(15 Şubat 1945, Gaziantep - )
Yazar. Tam
adı Hatice Seza Kutlar Aksoy. Asiye Hanım ile yargıç Ali Rıza Kutlar’ın kızı;
yazar Onat Kutlar’ın kardeşi. İstanbul Kız Lisesi’ni bitirdi. İÜEF İngiliz Dili
ve Edebiyatı Bölümü’ne girdi, öğrenimini tamamlamadan ayrıldı. 1968-70 arasında
bir devlet kurumunda çevirmen olarak çalıştı. TYS, Uluslararası PEN ve Çocuk ve
Gençlik Yayınları Derneği üyesidir. Çocuk Yayınları Derneği yönetim kurulunda
ve Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’nin çocuk bölümünde çalıştı. İstanbul’da yaşıyor;
evli ve iki çocuk annesi.
Öyküleri ve
yazıları; Doğan Kardeş, Kırmızı Fare, Milliyet Çocuk, Virgül vb. dergilerde yayımlandı.
İlk çocuk romanı Arsa 1981’de yayımlandı. Aşk Kalır adlı romanı,
2004’te Tarih Vakfı tarafından kısa adı PEACH (Publications on Europe for
Adults and Children Through History) olan Çocuklar için Tarih Aracılığıyla
Avrupa Yayınları Projesi çerçevesinde yayımlandı.
Bir öyküsü
oyunlaştırılıp Tiyatrom grubu tarafından sahnelendi. 2000’de, TRT Türkiye’nin
Sesi Radyosu’nun yurtdışı yayınlarında, “Memo’nun Serüvenleri” adlı arkası
yarın programı on bölüm olarak yayınlandı. Tomurcuk ve Pembe Kedi adlı
romanı TEDA Projesi kapsamında Almancaya çevrilerek Almanya’da yayımlandı. Aynı
kitap, 2010’da, Mısır’da, Arapça olarak yayımlandı.
Ödül: “Dünya Kendi Ekseni Etrafında Döner”, “Mutluluk
Ülkesi” ve “Dost Uçurtma” adlı öyküleri (Büyülü Bahçe’de yayımlandı) ile
1990 Sıtkı Dost Çocuk Edebiyatı Ödülleri’nde mansiyon; “Büyülü Bahçe” ile
yayımlanmamış öykü kitabı dalında 1992 Kırmızı Fare Öykü Ödülü’nde büyük ödül; 2007 Tudem Resimli
Kitap Yarışması’nda Birincilik Ödülü; 2009 TMMOB Mimarlar Odası’nın Kentimi
Okuyorum Yarışması’nda Birincilik Ödülü’nü; 2010 ÇGYD Yılın Kitabı Seçkisinde
‘Yolculuk’ adlı okul öncesi kitabıyla Jüri Özel Ödülü’nü; 2021 GAGİAD Edebiyat Ödülü’nü
aldı. Çocuk ve Gençlik Yayınları Derneği tarafından 2011
Uluslararası ALMA Ödülleri (Astrid Lindgren Memorial Award) Türkiye adayı
seçildi.
Hakkında Hazırlanan Tezler: Yüksek Lisans Tezleri: Elif Atalay, “Seza Kutlar Aksoy’un Eserlerindeki Eğitsel Değerler ve Bu
Değerlerin Davranışa Yansıma Biçimleri”, Dan. Yar. Doç. Dr. Tacettin Şimşek, Atatürk
Üni. Eğitim Bilimleri Ens. Sosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi ABD, Erzurum: 2015,
223 s.; Esra Kavaz Özcan, “Seza Kutlar Aksoy’un Kitaplarındaki Değerler Eğitimi
Açısından İnceleme), İbrahim Çeçen Üni., Dan. Yar. Doç. Dr. Metin Erkal, Ağrı
İbrahim Çeçen Üni. SBE Sosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi ABD, Ağrı, 2017, 184
s.
Yapıtları: Gençlik Kitabı: *Aşk
Kalır, İst.: Tarih Vakfı, 2004.
Çocuk Kitapları: Okul Öncesi:
*Uyku Ağacı, Ank.: Kök, 1996 *Nil Soru Soruyor, İst.: Mavi Bulut, 1998 *Noktacık,
İzmir: Tudem, 2008 *Yolculuk, İzmir: Tudem, 2009 *İdil’in Şarkısı, İst.: TİBKY,
2019 / İlk Öğretim Çağı: *Arsa, İst.: Oda, 1981 *Büyülü Bahçe,
İst.: YKY, 1993 *Küçük Prenses ve Kardelen, İst.: YKY, 1995 *Tomurcuk ve Pembe
Kedi, İst.: YKY, 1996 *Tomurcuk ve Pembe
Kedi Altın Peşinde, İst.: Özyürek, 1997 *Akıllı Anka, Ank.: Pencere/ Sağlık
Eğitim, 2002 *Nun Gelince, İst.: Pencere/Sağlık Eğitim, 2002 *Güvercinin Saati, İst.: Pencere/Sağlık Eğitim,
2003 *Akıllı Anka, İst.: Pencere/Sağlık Eğitim, 2005 *Şişko Patates, İst.: Can,
2006 *Güneşe Köprü, İst.: Morpa, 2008 *Başodanın Gizemi, Ank.: TMOB, 2010 *Şeker
Kız ve Büyülü Elma, İst.: Can Çocuk, 2010 *Tomurcuk ve Pembe Kedi Altın Pesinde,
2010 *Düşler Tramvayı, İzmir: Tudem, 2012 *Uğurböceği Mutluluk Dağıtıyor, İst.:
Can Çocuk, 2013 *Çevrimiçinde Şerafettin, İst.: Can, 2014 *Tufan ile Uçan At,
İst.: TİBKY, 2019 *Milo ile Pilo’nun Serüvenleri, İst,: Bilgiyolu, 2021 *Yaşam
Ağacındaki Kız, İzmir: Parmak Çocuk, 2021.
Kaynaklar: TBEA, c. I, 2001, 62/2010, 72;
İhsan Işık, Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi, Elvan, 2001; Türk Edebiyatı İsimler
Sözlüğü; https://tees.yesevi.edu.tr/Seza Kutlar Aksoy; Aytül Akal, “Akıllı
Anka, Cumhuriyet Kitap, S. 625; Muzaffer Uyguner, “Seza Aksoy’dan Çocuklara
Armağan Büyülü Bahçe”, Cumhuriyet Kitap, 19 Ağustos 1990; Çağdaş Eğitimde Sanat, (haz. Zehra İpşiroğlu, Jale Baysal, Nazan
İpşiroğlu ve Şeyda Özil ile birlikte), İst.: Demet, 1994; Doç. Dr.
Selahattin Dilidüzgün, “Seza Aksoy - Büyülü Bahçe” Çağdaş Eğitimde Sanat, S.
149, 1994; Refik Durbaş (Haz.), Anneye Sevgi Babaya Saygı, İst.: Gendaş,
1999; Nur
İçözü, “Çocuk Bu, Güneşe Bile Ulaşır!”, Radikal Kitap, 30 Mart 2001; Aytül Akal,
“Küçük Prenses ve Kardelen, Cumhuriyet Kitap, 8 Aralık 2001; Prof. Dr. Sedat
Sever, “Uyku Ağacı” (Selahattin Dilidüzgün, Sedat Sever, Ali Öztürk, Ömer
Adıgüzel’le ortak), Çocuk Edebiyatı, 2002, 61-63; Nilay Yılmaz, “Nun Gelince”, Cumhuriyet
Kitap, 20 Şubat 2003; Ercan Şengezer, “Akıllı Anka”, Cumhuriyet Kitap, 18 Kasım
2004; Burcu Aktaş, “Gençler İçin Avrupa Meseleleri-Aşk Kalır, Radikal Kitap, 25
Kasım 2004; Doç. Dr. Selahattin Dilidüzgün, İletişim Odaklı Türkçe
Derslerinde Çocuk Kitapları, İst,: Morpa, 2006; Tülin Tankut, “Fantastik Çocuk
Romanlarında Seza Kutlar Aksoy’un Eleştirel Yaklaşımına Bakış”, Türk Dili, Çocuk
ve İlk gençlik Edebiyatı Özel Sayısı, S. 756, Aralık 2014, 848-854; Y. Bekir
Yurdakul, Elbette Kolay Değil (Şişko Patates Üzerine bir inceleme), Cumhuriyet Kitap
S.1639, 15 Temmuz 2021; Necdet Neydim, “Çocuk Edebiyatının Köşe Taşları 1: Seza
Kutlar Aksoy”, Cumhuriyet Kitap, S. 1774, 15 Şubat 2024, 3; Tudem Yayınları web
sitesi, erişim tarihi: 4 Ağustos 2024; Can Yayınları web sitesi, erişim tarihi:
4 Ağustos 2024.
*Yayına Hazırlayan: Şükrü Kırkağaç
*Yayınlanma Tarihi: 19 Ağustos 2024