25 Haziran 2017 Pazar

AŞIK PAŞA


(1272, Kırşehir - 1333)


      Asıl adı Ali’dir. Babası dönemin din ulularından sayılan Muhlis Paşa’dır. Horasan’dan Anadolu’ya göçen gizemciliğiyle bilinen Baba İlyas’ın da torunudur.
       Aile geleneğine bağlı olarak iyi bir eğitim aldı. Küçük yaşlardan itibaren şiirin çeşitli biçimlerini öğrendi ve iyi örnekler vermeye başladı. Şiirlerinde Yunus Emre etkisi hissedilmektedir.
       Sonraki dönemlerinde tasavvufun Anadolu’da yayılmasında etkin oldu. Bazı araştırmalarda ise daha küçük yaşlarda Hacı Bektaş’ı tanımış ve daha sonra bu felsefe doğrultusunda hareket etmiş olabileceğini belirtmektedirler.
       Aruz ölçüsü de kullanmış olmasına karşın duru Türkçeyle yazdığı heceli şiirleri daha ilgi bulan ve geniş kesimlere ulaşan Aşık Paşa, 1329 yılında 12.000 beyitten oluşan “Garipname” adlı eserini tamamladı. Bu eseriyle Anadolu’da tasavvufun yayılmasını amaçladı.
       Selçukluların son döneminde Konya Emiri iken Osmanlının kuruluşunda 1. Osman’a hizmet ettiği kabul edilmektedir.
      Aşık Paşa’nın, “Faka-name”, “Valf-ı Hal”, “Hikaye” ve “Kimya Risalesi” adlı dört mesnevisi 1953-54 yıllarında Agah Sırrı Levent tarafından yayımlandı.
       Aşık Paşa Kırşehir'de öldü orada toprağa verildi.
Kaynaklar:
Şiirlerinden Seçmeler:

EY PADİŞAH

Ey padişah Ey padişah
Çük ben beni verdim sana
Genç ü hazinem kamusu
Sensin benim önden sona

Evvel dahi bu aka u can
Seninleydi asa iken
Ahır gere sensin mekan
Üş varırım senden yana

Senden sana varır yolum
Sana seni söyler dilim
İlla sana ermez elim
Bu hikmette kaldım tana

Bu hikmeti kim ne bile
Bilse dahi gelmez dile
Bu ah ile bu zar ile
Gözüm yaşı nice dine

Aşık sana tuttu yüzün
Unuttu cümle kendi’ özün
Cümle sana söyler sözün
Söz söyleten sensin yine

OLUR

Söyler isem bu derdi ben
Sırrım cihana faş olur
Sakin olup oturursam
Sağmaz yüreğim baş olur

Seyrim daim senden sana
Seyranlarım senden yana
Sultan dürür aşkın bana
Süvar u hem yoldaş olur

Sen tınma Aşık ol erür
Sayruyu sağı ol görür
Serkeşleri yoldan sürür

Sakinlere ferraş olur

Hiç yorum yok: