ALPAY KABACALI

 (1 Eylül 1942, Antalya - )

Tam adı Hasan Alpay Kabacalı. Mehmet Kasım ve Rıfkı Sabih imzalarını da kullandı. Fatma Türkân Hanım ile Abdurrahim Kabacalı’nın oğlu. 1954'te Antalya Sakarya İlkokulu’nu, 1960'ta Antalya Lisesi’ni bitirdi. İÜ Hukuk Fakültesi’nde öğrenimini sürdürürken gazeteciliğe başladı. Aylık Gerçekler Postası’nın 14 sayı sahip ve yöneticiliğini (1966-68), Ant (1968-69), Milliyet Sanat (1980-81), Sanat Olayı (1982-84) ve Yeni Gündem dergilerinin yazı işleri müdürlüklerini yaptı. Çeşitli yayınevi ve haber ajanslarında redaktör olarak çalıştı. Ant dergisinde yazı işleri müdürü olarak görevliyken 30 kadar yazı nedeniyle hakkında davalar açıldı. Bu dergide yayımlanan bir yazısı nedeniyle Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’a hakaretten mahkûmiyet kararı verildi; on ay yirmi günlük mahkûmiyetini Bayrampaşa Cezaevi’nde tamamladı (1972-73). Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türkiye Ansiklopedisi ile Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi yayın kurullarında yer aldı. 12 Eylül döneminde Türkiye Yazarlar Sendikası  davasında yargılandı ve beraat etti. PEN Yazarlar Derneği ve BESAM Başkanlığı yaptı. TYS, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Edebiyatçılar Derneği, Dil Derneği üyesi. İstanbul’da yaşadı; heykel sanatçısı İffet Kabacalı ile evli, iki çocuk babasıydı. 

 Üsküdar Doğancılar Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından Karacaahmet Mezarlığı'nda toprağa verildi.

İlk yazısı Varlık’ta çıktı (15 Ağustos 1959). Yazıları, röportajları ve söyleşileri Bizim Gazete, Cumhuriyet, Cumhuriyet Kitap, Kitap-lık, Milliyet Sanat, Türk Dili, Varlık, Yeni Ortam gibi dergi ve gazetelerde yayımlandı. Tarih araştırmaları ve çeşitli röportajların yanı sıra Yeni Ortam ve Cumhuriyet gazetele-rinde “Sağcı Basın Ne Diyor” adlı köşeyi hazırladı. Bizim Gazete’de köşe yazarlığı yaptı. 1996’da TRT için beş bölümlük “Rotatifler Dönerken-Basının 50 Yılı” adlı programın metin yazarlığı ve danışmanlığını üstlendi. 

Ödül: Türk Yayın Tarihi ile 1980 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Basın Üzerine Araştırma Ödülü (ikincilik); Türkiye’de Gençlik Hareketleri ile 1992 Altın Kitaplar Yayınevi “Altın Kitap” Ödülü'nü aldı. 

Hakkında Hazırlanan Kitaplar: *Alpay Kabacalı Kitabı - Yazı, Emek, Alçakgönüllülük, Haz.: Arife Kalender-Sabri Kuşkonmaz, Tekin, İst.: 2014

Yapıtları: İnceleme-Araştırma: *Türkiye’de Yazarın Kazancı, Cem, İst.: 1981 *Neyzen Tevfik, Özgür, İst.: 1987 *Türk Yayın Tarihi, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, İst.: 1987; yb "Türk Kitap Tarihi" adıyla, Cem, İst.: 1989 *Şair Eşref, Özgür, İst.: 1988 *Bir İhtilalcinin Serüvenleri, Cem, İst.: 1988 *Türkiye’de Basın Sansürü,  Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, İst.: 1990 *Arap Çöllerinde Türkler, Cem, İst.: 1990 *Tarihimizde Kürtler ve Ayaklanmaları, Cem, İst.: 1991 *Bütün Yönleriyle Nasreddin Hoca - Hayatı, Kişiliği, Fıkraları, Özgür, İst.: 1991 *Türkiye’de Gençlik Hareketleri, Altın Kitaplar, İst.: 1992 *Türkiye’de Siyasal Cinayetler, Altın Kitaplar, İst.: 1993 *Türk Basınında Demokrasi, Kültür Bakanlığı, Ank.: 1994 *Kültürümüzden İnsan Adaları, YKY, İst.: 1995 *Gözyaşından Gülmeceye Aziz Nesin, Çağdaş, İst.: 1995 *Yakın Tarihimizden Büyük Dönemeçler, Çağdaş, İst.: 1995 *Bir Destan Rüzgârı, (Yaşar Kemal’in yaşamöyküsü) Sel, İst.: 1997 *Cumhuriyet’in Yetmişbeşinci Yılında Türkiye’nin 150 Yıllık Toplumsal Tarihi: Kesitler, Toprakbank, İst.: 1999 *Türkiye’de Matbaa, Basın ve Yayın, Literatür, İst.: 2000 *A'dan Z'ye Yaşar Kemal, YKY, İst.: 2003 *Abdülhamit, Deniz Kültür, İst.: 2006 *Şükran Kurdakul, Evrensel, İst.: 2006 *Fatih Sultan Mehmed, Deniz Kültür, İst.: 2007 *Abdülhamid, Deniz Kültür, İst.: 2007 *Geçmişten Günümüze İstanbul, Deniz Kültür, İst.: 2008 *Bilinmeyen Yönleriyle Cumhuriyet Tarihi, Deniz Kültür, İst.: 2008 *Kanuni Sultan Süleyman, Deniz Kültür, İst.: 2008 *II. Mahmud, Deniz Kültür, İst.: 2012. 

Derleme: *Sağcı Basın Ne Dedi, Derinlik, İst.: 1977 *Nesin Vakfı Edebiyat Yıllığı 1978, Murat Belge, Mehmet H. Doğan ve Öksel Göçmen ile, İst.: 1978 *Nesin Vakfı Edebiyat Yıllığı 1979, Mehmet H. Doğan, Öksel Göçmen ve Aziz Nesin ile, İst.: 1979 *Fazıl Hüsnü Dağlarca, TÜYAP, İst.: 1987 *Nadir Nadi, TÜYAP, İst.: 1988 *Turhan Selçuk Grafik Sanatının Büyük Ustası, TÜYAP, İst.: 1989 *Aziz Nesin Yetmişbeşinci yaşında, TÜYAP, İst.: 1990 *Melih Cevdet Anday, TÜYAP, İst.: 1991; yb. Kalıpları Aşan Şair ve Düşünür Melih Cevdet Anday, Gürer, İst.: 2008 *Yaşar Kemal, TÜYAP, İst.: 1992 *Rıfat Ilgaz, TÜYAP, İst.: 1993 *Cevdet Kudret’e Saygı, İhsan Kudret ile, Kültür Bakanlığı, Ank.: 1994 *Adalet Ağaoğlu "An"ların Uzun Soluklu Yazarı, TÜYAP, İst.: 1994; yb. Boğaziçi Üniversitesi, İst.: 2010 *Aydınlanma Bilgesi İlhan Selçuk, TÜYAP, İst.: 1995 *Çok Katmanlı Duyarlıklar Yazarı Peride Celal, TÜYAP, İst.: 1996 *Ege Kültüründen Damlalar, TÜYAP, İst.: 1997  *Vedat Günyol, TÜYAP, İst.: 1997 *Fethi Naci, TÜYAP, İst.: 1998 *Server Tanilli, TÜYAP, İst.: 1999; yb. Çağına ve Halkına Sorumlu Server Tanilli, Gürer, İst.: 2008 *Ay Sallanıyor Pen'in Deprem Kitabı, Cumhuriyet, İst.: 1999 *Şükran Kurdakul, TÜYAP, İst.: 2000 *Semih Balcıoğlu, TÜYAP, İst.: 2001; yb. Çizginin Evrensel Boyutu Semih Balcıoğlu, Gürer, İst.: 2008 *İlhan Berk, TÜYAP, İst.: 2002 *Tahsin Yücel, TÜYAP, İst.: 2003 *Gülten Akın, TÜYAP, İst.: 2004 *Vüs’at O. Bener, TÜYAP, İst.: 2005 *Doğan Hızlan, TÜYAP, İst.: 2006; yb. Kültürün Nabzını Tutan Doğan Hızlan, Gürer, İst.: 2008 *Dünya Edebiyatının Devi Yaşar Kemal, Görsel, İst.: ?

Seçki-Antoloji: *Fıkralar Seçkisi, Özgür, İst.: ? *Aşk Şiirleri Antolojisi, İst.: Özgür, 1991 *Yedi Deniz Beş Bucak, Creative, İst.: 1998; yb. Dünya, İst.: 2004  *Seçme Piyesler, Engin, İst.: 1999

Yayıma Hazırladığı Kitaplar: *Yaşar Kemal, Baldaki Tuz, Cem, İst.: 1978; Milliyet, İst.: 1980; Can, İst.: 1995; yb. YKY, İst.: 2004 *Yaşar Kemal, Ağacın Çürüğü, Milliyet, İst.: 1980; Can, İst.: 1995; yb. YKY, İst.: 2004 *Mustafa Nihat Özön, Türkçede Roman, İletişm, İst.: 1985 *Talat Paşa'nın Anıları, Say, İst.: 1986 *Ahmet İhsan Tokgöz, Matbuat Hatıralarım, İletişim, İst.: 1993 *Yaşar Kemal, Ustadır Arı, Can, İst.: 1995; yb. YKY, İst.: 2004 *Yaşar Kemal, Zulmün Artsın, Can, İst.: 1995; yb. YKY, İst.: 2004 *Bedrettin Tuncel'e Mektuplar, YKY, İst.: 1995 *Yaşar Kemal, Sarı Defterdekiler, YKY, İst.: 1997 *Yaşar Kemal, Gül Yaprağın’ Döktü Bugün,  YKY, İst.: 1997 *Cemal Paşa, Hatıralar, TİBKY, İst.: 2001 *Bedrettin Tuncel, Seçme Yazılar, YKY, İst.: 2001 *100. Doğum Yıldönümünde Nâzım Hikmet’e Armağan, Kültür Bakanlığı, Ank.: 2002 *Bilinmeyen Yaşamlarıyla Saraylılar, TİBKY, İst.: 2002 *Birinci Dünya Harbinde Suriye Hatıraları, TİBKY, İst.: 2003 *Yaşar Kemal, Binbir Çiçekli Bahçe, YKY, İst.: 2009

Kaynaklar: Necatigil, İsimler, 204-205; Kurdakul, Sözlük, 343; “Kabacalı, Alpay”, TDEA, VI, 61; Adnan Binyazar, “Geçmişimizin Birikimlerini Aktaran Bir Yazarımız: Alpay Kabacalı”, Cumhuriyet Kitap, S. 319, 8 Mart 1996; Kim Kimdir, 410-411; Adnan Binyazar, “40. Sanat Yılında Alpay Kabacalı’ya Saygı”, Evrensel Kültür, Temmuz 2000; Konur Ertop, “Kültürümüzde Derin Bir Ada”, Evrensel Kültür, Temmuz 2000; Osman Şahin, “Küçük Dev Adam”, Evrensel Kültür, Temmuz 2000; TBEA, C. II, 1. bas. 2001, 450-451/3. bas. 2010, 563; YKY, internet sitesi, erişim tarihi: 2 Şubat 2021.