PANAYOT ABACI

(23 Aralık 1923, İstanbul – 27 Temmuz 2015, İstanbul)

Müzik yazarı, çevirmen, viyola sanatçısı. Galata Kuledibi’nde, Kölemen Çıkmazı’nda doğdu. İstanbul’da Zoğrafyon Lisesi’nden mezun oldu. İÜ Edebiyat Fak. Felsefe Bölümü ve İstanbul Belediyesi Konservatuvarı’nda öğrenim gördü. İstanbul Belediyesi Konservatuvarı’nda Seyfettin Asal’ın öğrencisiydi. Konservatuvarın viyola bölümünü bitirdi. 1944’te kurulan Belediye Konservatuvarı Yaylı Çalgılar Topluluğu’nun ilk kemancısıydı. Şehir Orkestrası’nın kurucu müzisyenleri arasında yer aldı. İstanbul Şehir Orkestrası, İstanbul Oda Orkestrası, İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası ve İstanbul Devlet Opera ve Balesi’nde emekli olana kadar viyola sanatçısı olarak çalıştı. 1946’da kurulan İstanbul Filarmoni Derneği’nin ilk üyelerindendi. İstanbul’da yaşadı; evli, iki çocuk babasıydı.

27 Temmuz’da, uzun süredir tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi. Cenazesi, 29 Temmuz Çarşamba günü Arnavutköy Aya Strati Taksiarhi Rum Ortodoks Kilisesi’nden kaldırıldı ve Arnavutköy Rum Mezarlığı’nda defnedildi.

1954’te Rumca edebiyat dergisi Pirsus’u (1954-1963, 66 sayı) çıkarmaya başlayarak atıldığı yayıncılık hayatını, 1961’de yayımına başladığı Orkestra adlı aylık müzik dergisini yaşamını yitirene kadar sürdürdü. İstanbul Filarmoni Derneği, İstanbul Filarmoni Vakfı ve Atatürk Kültür Merkezi Derneği’nde görev aldı. Haftalık Pirsos gazetesinde dokuz yıl yazan Abacı’nın Nikiforos Vrettakos, Dido Sotiriu, Nikos Temelis, Petros Markaris, Yakovos Kambanellis, Dimitri Psathas, Grigorios Ksenopulos ve Andonis Samarakis gibi Yunan yazarlardan Türkçeye çevirdiği yirmiyi aşkın kitabı bulunuyor. Öte yandan Türkçeden de Yunancaya Aziz Nesin’den sekiz, Yaşar Kemal’den dört kitap çevirdi. Yıldırım Keskin, Sabahattin Ali, Orhan Pamuk, Rıfat Ilgaz, Demirtaş Ceyhun, Recep Bilginer ve Refik Erduran çevirdiği diğer yazarlar arasında yer aldı. Panayot Abacı, yazılarını kitaplaştırmadı.

Yönetmenliğini Atilla Tokatlı’nın yaptığı, başrollerinde Neriman Köksal, Ulvi Uraz ve Kenan Pars’ın yer aldığı, 1964 tarihli ‘Gel Buluşalım’ filminde yapımcı olarak yer aldı.

Ödül: Yıldırım Keskin’in “Aklı Başında Bir Adam” adlı oyununun Yunancaya çevirisiyle 1981’de Corinth Festivali’nde en iyi tercüme oyun ödülünü, Aziz Nesin’in, “Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz” adlı yapıtının Yunancaya çevirisiyle, 1993 yılında Yunan Çevirmenler Derneği’nin En İyi Roman Çeviri Ödülü’nü aldı.

Kaynaklar: Ahmet Say, “Panayot Abacı’nın ardından”, Evrensel, 31 Temmuz 2015; Oral Çalışlar, Panayot Abacı…, Radikal, 28 Temmuz 2015.