8 Haziran 2018 Cuma

XODLU ŞAMİLİ



(1810, Yukarı Xod (şimdiki adı Yukarı Maden) köyü, Artvin - 1865)


       Asıl adı Şamil’dir. Aşık Muhibbi’yle sürekli bir arkadaşlığı oldu. Bu arkadaşlıkları sürecinde birlikte birçok yolculukları oldu. Bunların en ünlüsü vapurla İstanbul’a gitmeleri ve orada karşılaştıkları olaylardır.
       Köyünde hocalık da yapan Aşık Saidi’nin namaz kıldırırken pencereden atılan bir kurşunla öldürülmesi üzerine, aynı kıza aşık olduklarından dolayı, ölümünden Şamili sorumlu tutularak hapsedildi. Daha sonra Şamili’nin dönemin padişahı Abdülmecit’e (1823-1861), suçsuz yere hapsedildiği gerekçesiyle affedilmesi için yazdığı arzuhaller amacına ulaştı ve bir süre sonra bırakıldı.
       Erzurum’da aşıklar arasında yapılan bir atışmada çok ilgi gören ve başarılı olan Şamili’nin kahvesine birileri tarafından zehir kondu. Şamili köyüne dönerken yolda fenalaştı, zehirlendiğini anlayınca son türküsünü söyledi. Zaten köyüne varamadan da öldü. Mezarı Yusufeli’nin İşxan (şimdiki adı Dağyolu) köyündedir.
       Xodlu Şamili’nin bugüne ulaşabilen koşma, divan ve destanlarından “Dünyanın” adlı zincirleme şiiri, aşıklık geleneğinde bu tarzda verilen en uzun eserlerden biridir.
Kaynaklar:
Şiirlerinden Seçmeler:

EYVAH EY

Günbegün başımı saldı dumana
Çıkamadım selamete eyvah ey
Bir of çeksem kafir gelir imana
Sunam gelmez merhamete eyvah ey

Feleğin ettiği bana çok oldu
Kem sözleri yüreğime dağ oldu
Gece gündüz işim ağlamak oldu
Gönül düştü bu firkate eyvah ey

Şamil’in cismini nara düşürdü
Aşk ateşi her işimi şaşırdı
Kavuşmadan felek ayrı düşürdü
Vuslat kaldı kıyamete eyvah ey

TELAŞI VAR

Yığılmış ahbaplar umut verirler
Düşmanın benimle kan telaşı var
Yedi derya nuş eyledi söndürmez
Yanar yüreğimin hun telaşı var

Bu can emanettir durur kafeste
Ömrümüz kesilir her bir nefeste
İlaç kar eylemez vücudum hasta
Bir değil gönlümün bin telaşı var

Elveda yarenler yüklendi göçüm
Bağışla yarabbim çoğaldı suçum
Yığılın mollalar kitaplar açın
Beyçare Şamil’in can telaşı var

Hiç yorum yok: