(18 Ocak 1949, İstanbul - )
Kamile Hanım ile inşaat mühendisi Ekrem Tezcan’ın kızı. Lise öğrenimini
1969 yılında Arnavutköy Amerikan Kız Koleji’nde tamamladıktan sonra 1979
yılında Boğaziçi Üniversitesi İngiliz Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu. 1983 yılında
aynı üniversitenin sosyoloji bölümünden “Güney Batı Anadolu Alevilerinde
Dedelerin Değişen Gücü” başlıklı master tezi ile yüksek lisans derecesini aldı.
Doktorasını, Marmara Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden “Türk
Romanında Aile Kurumu (1870-1970)” başlıklı tezi ile aldı (1989). 1989 yılından
bu yana Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde öğretim
üyesidir. 2002 yılından 2012 yılına dek bölüm başkanlığı görevini de yürüttü. Esen
1996 yılında doçent, 2002 yılında profesör oldu.
“Tanzimat Romanında Yazarın Konumu” başlıklı yayınlanan ilk makalesi,
1986 yılında Gösteri dergisinin Mayıs sayısında yer aldı. Şubat 2001-Haziran
2001 tarihleri arasında Washington Üniversitesi’nde misafir araştırmacı olarak
çalıştı. Aralık 2006’da İsveç Uppsala Üniversitesi’nde Nobel Edebiyat Ödülü
sebebiyle Orhan Pamuk ile (Prof. Johanson ve Prof. Brendemoen ile birlikte) bir
röportaj yaptı. Bilkent Üniversitesi’nin yayınladığı Journal of Turkish
Literature dergisinin ve Doğu Akdeniz Üniversitesi’nin yayınladığı Kadın/Woman
2000 isimli kadın araştırmaları dergisinin yayın kurulu üyesidir. Bilig
Dergisi, New Perspectives on Turkey ve Yeni Türk Edebiyatı Dergisi’nde hakemlik
yaptı.
2002 yılında Adalet Ağaoğlu Sempozyumu’nu, 2004 yılında Ahmet Mithat
Sempozyumu’nu, 2007 yılında Orhan Pamuk Sempozyumu’nu düzenledi. 2008-2012
yılları arasında Erdal Öz Edebiyat Ödülü jürisinde yer aldı.
Yazıları ve söyleşileri Adam Öykü, Cogito, Cumhuriyet Kitap, Dergah, Gösteri,
Kuram, NTV Tarih, Monograf, Milliyet
Kitap, Tarih ve Toplum, Toplumsal Tarih, Türk Dili, Türklük Araştırmaları, Üçüncü Öyküler, Varlık, Virgül, Yaşasın
Edebiyat, Yeni Türkiye vb. gibi dergi, fanzin, gazete ve eklerinde yayımlandı.
Ödülleri:
2006
yılında Boğaziçi Üniversitesi Vakfı tarafından Araştırmada Başarı Ödülü’ne
layık görüldü.
Yapıtları:
Deneme, İnceleme, Eleştiri Kitapları:
& Türk Romanında Aile Kurumu (1990, İstanbul:
Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İst.)
& Modern Türk Edebiyatı Üzerine Okumalar (2006, İletişim
Yayınları, İst.)
& Hikâye Anlatan Adam: Ahmet Mithat (2014, İletişim
Yayınları, İst., 200 s.)
Yayına Hazırladığı Kitaplar:
& İki Gözüm Aziz Kardeşim Efendim (1995, Yapı Kredi Yayınları,
İst.)
& Karı Koca Masalı ve Ahmet Mithat Bibliyografyası (1999, Kaf
Yayınları, İst.)
& Çakıcı’nın İlk Kurşunu (2002, Yapı Kredi Yayınları,
İst.)
& Ahmet Mithat, Ahbar-ı Asara Tamim-i Enzar (2003, İletişim
Yayınları, İst.)
& Hayata Bakan Edebiyat (Erol Köroğlu ile
birlikte; 2003, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İst.)
& Sabahattin Ali, Mahkemelerde (Nezihe Seyhan ile
birlikte; 2004 Yapı Kredi Yayınları, İst., 155 s.)
& Merhaba Ey Muharrir! (Erol Köroğlu ile birlikte; 2006, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları,
İst.)
& Orhan Pamuk’un Edebi Dünyası (Engin Kılıç ile
birlikte; 2008, İletişim Yayınları, İst.)
& Beliyat-ı Mudhike ve Karı Koca Masalı ve Ahmet Mithat
Kaynakçası, Ahmet Mithat (2011, İletişim
Yayınları, İst.)
Katkıda Bulunduğu Kitaplar:
& Kara Kitap
Üzerine Yazılar (Derleyen;
1992, Can Yayınları, İst.; 3. Baskı: 2013, İletişim Yayınları, İst., 328 s.)
& Haldun Taner Kitabı ("Haldun Taner'in Hikayelerinin
İngilizce Çevirisi Üzerine" başlıklı yazısıyla; 1993, YKY, İst.)
& Mehmet Akalın Armağanı ("Ahmet
Hikmet Müftüoğlu'nun Bir Mektubu" başlıklı
yazısıyla; 1994, Marmara Üniversitesi,
İst.)
& 500. Yılında Amerika ("Türkiye'de Amerikan
Kültürünün Romanlara Yansıması" başlıklı yazısıyla; 1994, Bağlam Yayınları, İst.)
& İletişim Yayınları Cumhuriyet Dönemi Türkiye
Ansiklopedisi
("1983-1994 Yılları Arasında Roman ve Hikaye"; İletişim Yayınları,
İst.)
& Yabancı Kültür ve Edebiyatların Türkiye'de Öğretimi ve
Türk Kültürü
(Türkiye'de Amerikan Kültürünün Romanlara Yansıması" başlıklı yazısıyla; 1997, Rem Matbaacılık, İst.)
& Abdülhak Hamit Tarhan Sempozyumu Bildirileri (1998, İsar Vakfı
Yayınları
& 8. Bursa Edebiyat Günleri (“Parça Parça
Hayatlar: Bit Palas” başlıklı yazısıyla;
2003, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı)
& Şinasi Tekin’in Anısına “Uygurlardan Osmanlıya” (Hazırlayan: Günay
Kut ve Fatma Büyükkarcı Yılmaz, “Bir Osmanlının Batı Romanına Bakışı: Ahmet
Mithat’ın Ahbar-ı Asara Tamim-i Enzar’ı” başlıklı yazısıyla; 2005, Simurg, İst.)
& Victoria R. Holbrook’a Armağan (Hazırlayan: Walter
Andrews, Özgen Felek ile; 2006, Kanat Kitap, İst.)
& Orhan Pamuk’un Edebi Dünyası (“Şehrin Suretleri:
Anlatısal Odak Olarak İstanbul” başlıklı yazısıyla, Engin Kılıç ile; 2008, İletişim Yayınları,
İst.)
& Ohannes Aram Kondayan, Sandıktaki Hatıralar (“Önsöz”; 2009, Boğaziçi
Üniversitesi Yayınevi, İst.)
& Handan İnci, Tanpınar Zamanı (“Günlüklerindeki
Tanpınar” başlıklı yazısıyla; 2012, Kapı
Yayınları, İst.)
& Ahmet Midhat Efendi (“Kırk Beygir Kuvvetinde Yazı
Makinesi” başlıklı yazısıyla; Editör: Fazlı Arslan, 2013, Erciyes Üniversitesi
Yayınları, Kayseri)
& Türk Edebiyatına Açılan Pencere: İnci Enginün Armağanı (2014, Türk
Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ank.)
