31 Ağustos 2010 Salı

GÜLSELİ İNAL

(17 Mayıs 1947, İstanbul - )

       Nadide Hanım ile ziraat uzmanı Asım Zihnioğlu’nun kızı. Atatürk Kız Lisesi’nden sonra iki yıl İ.Ü. Edebiyat Fakültesi İngiliz dili ve Edebiyatı Bölümü’nde okudu (1968-1970); aynı fakültenin Felsefe Bölümü’nü bitirdi (1974).
       Şair, birçok yurtdışı şiir oturumlarına katıldı. 1992’de Literarisches Colloguium’un davetlisi olarak Berlin’e gitti. 1993 yılında çağdaş İngiliz şairlerle çeviri seminerlerine katıldı. 1994 yılında Rottherdam Poetry Park davetlisi olarak Hollanda’ya gitti. Amsterdam Vondel Park Şiir Festivali’ne katıldı.
       1994 yılından beri Galeri Baraz’da danışman olarak çalışıyor. Yeni Yüzyıl gazetesinde haftalık yazılar yazdı (1994-96). Tarık Günersel’le birlikte 1996 yılında “Şiir Uzayı Laboratuarı”nı kurdu. 21 Nisan’ın “Dünya Şiir Günü” olarak kutlanması önerileri Uluslar arası PEN Kongresi tarafından kabul edildi.
       1996 yılında Rodos Apollon Çevirmenler Merkezi açılış seramonisine davet edildi. Rodos Apollon Tiyatro Uluslar arası Şiir Okuma Etkinliği’ne katıldı. 2000’de Rodos Poetry Reading Özel Etkinliği’ne katıldı.
     PEN Yazarlar Derneği üyesi. İstanbul’da yaşıyor; Erken yaşta evlendi. 1991 yılında boşandığı eşi sinema oyuncusu Engin İnal’dan iki kızı vardır.
       İlk yazıları 1977-78’de bir gazetenin sanat sayfasında, ilk şiirleri 1981 yılında Yazko Edebiyat dergisinde yayımlandı. Şiir, yazı ve söyleşileri Artist, Başka, Broy, Defter, Gösteri, İmgelem, Kitap-lık, La Poéte Travaille, Ludingirra, Oluşum, Sanat Olayı, Sombahar, Somut, Şiir Atı, Şiir-lik, Varlık, Yasakmeyve, Yazko Edebiyat, Yeni Yüzyıl vb. gibi dergi ve gazetelerde yayımlandı.
       Kozmik ve metafizik bir duyarlıkla yazdığı şiirlerinde insanın doğayla ve kendisiyle olan ilşkisini dile getirirken mitolojik sembollere yaslanarak kendine özgü bir şiir dünyası kurdu.
Hikmet Temel Akarsu’nun saptadığı gibi şiirde “Yeni Kara”nın son temsilcisi olan Gülseli İnal’ın yarım asırlık şiir birikimi, Toplu Şiirler’in ilk iki cildinde Burhan Uygur’un desenleriyle birlikte okuyucuyla buluşuyor. Gülseli İnal, Ece Ayhan’ın tabiriyle “Karaşın”, Cemal Süreya’nın betimiyle “Benzersiz güzel”, İlhan Berk’in tanımıyla “Dilde başla-dur kullanmayan” bir şair.
       Kozmik, underground, senfonik şiirleriyle Gülseli İnal; Türkçeye farklı boyutlar kazandıran, şiirsel metinleri yaşamın üst boyutlarına taşıyan öncü karakteriyle kendine ait şiir tarzını yaratmış, Haydar Ergülen’in deyimiyle bir dil ustasıdır. Gelecekte dilin “şiir dili” olacağına inanan şair için, toplumlar ancak şiirin baştacı edilmesiyle uygarlaşabilir.
       Şairin şiirlerinde yıkıcı, güzelleştiren, onaran, yeniyi talep eden, eskiyi iyileştiren ışık dizeleri hâkimdir. Öte yandan şair, mitolojileri yaratan dünyaların peşinde olmuştur her zaman. Bu aynı zamanda, bireyin evrensel yaşam paradokslarını çözebilme yollarını gösteren ve harmonik bir dünyayı öneren gücü de içermektedir.
       Dolunay adlı romanı Şahin Kaygun tarafından filme alındı (1987) ve yurtiçi ve yurtdışında birçok festivalde ödüller kazandı.
       Şairin Sulara Gömülü Çağrı adlı kitabında bulunan “Yapayalnızsındır” adlı şiiri, besteci Sekman Ada tarafından bestelendi. Bu balad, 8 Ocak 2005’te İsrail, Tel Aviv’de “Üç Dinin Kardeşliği” başlığıyla, Tel Aviv Orkestrası tarafından icra edilerek eserin dünya prömiyeri gerçekleştirildi. 2006 sonbaharında, Rengin Gökmen yönetiminde İstanbul Senfoni Orkestrası tarafından icra edilerek Türkiye prömiyeri gerçekleştirildi.
       Gülseli İnal’ın şiirleri Fransızca, İngilizce, Almanca ve Hollanda dillerine çevrildi.
      Ödülleri:
      Yapıtları:
      Şiir Kitapları:
& Sulara Gömülü Çağrı (Burhan Uygur’un şiirler için özel olarak yaptığı resimlerle birlikte; 1985, Aka Ofset, İst.)
& Lale Sesiydiler ve Yoktular (1987, Broy Yayınları, İst.)
& Letoon (1989, Şiir Atı Yayınları, İst.)
& Dans Natura (1990, Broy Yayınları, İst., 80 s.)
& Bakkaris (1991, Edebiyat Gazetesi Yayınları, İst.)
& Sif ve Gula (1992, Telos Yayıncılık, İst.)
& Saklanmış Levha -Korku Metinleri (1993, Kabalcı Yayınları, İst.)
& Chöd Raksları (Utku Varlık’ın şiirler için yaptığı özgün resimlerle; 1998, Bilim Sanat Galerisi Yayınları, İst)
& Kayıp Bağlantı (2000, Telos Yayıncılık, İst., 116 s.; Kapak Resmi: Utku Varlık)
& Melek Kolonisi (2004, Telos Yayıncılık, İst., 112 s.; Kapak Resmi: Burhan Uygur)
& Elektra Uçurumu (2006)
& Çocukluğun Son Günü (2007, Telos Yayıncılık, İst., 147 s.; Desenler: Burhan Uygur)
& Rüya Divanı (Mensur şiirler; 2009, Komşu Yayınları: 37, Şiir: 34, İst., 136 s.; Genel Yayın Yönetmeni: Enver Ercan, Editör: Bülent Usta, Desenler: Komet)
& Toplu Şiirler – I (2009, Komşu Yayınları: 45, Şiir: 40, İst., 328 s.; Desenler: Burhan Uygur, Genel Yayın Yönetmeni : Enver Ercan, Editör  : Bülent Usta; “Sulara Gömülü Çağrı”, “Lale Sesiydiler ve Yoktular” ile “Letoon” adlı kitaplarının toplu basımı)
& Toplu Şiirler – II  (2009, Komşu Yayınları: 46, Şiir: 41, İst., 320 s.; Desenler: Burhan Uygur, Genel Yayın Yönetmeni : Enver Ercan, Editör: Bülent Usta; Dans Natura”, “Bakkaris”, “Sif ve Gula” ile “Saklanmış Levha” adlı kitaplarının toplu basımı)
& Toplu Şiirler – III (2009, Komşu Yayınları: 50, Şiir: 45, İst., 328 s.; Desenler: Maria Kılıçlıoğlu, Genel Yayın Yönetmeni : Enver Ercan, Editör: Bülent Usta;” Chöd Raksları” ve “Kayıp Bağlantı” adlı kitaplarının toplu basımı)
& Toplu Şiirler – IV (2009, Komşu Yayınları: 51, Şiir: 46, İst., 368 s.; Desenler: Maria Kılıçlıoğlu, Genel Yayın Yönetmeni : Enver Ercan, Editör: Bülent Usta; “Melek Kolonisi”,  “Elektra Uçurumu” ve “Çocukluğun Son Günü” adlı kitaplarının toplu basımı)
& Kap Kario (2011, Komşu Yayınları: 96, Şiir: 88, İst., 142; Genel Yayın Yönetmeni: Enver Ercan, Editör: Bülent Usta, Kapak ve desenler: Şahin Paksoy)  
      Romanları:
& Dolunay (1983, Remzi Kitabevi Yayınları, İst.)
& Lady Lazarus (2014, Varlık Yayınları, İst.)
      Öykü Kitabı
& Gelincikler Sürgünde (1981, ABC Yayınları, İst.)
       Monografi Kitapları:
& Utku Varlık (1995, Bilim Sanat Galerisi Yayınları, İst.)
& Güngör Taner (1996, Bilim Sanat Galerisi Yayınları, İst.)
& Ertuğrul Ateş (1997, Bilim Sanat Galerisi Yayınları, İst.)
& Kezban Arca Batıbeki (1999, Bilim Sanat Galerisi Yayınları, İst.)
Kaynaklar:
A  Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi Cilt I / 2001, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, İst., s: 438-439
A  Tanzimattan Günümüze Türk Şiiri Antolojisi / Mehmet Çetin / 3. Cilt / 2002, Akçağ Ya­yınları, Ank., s: 45-48
Hakkında Yazılan Yazılar:
1  Hikmet Temel Akarsu, Çocukluğun sona erdiği gün, Radikal Kitap, 5 Ekim 2007, Sayı: 342, s: 12
Hakkında Yazılan Yazılardan Alıntılar:
/  “Ben onun imgeyi imge olarak sevdiğini, anlam iletmek için kullanmadığını düşünürüm. Onun şiirlerindeki imge bolluğu içinde ise, güzeli çirkini ayırmak pek o kadar kolay değildir.”
Memet Fuat
/  “Gülseli İnal; sezgiler dünyasında şiir dilinin olgunluğunda, apayrı bir ince duyarlılıkta gezinen ve bizleri gezdiren yeni bir kişiliğin eşiğine varmış bir şairdir.”
Vedat Günyol
/  “Bir çok usta şairimizin yaklaşamadığı çapta “Çocukluğum” şiiri için şunu keyifle söylüyorum: Bir deha ürünü... Açın kapağı ve sayfaların rüzgârından sonra korkmadan bırakın kendinizi okyanusun bağrına, güvenin dibe yaklaşırken hayata kavuşacağınıza.

                                                                                                             Tarık Günersel  

Hiç yorum yok: