SEZA KUTLAR AKSOY

 

 

(15 Şubat 1945, Gaziantep - )

 

Yazar. Tam adı Hatice Seza Kutlar Aksoy. Asiye Hanım ile yargıç Ali Rıza Kutlar’ın kızı; yazar Onat Kutlar’ın kardeşi. İstanbul Kız Lisesi’ni bitirdi. İÜEF İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne girdi, öğrenimini tamamlamadan ayrıldı. 1968-70 arasında bir devlet kurumunda çevirmen olarak çalıştı. TYS, Uluslararası PEN ve Çocuk ve Gençlik Yayınları Derneği üyesidir. Çocuk Yayınları Derneği yönetim kurulunda ve Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’nin çocuk bölümünde çalıştı. İstanbul’da yaşıyor; evli ve iki çocuk annesi.

Öyküleri ve yazıları; Doğan Kardeş, Kırmızı Fare, Milliyet Çocuk, Virgül vb. dergilerde yayımlandı. İlk çocuk romanı Arsa 1981’de yayımlandı. Aşk Kalır adlı romanı, 2004’te Tarih Vakfı tarafından kısa adı PEACH (Publications on Europe for Adults and Children Through History) olan Çocuklar için Tarih Aracılığıyla Avrupa Yayınları Projesi çerçevesinde yayımlandı.

Bir öyküsü oyunlaştırılıp Tiyatrom grubu tarafından sahnelendi. 2000’de, TRT Türkiye’nin Sesi Radyosu’nun yurtdışı yayınlarında, “Memo’nun Serüvenleri” adlı arkası yarın programı on bölüm olarak yayınlandı. Tomurcuk ve Pembe Kedi adlı romanı TEDA Projesi kapsamında Almancaya çevrilerek Almanya’da yayımlandı. Aynı kitap, 2010’da, Mısır’da, Arapça olarak yayımlandı.

Ödül: “Dünya Kendi Ekseni Etrafında Döner”, “Mutluluk Ülkesi” ve “Dost Uçurtma” adlı öyküleri (Büyülü Bahçe’de yayımlandı) ile 1990 Sıtkı Dost Çocuk Edebiyatı Ödülleri’nde mansiyon; “Büyülü Bahçe” ile yayımlanmamış öykü kitabı dalında 1992 Kırmızı Fare Öykü Ödülü’nde büyük ödül; 2007 Tudem Resimli Kitap Yarışması’nda Birincilik Ödülü; 2009 TMMOB Mimarlar Odası’nın Kentimi Okuyorum Yarışması’nda Birincilik Ödülü’nü; 2010 ÇGYD Yılın Kitabı Seçkisinde ‘Yolculuk’ adlı okul öncesi kitabıyla Jüri Özel Ödülü’nü; 2021 GAGİAD Edebiyat Ödülü’nü aldı. Çocuk ve Gençlik Yayınları Derneği tarafından 2011 Uluslararası ALMA Ödülleri (Astrid Lindgren Memorial Award) Türkiye adayı seçildi.

Hakkında Hazırlanan Tezler: Yüksek Lisans Tezleri: Elif Atalay, “Seza Kutlar Aksoy’un Eserlerindeki Eğitsel Değerler ve Bu Değerlerin Davranışa Yansıma Biçimleri”, Dan. Yar. Doç. Dr. Tacettin Şimşek, Atatürk Üni. Eğitim Bilimleri Ens. Sosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi ABD, Erzurum: 2015, 223 s.; Esra Kavaz Özcan, “Seza Kutlar Aksoy’un Kitaplarındaki Değerler Eğitimi Açısından İnceleme), İbrahim Çeçen Üni., Dan. Yar. Doç. Dr. Metin Erkal, Ağrı İbrahim Çeçen Üni. SBE Sosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi ABD, Ağrı, 2017, 184 s.

Yapıtları: Gençlik Kitabı: *Aşk Kalır, İst.: Tarih Vakfı, 2004.

Çocuk Kitapları: Okul Öncesi: *Uyku Ağacı, Ank.: Kök, 1996 *Nil Soru Soruyor, İst.: Mavi Bulut, 1998 *Noktacık, İzmir: Tudem, 2008 *Yolculuk, İzmir: Tudem, 2009 *İdil’in Şarkısı, İst.: TİBKY, 2019 / İlk Öğretim Çağı: *Arsa, İst.: Oda, 1981 *Büyülü Bahçe, İst.: YKY, 1993 *Küçük Prenses ve Kardelen, İst.: YKY, 1995 *Tomurcuk ve Pembe Kedi, İst.: YKY, 1996  *Tomurcuk ve Pembe Kedi Altın Peşinde, İst.: Özyürek, 1997 *Akıllı Anka, Ank.: Pencere/ Sağlık Eğitim, 2002 *Nun Gelince, İst.: Pencere/Sağlık Eğitim, 2002  *Güvercinin Saati, İst.: Pencere/Sağlık Eğitim, 2003 *Akıllı Anka, İst.: Pencere/Sağlık Eğitim, 2005 *Şişko Patates, İst.: Can, 2006 *Güneşe Köprü, İst.: Morpa, 2008 *Başodanın Gizemi, Ank.: TMOB, 2010 *Şeker Kız ve Büyülü Elma, İst.: Can Çocuk, 2010 *Tomurcuk ve Pembe Kedi Altın Pesinde, 2010 *Düşler Tramvayı, İzmir: Tudem, 2012 *Uğurböceği Mutluluk Dağıtıyor, İst.: Can Çocuk, 2013 *Çevrimiçinde Şerafettin, İst.: Can, 2014 *Tufan ile Uçan At, İst.: TİBKY, 2019 *Milo ile Pilo’nun Serüvenleri, İst,: Bilgiyolu, 2021 *Yaşam Ağacındaki Kız, İzmir: Parmak Çocuk, 2021.

Kaynaklar: TBEA, c. I, 2001, 62/2010, 72; İhsan Işık, Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi, Elvan, 2001; Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü; https://tees.yesevi.edu.tr/Seza Kutlar Aksoy; Aytül Akal, “Akıllı Anka, Cumhuriyet Kitap, S. 625; Muzaffer Uyguner, “Seza Aksoy’dan Çocuklara Armağan Büyülü Bahçe”, Cumhuriyet Kitap, 19 Ağustos 1990; Çağdaş Eğitimde Sanat, (haz. Zehra İpşiroğlu, Jale Baysal, Nazan İpşiroğlu ve Şeyda Özil ile birlikte), İst.: Demet, 1994; Doç. Dr. Selahattin Dilidüzgün, “Seza Aksoy - Büyülü Bahçe” Çağdaş Eğitimde Sanat, S. 149, 1994; Refik Durbaş (Haz.), Anneye Sevgi Babaya Saygı, İst.: Gendaş, 1999; Nur İçözü, “Çocuk Bu, Güneşe Bile Ulaşır!”, Radikal Kitap, 30 Mart 2001; Aytül Akal, “Küçük Prenses ve Kardelen, Cumhuriyet Kitap, 8 Aralık 2001; Prof. Dr. Sedat Sever, “Uyku Ağacı” (Selahattin Dilidüzgün, Sedat Sever, Ali Öztürk, Ömer Adıgüzel’le ortak), Çocuk Edebiyatı, 2002, 61-63; Nilay Yılmaz, “Nun Gelince”, Cumhuriyet Kitap, 20 Şubat 2003; Ercan Şengezer, “Akıllı Anka”, Cumhuriyet Kitap, 18 Kasım 2004; Burcu Aktaş, “Gençler İçin Avrupa Meseleleri-Aşk Kalır, Radikal Kitap, 25 Kasım 2004; Doç. Dr. Selahattin Dilidüzgün, İletişim Odaklı Türkçe Derslerinde Çocuk Kitapları, İst,: Morpa, 2006; Tülin Tankut, “Fantastik Çocuk Romanlarında Seza Kutlar Aksoy’un Eleştirel Yaklaşımına Bakış”, Türk Dili, Çocuk ve İlk gençlik Edebiyatı Özel Sayısı, S. 756, Aralık 2014, 848-854; Y. Bekir Yurdakul, Elbette Kolay Değil (Şişko Patates Üzerine bir inceleme), Cumhuriyet Kitap S.1639, 15 Temmuz 2021; Necdet Neydim, “Çocuk Edebiyatının Köşe Taşları 1: Seza Kutlar Aksoy”, Cumhuriyet Kitap, S. 1774, 15 Şubat 2024, 3; Tudem Yayınları web sitesi, erişim tarihi: 4 Ağustos 2024; Can Yayınları web sitesi, erişim tarihi: 4 Ağustos 2024.

*Yayına Hazırlayan: Şükrü Kırkağaç

*Yayınlanma Tarihi: 19 Ağustos 2024