4 Haziran 2018 Pazartesi

AŞIK EFKARİ



(1900, Basa (şimdiki adı Yolüstü) köyü, Ardanuç / Artvin- 1980, Bursa)

      
       Asıl adı Adem Şentürk’tür. Dedesi, Osmanlı döneminde Suriye’nin Kamışlı kasabasından Ardanuç’a göçtü. 10 yaşlarında, Merzifon’a yerleşmiş olan büyük kardeşleri ve amcalarının yanında yatılı okula gitti. Aşıklık geleneğine küçük yaşlarda ilgi duymaya başladı. 1922 yılında askerden döndükten sonra bade içerek aşık oldu. Bu olayı izleyen günlerde komşu köylerden Abdullah Hoca olarak da bilinen Aşık Dur Abdal aracılığıyla kendini geliştirdi ve geleneğe ilişkin bilgisini pekiştirdi.
1966 yılında Konya Aşıklar Bayramında birincilik ve katıldığı çeşitli yarışma ve şenliklerde çeşitli ödüller aldı, sonraki yıllarda aynı şenlikte seçiciler kurulunda görev üstlendi. Bursa’da öldü ve orada toprağa verildi.
11 değişik halk hikayesi Efkari tarafından Ardanuç Rivayeti olarak anlatılıp belgelendi. Bunlar Avcı Ahmet’in Oğlu Mehmet Bey, Susamoğlu Şah Yusuf, Köroğlu-Çoruh Kolu, Ferhat ile Şirin-Ardanuç Rivayeti, Babür Şah, Türk Mehmetoğlu ve Papaz Kızı, Kaftan Beyin oğlu Şahin Bey, Ali Koçal ve Mihriban Hanım, Adalı Hasan ile Giritli Mustafa ve Serdaroğlu Selim Han adlı hikayelerdir.
Ayrıca Cuğolu aşıkların beşincisi olarak bilinen ve 1915 yılında Bayburt’ta ölen Nebi Efkari ve Çankırı’da yaşadığı bilinen Efkari adlı bir aşık daha bulunmaktadır.
Yapıtları:
Kitapları:
& Efkari Divani
& Çoruh Yaylaları
& Efkari Tefsirleri
& Destanlar
& Folklor Derlemesi
& Efkari Seyahatnamesi
& Ardanuçlu Efkari’nin Öğrencilere Seslenişi
& Aşık Efkari - Huzuri (Karşılaşmalar)
& Sefili - Efkari (Karşılaşmalar)
& Ate Sultan ve Efkari (Karşılaşmalar)
Kaynaklar:

Şiirlerinden Seçmeler:

AĞLATIRSIN

Güzel etme bu dertlere
Salma beni ağlatırsın
Benden uzak olan yere
Kalma beni ağlatırsın

Eski hallerin sayıp da
Canan canıma kıyıp da
Aşığım yandı deyip de
Gülme beni ağlatırsın

El uzattım badesine
Dayanılmaz edasına
Sen de aşkın sevdasına
Solma beni ağlatırsın

Yanıyor aşığın Efkar
Alınmıyor senden şikar
Sevdiğim bana intizar
Kılma beni ağlatırsın

GELMEDİ

Güzeller toplandı geldi bahçeye
Benim sevdiceğim yine gelmedi
İsmini değişmem yüz bir akçeye
Ateş aldı tatlı cana gelmedi

Erenler bezminde bir cam doldurdu
Beni aşkın deryasına saldırdı
Ne ağlattı ne gönlümü güldürdü
Beni koydu yana yana gelmedi

Aşık Efkari’yem tanırım yari
Güzeller içinde yoktur ayarı
Benim için hayatımdır değeri
Bade verdi kana kana gelmedi

Hiç yorum yok: