ALİ BALKIZ

 

(9 Mart 1945, Eğricek köyü, Kangal/Sivas - ) 

Öykücü. Zöhre Hanım ile işçi Battal Balkız’ın oğlu. İlkokulu köyünde okudu. 1960’ta ailesiyle birlikte Malatya’ya göç etti. Malatya Ticaret Lisesi’ni ve Ankara Ticaret ve Turizm Yüksek Öğretmen Okulu’nu bitirdi. 1970-80 arasında Urfa, Antakya, Adana, Ordu ve Giresun illerindeki ticaret liselerinde meslek dersleri öğretmenliği yaptı. Görev süresi içinde Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) ve Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (TÖB-DER) üyesiydi. 1975-77 arasında dört kez sürgün edildi. 1980’deki askeri darbeden sonra sıkıyönetim mahkemesinde yargılandı ve 1981-84 arasında hapis yattı. 1992-94 ve 1998-2001 arasında Pir Sultan Abdal Kültür ve Sanat Dergisi’nin yayın yönetmenliğini yaptı. TYS, PEN Yazarlar Derneği, Edebiyatçılar Derneği, BESAM İnsan Hakları Derneği, Pir Sultan Abdal Kültür Derneği ve Alevi Bektaşi Federasyonu üyesidir. 2008-11 arasında Alevi Bektaşi Federasyonu Genel Başkanlığı görevini yürüttü. Ankara’da yaşıyor; evli, bir çocuk babası. 

Yazın hayatına lise yıllarında Malatya'da yayımlanan Sebat ve Gayret gazetelerinde günlük yazılar yazarak başladı. Üniversite yıllarında Ticaret ve Turizm'in Sesi dergisini çıkardı. İlk öyküsü Varlık dergisinde yayımlandı. Öykü, yazı ve söyleşileri; Adam Öykü, Cumhuriyet, Cumhuriyet Dergi, Damar, Deliler Teknesi, Edebiyat Eleştiri, Evrensel, Evrensel Kültür, Hece Öykü, İnsancıl, Kıyı, Nefes, Notos, Pir Sultan Abdal, Radikal, Siyah Beyaz, Solfasol, Türk Dili, Varlık gibi dergi, gazete ve eklerinde yayımlandı. Nedim Kutlu, Balkız için “Tüm öykülerini yaşanmış, gözlenmiş gerçeklere dayandırıyor. Öyle ki düşsel olan ya da düşle gerçeğin birlikte yer aldığı birkaç öyküsünde de toplumsal ve bireysel gerçekler önde duruyor” değerlendirmesini yaptı.

Ödül: "Güller Kitaplara" ile 1987 Akademi Kitabevi Öykü Ödülü'nde mansiyon ve 1988 TAYAD Öykü Ödülü'nde mansiyon; "Yaşam Bir An’lar Toplamıdır" ile 1991 Ömer Seyfettin Öykü Ödülü'nde birincilik ve 1995 PEN Yazarlar Derneği Orhan Kemal Öykü Ödülü'nde birincilik; "Bütün Ülke Yeşil Vadi" ile 1998 Çukurova Gazeteciler Cemiyeti Orhan Kemal Öykü Ödülüé'de birincilik (ödülü Didem Uslu ile paylaştı); “Komşum” adlı öyküsüyle 1998 Haldun Taner Öykü Ödülü'nde ikincilik ödülünü; "Fırın" ile 2007 Ümit Kaftancıoğlu Öykü Ödülü'nü; "Büyümek İstedim" adlı dosyasıyla Çiğli Belediyesi tarafından düzenlenen 2021 Fakir Baykurt Roman Ödülü'nü aldı.

Yapıtları: Öykü: *Güller Kitaplara, Cem, İst.: 1988 *Dolmuşta Bir Kadın, Cem, İst.: 1990 *Karadeniz Dağ Kartalı, Cem, İst.: 1991 *Karın Altı Kardelen, Cem, İst.: 1993 *Yaşam Bir An’lar Toplamıdır, Cem, İst.: 1995 *Bütün Ülke Yeşil Vadi, Öteki, İst.: 1997 *Dil Bağı, Cem, İst.: 1999 *Yüzüstü Düşler, Evrensel, İst.: 2007 *Gizüstü Mektup, Evrensel, İst.: 2013.

Roman: *Büyümek İstedim, Literatür, İst.: 2021.

Araştırma: *Sivas'tan Sydney'e Pir Sultan, Prospero, Ank.: 1994 *Pir Sultan'da Birlik Mücadelesi, İtalik, Ank.: 2002 *Kent Koşullarında Sosyolojik Olgu Olarak Alevilik, Alev, İst.: 2002.

Kaynaklar: “Ali Balkız ile Güller Kitaplara Üstüne”, söyleşi, Varlık, Ocak 1989, 29; Nedim Kutlu, “Ali Balkız’ın Öykücülüğü”, Damar, S. 7,  Ekim 1991, 29-32; Muzaffer Uyguner, “Ali Balkız’ın Öyküleri”, Türk Dili Dergisi, Mayıs-Haziran 1992; Hüseyin Atabaş, "Bütün Ülke Yeşil Vadi mi?", Cumhuriyet Kitap, S. 532, 27 Nisan 2000; Öner Yağcı, “Ali Balkız’ın Öykücülüğü”, Cumhuriyet Kitap, S. 532, 27 Nisan 2000.