ÖZCAN YALIM

(19 Eylül 1931, Giresun – 22 Aralık 2011)

      Şair ve yazar, çevirmen. Tam adı Özcan Oğuz Yalım’dır. Halime Hanım ile banka memuru İbrahim Oğuz Yalım’ın oğlu. Kastamonu Lisesi (1952) ve Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi (1958) mezunu. Muğla maiyet memurluğuna (1960) atandı. Bir yıl sonra istifa etti. Elif Kitabevi’nde (Sahaflar Çarşısı), Ankara’da Bilgi Kitabevi’nde çalıştı. Yusufçuk (24 sayı, 1979-80) Dergisi'nde sorumlu yönetmenlik ve yabancılara özel Türkçe öğretmenliği yaptı. 1993 yılında emekli oldu. 1995 yılında Ankara’dan ayrılarak İzmir’e yerleşti, boşanmış üç çocuk babası.

       Şiirlerinin bir bölümü Talât Sait Halman tarafından İngilizceye çevrildi. Yazdığı s lirik şiirlerle tanındı. Şiirden başka mizah öyküleri yazdı, sözlükler hazırladı ve çeviriler yaptı.

       İlk şiiri “Baş Dönmesi” 1953 yılında Kaynak dergisinde çıktı. 1953 yılından itibaren şiirleri, yazıları ve söyleşileri Alaz, Arayış, Dize, Edebiyat ve Eleştiri, Hayâl, Kaynak, Körfez, Mülkiye, Oluşum, Özgörü, Parantez, Sanat Rehberi, Tan, Türk Dili, Türk Sanatı, Varlık, Yarın, Yelken, Yeni Ufuklar, Yusufçuk, Zübük vb. gibi dergilerde yayımlandı.

Yapıtları:

Şiir Kitapları:

& Aramıza Gül Girdi (1982, Tan Yayınları, Ank.)

& Yaşadık mı? (1992, Doruk Yayınları, Ank.)

& Sonra Tufan (2003, Ank.)

& Issızlıkta (2008, Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları, Ank,)

Öykü Kitapları:

& Brezinta Öyküleri (Mizah öyküleri, 1988, Hacan Yayınları, Ank.) 

      Derlemeleri:

& Türkçe’de Eş ve Karşıt Anlamlılar Sözlüğü (1983, Bilgi Yayınevi, Ank.)

& Türkçe’de Yakın ve Karşıt Anlamlılar Sözlüğü (1998, İmge Kitabevi, Ank.)

& Konularına Göre Dünyanın En İyi Fıkralar ve Nükteler Antolojisi (1999, Papirüs Yayınları, İst.)

       Çocuk Kitapları:

&  Şiir de Çocuktu Bir Zamanlar (Şiir, 2003)

& Gülmece Güldürmece (Fıkra, 2003)

       Çevirileri:

& G. Guareschi, Don Camillo ve Hayırsız Oğul (1971)

& G. Guareschi, Don Camillo’nun Küçük Dünyası (1972)

& G. Guareschi, Don Camillo Çıkmazda (1972)

& G. Guareschi, Don Camillo Moskova’da (1973)

& H. Mc Coy, Mafya’nın Dışında Kim Kaldı? (1973)

& G. Guareschi, Don Camillo ve Cehennem Meleği (1982)

& G. Guareschi, Oğlum, Kızım Hele Karım (1983)

       

Şiirlerinden Seçmeler:

AFRİKA

Gücümü karanlıktan alıyorum

Sabah gibi

Derimin karanlığından

Sabahın aydınlığına - bir yol var

Biliyorum

Ben çok az şey biliyorum

Silâh gibi

İnsan olduğumu insanlara

Nasıl anlatsam - bir yol var

Arıyorum

Ben beyazlığı arıyorum tertemiz

Siyah gibi

Bütün renklerin el ele geçeceği

Gün geçtikçe aydınlanan - bir yol var

Görüyorum

Kendimi kendimde buluyorum

Allah gibi

İstemiyorum

Vermiyorlar

Alıyorum

ARAYICILAR

Öldün - sana duyurmadılar

Nereden beri sanrı bilemezsin

Oyun mu gerçek mi ne dersin

Kim bu çevrendeki yabancılar

Öldün - bu yaşadın demek - ne güzel

Alacakaranlıkta birşeyler kımıldadı

Düşlerinin eridiği altın tasta

Bir gün bulur seni arayıcılar

AŞK

Yelken rüzgâr istiyor

Bırak dolsun

Yum gözlerini aç gönlünü

Ne olursa olsun

Mademki seviyorsun

BAŞ DÖNMESİ

Beni deniz tutmaz

Gözlerin tutar

Daha yeşil daha engin daha güzel

Ya dalgalar

CEMAL SÜREYA

Dersim'den

Bir kadının yüzüne sürgün giden

Adı güzel ince abdal

Güvercin kanını kanadıyla

Alnına sürüp

Üvercinkaya'ya çeviren

İğnesiz arı

Kovanına sığmayan bal

Uzun mu uzun bir şiiri

Doludizgin yaşayıp

Son dizeyi Tanrı'ya bahşiş veren

Boynuna çiçek açan

Kırık dal

“Sonra Tufan” adlı kitabından

GÜLİBRİŞİM

Ergin kedi almam evime

Tohumdan büyümeli toprağımda gülibrişim

İlk görüşte sevda olur mu

Pat diye sevda şiiri

Emek ister kedi çiçek sevmek

Şiir yalnızlıkça uzun yaşanmalı

Kolay değil bunca çizgiler yüzümde

Gıdım gıdım kazandım yaşlılığımı

Bir anını bile ödünç almadan

-Çatla ey ölüm-

Koluna girdiğim ancak uzak anılardır

Hepsi de geçeğen sevdalardan kalan

Uğurlar olsun diyor aynadaki soluk resme

Çiçeklerin güz bulutlarına yansıyan sesi

Uğurlar olsun - uğurlar olsun - güle güle

Ne yerde ne gökte iyeliğim artık

Bedenim benim değil

Bu ozan yitikler rafında bir nesne

Gülibrişim yapraklarınca incecik - tül gibi

Şamdan şamdan çiçeklerince - görkemli hem de

Sen misin bu - hangi sen - ya da siz

Oturdum bahçede dün gece - uzun uzun

Unuttuğum nice elleri özledim

Şamdanların dibindeyim - gölgede

Sevdalar oylum oylum

Ey şiirimce yoktan var ettiğim

Sen eski Leyla - bir de o en eski Leyla

Leylalar Leylalar - Ah Leylalar

Hepinizin adını gülibrişim koydum

“Sonra Tufan” adlı kitabından

GÜZELLEME

Aramıza gül girdi

Güvercin geçti aramızdan

Sen ilkyazla gelen oğlak

Bir nabız gibi sıçrayarak

Uç yapraklarısın çay dalımın

Soğumayan külü kış mangalımın

İnce tüten duman boylum

Güvercin taklalım buğday soylum

Kim açardı ormanımda gözlerinden başka

Bir sürümlük yer - yalıtılmamış aşka

Aramıza gül girdi bikez - çıkmaz

Güvercin geçti aramızdan

“Aramıza Gül Girdi” adlı kitabından

KİLİM

Bir kilim ser konukevine güzün

Umudundan uçanlar saçaklarına konsun

Bir dalımlık - yorgun düşlerim için

Bir kilim ser - büsbütün eprimeden yoksulluğum

Bir kilim ser anıların üstüne

Külrengi acıların duvaklanıp geçtiği

Gelini ölü doğmuş bir düğün gecesinde

Bir kilim ser - bir ölümlük

Karayel mi esti ne

“Yaşadık mı”

KUM SAATİ

Can akıyor kum saatinde

Dingin - bidüziye- zamanında

Ama biz hep soluk soluğa - diken üstünde

Tedirgin göçmen kuşlarız

Neye uzansak bizden kaçıyor

Hep geç kaldık sanıyoruz

(Olamaz olamaz oysa)

Hangi güzü yırtsak kış sarkıyor

Can akıyor kum saatinde

OYUN

Ay tutulmuş gibi

Bir kapı sürgülü

Bulutların arkasında

Bengör gülü

Bir kız göremez - karanlık

Kirpiği yaş örgülü

Bu nasıl oyun ey ozan

Yanlış kurgulu

Çek sürgüyü açılsın kapı

Al gülü - ver kıza - gülsün

Bu oyun mutlu sona yargılı

ÖZLEMEK

Öyle özlersin ki ülkeni uzaklarda

Giden gemileri okşarsın

Ceviz ağacı olursun Gülhane Parkı'nda

Ey büyük sürgün

Ey büyük usta

Biz de ülkemizde özledik ülkemizi

Ele kul olmayan ülkemizi

Kula kul olmayan ülkemizi

Bebelerini yemeyen ülkemizi

Tutuksuz ülkemizi

Öyle özledik ki usta

Kırk birinci odada

Yine ararız elbet

Bulamasak da kırkında

Hem bir farkındayız bunun

Hem de polis farkında

YAŞADIK MI?

                               Dinçer Sezgin'e

Yenilen bir ordunun demirbaşından

Silindi silinecek

Bir asker kaputu sırtında

Sol kolu katlanmış iğnelenmiş

Ağarmış rengi her geçen yazla

Güz güz dökülmüş düğmeleri

İçinde - ıssızlığın bile koyup gittiği -

Koyaklar boyu peribacaları

Sevginin güzelliğin peribacaları

Dostlukların peribacaları

Silindi silinecek

Yenilen bir ordunun demirbaşından

Üstünden akadursun sular zamanın

Elini gülüne koy - de bana

Üzüle üzüle aşına aşına

Sonunda ne kalır yaşamaktan?

Yaşamdı yaştı derken

Bir lokma aşa indirgenince - de bana

Geriye ne kalır yaşamaktan?

YAŞLILAREVİNDE

1.   Yaşlılık en yorgun atımdır

                -dedi yalnızlık -

                Anılar uçuşur yelesinde

                Kendinden kaçtıkça bana gelir

2.   Yalnızlık en son atımdır

                -dedi yaşlılık -

                O ıssız ülkeye götüren

                Acıları acıları

3.   Yılkısından ayrı bir yılkı atı

                Gün batarken ıssız bozkırda

                Gölgesini gerilere uzatıyor

                Güz rengi bulutlar geçiyor

                Donuk mavi gözlerinden