yazım” başlıklı yazı – 2 Haziran 2014, “Düşündüm: Bir Veda Denemesi” başlıklı yazı). 18 Eylül 2018’de Cumhuriyet gazetesinde yazmaya başladı. PEN Yazarlar Derneği ve Mallarme Akademisi (Paris) üyesi, Centre Internationald ’Etudes Poetiques (Brüksel) muhabir üyesi ve kurucularından olduğu Reseau Universitaire Euro-Mediterraneen Pour la Poesie (Strasbourg) yönetim kurulu üyesi. İstanbul’da yaşıyor; çevirmen Ülker İnce ile evli, bir çocuk babası.
Şiirlerinin yanı sıra Yunan ve Fransız edebiyatından yaptığı şiir çevirileriyle de tanındı. Şiirleri Fransızca, Bulgarca, Yunanca, İtalyanca ve Makedonca’da kitap olarak yayınlandı. Şiirleri ve yazıları Almanca, Bulgarca, Çuvaşca, Fransızca, Hinduca, İbranice, İngilizce, İspanyolca, İtalyanca, Macarca, Makedonca, Portekizce, Romence, Rusça, Sırpça ve Yunancaya çevrildi.
İlk şiiri 1954’te Adana’da Yağmur dergisinde yayımlandı. Şiir, yazı, çeviri ve söyleşileri A, Adam Öykü, Adam Sanat, Aydınlık,  Aydınlık Kitap, Bilim ve Sanat, Broy, Cumhuriyet, Cumhuriyet Kitap, Değişim, Dost, Düşün, Elek, Etken, Gösteri, Günümüzde Kitaplar, Hayal, Hürriyet, Hürriyet Pazar, Kavram, Kaynak, Maya, Milliyet,  Oluşum, Özgür Edebiyat, Papirüs, Pazar Postası, Radikal, Radikal Kitap, Salkım, S’imge, Sincan İstasyonu, Soyut, Şiir Sanatı, Şiirden, Tan, Türk Dili, Türk Sanatı, Türkiye Yazıları, Üç Çiçek, Varlık, Virgül, Yağmur, Yaratım, Yarın, Yasakmeyve, Yazko Çeviri, Yazko Edebiyat, Yeditepe, Yeni Düşün, Yeni Ufuklar, Yeni Yüzyıl,  Yusufçuk, Yücel, Zaman gibi dergi, gazete ve eklerinde yayımlandı.
Ödül / Nişan: “Kiraz Zamanı”adlı şiir kitabı ile 1968 May Edebiyat Ödülü; Yannis Ritsos’tan İoanna Kuçuradi ile birlikte çevirdikleri “Taşlar, Yinelemeler, Parmaklıklar”ile 1978 TDK Çeviri Ödülü; Fransız Hükümeti’nin Sanat ve Edebiyat Alanında ‘ Officier Nişanı’ (1990); 2000 Abdi İpekçi Özel Ödülü (Cevat Çapan ile paylaştı), 2001 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Röportaj Başarı Ödülü, 2004 Bülent Dikmener Özel Jüri Ödülü, 2006 Çağdaş Gazeteciler Derneği “Mustafa Ekmekçi Gazetecilik Ödülü”, 2006 MaxJacob Şiir Ödülü(Fransa), 2007 Melih Cevdet Şiir Ödülü, 2009 Dionysos Ödülü, 2009 Avrupa Atatürkçü Düşünce Dernekleri Federasyonu “Atatürkçü Aydınlanma Ödülü”, 2010 Pen Şiir Ödülü, PENYO PENEV Uluslararası Şiir Ödülü (Bulgaristan, 2010), Çeviri Derneği Onur Ödülü’nü (Ülker İnce ile birlikte; 2010) aldı. Eskişehir Tepebaşı Belediyesi tarafından 21-24 Nisan 2011 tarihleri arasında düzenlenen 1. Uluslararası Şiir Buluşması’nda Onur Konuğu seçildi.
Yapıtları: Şiir: *Kargı, Kendi Yayını, İstiklal Mtb., İzmir 1963 *Tutanaklar, Uğrak Ktb., İst. 1967 *Kiraz Zamanı, May, İst. 1969 *Karşı Yazgı, Dost, Ank. 1974 *Rüzgâra Yazılıdır, Cem, İst. 1979 *Elmanın Tarihi, Cem, İst. 1981 *Kentler, Yazko, İst. 1981 *Yedi Deryalar Geçsen, Yazko, İst. 1983 *Siyasetname, Can, İst. 1984 *Eski Şiirler (Kargı ve Tutanaklar kitapları bir arada), Kuzey, Ank. 1985 *Hayat Bilgisi, Broy, İst. 1986 *Zorba ve Ozan, De, İst. 1987 *Başak ile Terazi, 1989, Kavram, İst. 1989 *Canyelekleri Tavandadır, Cem, İst. 1989 *Burçlar Kuşağı, 1989 *Gürlevik, Gölge, İst. 1990 *Güneş Saati, Seçme şiirler, Elyazıları, Ank. 1990 *Gündönümü Gündönümü, Telos, İst. 1992 *Yazın Sesi, Varlık, İst. 1994 *Tekvin-Toplu Şiirler-1 (“Gürlevik”, “Kargı”, “Tutanaklar”, “Kiraz Zamanı” ve “Karşı Yazgı” adlı kitaplarının toplu basımı) Can, İst. 1994 *Delta-Toplu Şiirler-2 (“Rüzgâra Yazılıdır”, “Elmanın Tarihi”, “Kentler” ve “Yedi Deryalar Geçsen” adlı kitaplarının toplu basımı) Can, İst. 1994 *Tohum Ölürse- Toplu Şiirler-3, (“Siyasetname”, “Hayat Bilgisi” ve “Zorba ve Ozan” adlı kitaplarının toplu basımı) Can, İst. 1994 *Yağmur Taşı-Toplu Şiirler-4 (“Başak ile Terazi, Canyelekleri Tavandadır, Burçlar Kuşağı” ve “Gündönümü Gündönümü” adlı kitaplarının toplu basımı) Can, İst. 1995 *Uykusuzluk, Varlık, İst. 1996 *Mani-Hayy, Yön, İst. 1998 *Seçme Şiirler, 1998, Adam, İst.; Evren Ağacı, 2000, Adam, İst.; Bütün Şiirlerim Birinci Kitap (“Gürlevik”, “Kargı”, “Tutanaklar”, “Kiraz Zamanı”, “Karşı Yazgı”, “Rüzgâra Yazılıdır” ve “Elmanın Tarihi” adlı kitaplarının toplu basımı) Adam, İst. 2001 *Bütün Şiirlerim İkinci Kitap (“Kentler”, “Yedi Deryalar Geçsen”, “Siyasetname”, “Hayat Bilgisi” ve “Zorba ve Ozan” adlı kitaplarının toplu basımı) Adam, İst. 2002 *Ot Hızı, Adam, İst. 2002 *Bütün Şiirlerim Üçüncü Kitap (“Başak ile Terazi”, “Canyelekleri Tavandadır”, “Burçlar Kuşağı”, “Gündönümü Gündönümü”, “Yazın Sesi”, “Uykusuzluk”, ve “Mani Hayy” adlı kitaplarının toplu basımı) Adam, İst. 2003 *Keskindoreke Fındınfalava, Kırmızı, İst. 2006 *Magma ve Kör Saat, Kırmızı, İst. 2007 *Ağustos 1936 / Annemin Karnında Son Bir Ay, Kırmızı, İst. 2008 *Bir Ana Heykeli, Kırmızı, İst. 2008 *Rüzgâra En Yakın Yerde–Toplu Şiirler 1, Kırmızı, İst. 2010 *Susan Denizin Sesiyle-Toplu Şiirler 2, Kırmızı, İst. 2010 *Bir Başka Dil–Toplu Şiirler 3, Kırmızı, İst. 2010 *Şaman Sözü-Toplu Şiirler 4, Kırmızı, İst. 2010 *Uzaktan Daha Uzak Yakından Daha Yakın–Toplu Şiirler 5 (“René Char'ın Bostanı'nda Sabah Gezintileri”, “Gündoğan Koşmaları”. “Şu Bizim Ömer Kaleşi'nin İşleri”, “Başka Dünyalar da Var Ama Hepsi Bu Dünyada”, “Yüreğin İçinde Bir Mühür Gibi” ve “Missa Sine Nomine” adlı daha önce yayınlanmamış kitaplarının toplu basımı) Kırmızı, İst. 2012 *Elli Yıl Sonra ‘Kargı’, Ve, İst. 2014 *Karadelikte Bir Yolculuk & Tersine ya da Sapkın Ayetler, Kaynak, İst. 2014 *Opera Kahkahası, Ve, İst. 2017 *Gençler İçin 50 Turfanda Miir, Ve, İst. 2019.
Deneme, İnceleme, Eleştiri: *Şiir ve Gerçeklik, Broy, İst. 1986 *Söz ve Yazı, Telos, İst. 1991 *Tabula Rasa, Can, İst. 1992 *Yazınsal Söylem Üzerine, Can, İst. 1993 *Tarih Bağışlamaz, Varlık, İst. 1994 *Çile Törenleri, Varlık, İst. 1995 *Bu Ne Biçim Memleket, Telos, İst. 1996 *Yaşasın Cumhuriyet, Telos, İst. 2000 *Şiirde Devrim, Adam, İst. 2000 *Mevsimsiz Yazılar, Doğan Kitap, İst. 2002 *Gördüğünü Kitaba Yaz, Doğan Kitap, İst. 2002 *Pazar Yazıları, Gendaş Kültür, İst. 2002 *Tersi Yüzü, Gendaş Kültür, İst. 2003 * Isırganın Faydaları, Dünya Kitap, İst. 2004 *Yedi Canlı Cumhuriyet, Cumhuriyet, İst. 2004 *Yazmasam Olmazdı (“Söz ve Yazı”, “Tarih Bağışlamaz” ve “Çile Törenleri” adlı kitaplarının toplu basımı) Doğan Kitap, İst. 2004 *100 Pazar Yazısı, Ümit, Ank. 2004 * Mahşerin Üç Kitabı (“Dinozorca”, “Bu Ne Biçim Memleket” ve “Yaşasın Cumhuriyet” adlı kitaplarının toplu basımı), Doğan Kitap, İst. 2005 *Denek Taşı, Dünya Kitap, İst. 2006 *Fesatlar Sarmalında Türkiye, Remzi Ktb., İst. 2006 *Cumhuriyetsiz Demokrasi–Aykırı Yazılar 1, Cumhuriyet, İst. 2009 *Demokrasisiz Demokrasi–Aykırı Yazılar 2, Cumhuriyet İst. 2009 *Kırlangıcın Okuma Uçuşu, Destek, İst. 2010 *Direnen Cumhuriyet, Destek, İst. 2010 *Demokrasi ile Diktatorya Arasında, İmge Ktb., Ank. 2011 *Cehaletin Rönesansı, Kaynak, İst. 2013 *Egemenlik Cehaletindir, Kaynak, İst. 2014 *Edebiyattan Politikaya Türkiye’de Ne Var Ne Yok?, Destek, İst. 2014 *Edebiyat Sadece Edebiyat Değildir, Tarihçi Ktb., İst. 2015 *Türkiye'nin Sırat Köprüsü Açılım Masalı, Tekin, İst. 2015 *İmam Hatip Saltanatı ve İmamokrasi, Tekin, İst. 2016 *Edebiyat ve Siyaset Olarak Hayat, İmge Ktb., Ank. 2016 *Din İman Masa Kasa, Tekin, İst. 2016 *Cumhuriyet’in Şairi Nazım Hikmet, Cumhuriyetsiz Şair Necip Fazıl, Eksik Parça, İst. 2017 *Cumhuriyet'in Üç Fedaisi, Tekin, İst. 2017 *Ters(ine) Yazılar, Tekin, İst. 2017 *Yedi Canlı Cumhuriyet, Eksik Parça, İst. 2017 *Başyücelik Devleti, Tekin, İst. 2018 *Sonun Sonu, Eksik Parça, İst. 2019 *Yaşar Kemal Türkiye'dir, Eksik Parça, İst. 2020.
Söyleşi: *Ne Altın Ne Gümüş, Telos, İst. 1997.
Günlük, Anı: *Agios Ritsos, Ve, İst. 2016.
Antoloji: *Bulgar Şiiri Antolojisi, Dost, Ank. 1972 *Çağdaş Bulgar Şiiri Antolojisi, Ataol Behramoğlu ile, Adam, İst. 1983 *Genç Bulgar Şiiri, Fahri Erdinç ile, Birim, İst. 1984 *Dünya Şiiri Antolojisi, Ataol Behramoğlu ile, Söylem, Ank. 1986.
Çeviri: *Karl Marx, Fransa’da Sınıf Mücadeleleri, M.E. adıyla; 1967 *Pierre Schoendoerffer, Krala Veda, 1970 *Regis Debray, Zamane Delikanlısı, 1970 *Nikolay Ostrovski, Kasırga Çocukları, 1973 *Paul Nizan, Fesat, 1975 *N. V. Yeliesva–A. Z. Manfred, Yakın Çağlar Tarihi, 1975 *Luandino Vieira, Domingos’un Gerçek Hayatı, 1976 *Nicollas Guillen, Küba Şarkıları, Cem, İst. 1976 *Yannis Ritsos, Taşlar, Yinelemeler, Parmaklıklar, İoanna Kuçuradi ile, Cem, İst. 1978 *Yannis Ritsos, Boyun Eğmeyen Ülke, Herkül Millas ile, Çark, İst. 1979 *Alain Bosquet, Evren İçinde Evren,  Cem, İst. 1979 *Henri Bosco, Çocuk ve Irmak, 1981 *Alain Fournier, Adsız Ülke, Can, İst. 1981 *Dora Gabe, Ufacıktım, 1981 *Panait İstrati, Baragan’ın Devedikenleri, 1981 * Alain Bosquet, Bir Sürgün Ana, 1982 *Tayeb Salah, Göç Mevsimi, 1982 *Mihail Bulgakov, Moliere Efendi, 1983 *Yannis Ritsos, Şiirler, İoanna Kuçuradi ve Herkül Millas ile, Varlık, İst. 1983 *Jorge Amado, Ölü Deniz, 1983 *Yannis Ritsos, Yaşlı Kadınlar ve Deniz, Birim, İst. 1984 *Pablo Neruda, Joaquin Murieta’nın İhtişam ve Ölümü, Üç Çiçek, İst, 1984 *Michel del Castillo, Karar Gecesi, 1984 *Paul Eluard, Ozan ve Gölgesi, 1984 *Marguerite Duras, Sevgili, Can, İst. 1985 *Carlos Fuentes, Yanık Sular, Can, İst. 1985 *Yevgeni Yevtuşenko, Zima Kavşağı, Kuzey, İst. 1985 *Jean Cassou, Sembolizm Sanat Ansiklopedisi, 1987 *V. Diakov-S. Kovelev, İlkçağ Tarihi, Cilt 2, 1987 *Francis Couldon, Romantizm Sanat Ansiklopedisi, 1988 *Yannis Ritsos, Rumluk, Yaşlı Kadınlar ve Deniz, Varlık, İst. 1989 *Nicolas Guillen, Seçme Şiirler, Yön, İst. 1989 *Yannis Ritsos, Graganda, Amaç, İst. 1989 *Yannis Ritsos, Erotik, Herkül Millas ile, Varlık, İst. 1989 *Alain Bosquet, Söyle Alain, Cem, İst. 1989 *Comte de Lautréamont, Maldoror’un Şarkıları, Gece, Ank. 1989 *A. Laabi, Acı ve Gülümseme, Can, İst. 1990 *Yorgo Seferis, Bütün Şiirleri, Herkül Millas ile, Varlık, İst. 1990 *Konstantinos Kavafis, Bütün Şiirleri, Herkül Millas ile, Varlık, İst. 1990 *Henry Miller, Paris Söyleşileri, 1991 *Arthur Rimbaud, Cehennemde Bir Mevsim, Can, İst. 1991 *Rene Char, Sessiz Oyun, Armoni, İst. 1992 *Yannis Ritsos, Graganda/Şiir-Konuşmalar-Yazılar, Varlık, İst. 1993 *Milan Kundera, Saptırılmış Vasiyetler, Can, İst. 1993 *Konzaburo Oe, Bir Kişisel Sorun, Hepa Çopurgil adıyla; Can, İst. 1994 *Milan Kundera, Yavaşlık, Can, İst. 1995 *Paulo Coelho, Simyacı, Can, İst. 1996 *Marie Darieussecq, Dişi Domuz, 1996 *Pascale Rose, Avcı Sıfır, Telos, İst. 1997 *Arthur Rimbaud, Ben Bir Başkasıdır, Gendaş, İst. 1999 *Aloysius Bertrand, Gaspard de la Nuit, Gendaş, İst. 1999 *Adonis, Newyork’a Mezar, 1999 *Jean Gassou, Sembolizm Sanat Ansiklopedisi, İlhan Usmanbaş ile; Remzi Kitabevi, İst. 1999 *Francis Claudon, Romantizm Sanat Ansiklopedisi, İlhan Usmanbaş ile; Remzi Kitabevi, İst. 1999.
Yabancı Dilde Yayınlanan Kitapları: Poèmes, Seçme Şiirler, 1982, Ed. Saint-Germain- des-Pres; On meurt â moins, Seçme Şiirler, 1993, Le Cherche-Midi; Mani est vivant, Mani Hayy, Al Manar, 2005, Prix Max Jacob; Le Tyran et le Poète, Zorba ve Ozan, Le Temps des Cerises, 2009; Cielo, il Cielo, 2012, Poiesis Editrice, İtalya; Août 1936, Dernier mois dans le ventre de ma mère, “Ağustos 1936, Annemin Karnında Son Bir Ay”, 2015, Revue  À L’INDEX” Yayınları tarafından Fransızca-Türkçe olarak, “Le Tire-langue” koleksiyonu yayınlandı. 
Hakkında Yazılan Kitaplar:  Celal Soycan, “Mevsimsiz Bir Şair: Özdemir İnce”, Dünya Kitap, İst. 2005.
Kaynaklar: TBEA, c. I, 2001, 441/3. bas.; Feridun Andaç, "Yaşar Kemal Neden Türkiye'dir?", Cumhuriyet Kitap, S. 1571, 26 Mart 2020, 6;  http://ozdemirince.com/
http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/ozdemir-ince/
https://www.aydinlik.com.tr/yazarlar?yazar=49
http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazari/376/Ozdemir_ince.html

*28 Mart 2020 tarihinde güncellendi.

Hiç yorum yok: