NİLÜFER AÇIKALIN

AÇIKALIN, NİLÜFER / (29 Mart 1967, İstanbul - )

Sinema ve tiyatro oyuncusu, müzisyen, öykü yazarı. Asıl adı Nilüfer Küçükçavdar. Ev hanımı Gülten Hanım ile Demirci ve profesyonel futbolcu Sabahattin Küçükçavdar’ın kızı. Kardeşi Yasemin Küçükçavdar film yapımcısı, oğlu Tunç Oğuz oyuncu, ressam ve müzisyendir. İÜ Fen Fak. Biyoloji Bölümü’nde okudu, Mimar Sinan Üni. Devlet Konservatuvarı Oyunculuk Ana Sanat Dalı Bölümü’nü bitirdi. 1988’den itibaren tiyatro oyunlarında, sinema filmlerinde ve televizyon dizilerinde oynadı. Şarkı sözleri yazdı, besteler yaptı. Bir dönem Devlet Tiyatrolarında da çalıştı. 1988’de oynadığı ilk filmi Süreyya Duru‘nun ‘Ada‘ filminde Türkan Şoray‘ın kızı rolünü oynadı. Ardından 1988’de yapımcısı Türker İnanoğlu ve yönetmen Başar Sabuncu tarafından Vasıf Öngören‘in oyunundan sinemaya uyarlanan ‘Zengin Mutfağı‘ adlı sinema filminde Şener Şen ile oynadı. 1988’de “Kim Bunlar?” adındaki televizyon dizisinde oynamaya başladı. Edebiyatçılar Derneği, Çağdaş Sinema Oyuncuları Derneği, MESAM üyesi. İstanbul’da yaşıyor. 1987’de Peker Açıkalın'la evlendi, bu evliliği 1994’e kadar sürdü. 1996-2015 arasında yönetmen Orhan Oğuz ile bir birliktelik yaşadı.  

1997’de ilk kısa hikâyeleri gazete ve dergilerde yayımlanmaya başladı.  İlk öyküsü 1998’de Milliyet gazetesinde yayımlandı. Öyküleri, yazıları ve söyleşileri; Bayan Yanı, Cumhuriyet Cumartesi, Cumhuriyet Kitap, Çağdaş Ege, E, Esmer, Gaste, Gazete Duvar, Hayvan, Herper's Bazaar, Hürriyet, Karakalem, Milliyet Sanat, Notos, Oksijen, Öküz, Posta, Pulbiber, Trendeki Yabancı, Varlık, Yeni Şafak, Zaman gibi dergi, gazete ve ekleriyle web sitelerinde yayımlandı. “Yer yer kara anlatıya açılan”, bilinç akışı tekniğine yakın, “şiddetin oldukça yoğun yaşandığı kesitler”den oluşan öyküler yazdığı kabul edildi.

2014’te özgün söz ve bestelerden oluşan Başka Şarkılar 1 (Ütopya Müzik), 2015’te Lapa Lapa (Ütopya Müzik), 2016'da Konuşur Gibi (Ev Yapımı İşler) ve "Melodik Öyküler" (Ev Yapımı İşler) adlı albümlerini yayınladı.

Rol aldığı filmler, Tv filmleri ve Tv dizileri: Ada (1988, Süreyya Duru, sinema filmi), Zengin Mutfağı (1988, Başar Sabuncu, sinema filmi), Kim Bunlar / Deli Dolu / İşte Onlar (1989-1991, Ali Poyrazoğlu, Tv dizisi), İlk Aşk (1991, Tunca Yönder, sinema filmi), Talaz (1992, Aykut Düz, Tv dizisi), Yağmur Beklerken (1992, Tunca Yönder, Tv dizisi), Çılgın Aşıklar (1993, Hulki Saner, Tv filmi), Şaşkın Gelin (1993, Hulki Saner, Tv filmi), Garip Bir Aşk Hikayesi (1993, Sevgi Saygı, sinema filmi), Talaz (1993, Aykut Düz, sinema filmi), Öykülerde Yaşayanlar (1994, Tülay Eratalay, sinema filmi), Gülşen Abi (1994, Uğur Erkır, Tv dizisi), Yer Çekimli Aşklar (1995, sinema filmi), Sihirli Ceket (1996, Jale Başaran, Tv dizisi), Beşi Bir Yerde (1996, Ümit Volkan, Tv dizisi), Deniz Bekliyordu (1996, Sunar Kural Aytuna, Tv filmi), Şaşıfelek Çıkmazı (1996, Mahinur Ergin, Tv dizisi), Şovalye, Pamuk Prenses ve Hain (1996, Orhan Oğuz, sinema filmi), Karanlıkta Biri Var (1998, Orhan Oğuz, Tv filmi), Mualla (1998, Ülkü Erakalın, Tv filmi), Kara Kentin Çocukları (1999, Orhan Oğuz, sinema filmi), Harem Suare (1999, Ferzan Özpetek, sinema filmi), Güle Güle (1999, Zeki Ökten, sinema filmi), Kimsecikler (1999, Orhan Oğuz, Tv filmi), Artık Sevmeyeceğim (2000, Çiğdem Sezgin, Tv filmi), Beyoğlu Rüyası (2000, Orhan Oğuz, Tv filmi), Kiralık Kadın (2000, Ülkü Erakalın, Tv filmi), Dansöz (2000, Savaş Ay, sinema filmi), Şaşı Felek Çıkmazı (2000, Mahinur Ergun, Tv), Son Oyun (2001, Orhan Oğuz, sinema filmi), Havada Bulut (2002, Tarık Alpagut, Tv filmi), Prag’a Ne Dersin (2002, kısa film), Berivan (2002, Orhan Oğuz, Tv dizisi), Bekleme Odası (2003, Zeki Demirkubuz, sinema filmi), Serseri Aşıklar (2003, Şerif GörenTv dizisi), Hepimiz Kardeşiz (2005, Ülkü Erakalın, Tv filmi), Otel İstanbul (2005, Mesut Uçakan, Tv filmi), Ay Işığı (2008, Yağmur-Durul Taylan, Tv dizisi), Avukatlar (2008, Tv dizisi), Meleğin Sırları (2008, Aclan Büyüktürkoğlu, sinema filmi), Mazi Yarası (2009, Ersin Pertan, sinema filmi), Hayde Bre (2010, Orhan Oğuz, sinema filmi), Fırat’ın Nar Bahçeleri (2010, Tv dizisi), Kötü Yol (2012, Nisan Akman, Tv dizisi), İnadına Yaşamak (2013, Serdar Akar, Tv dizisi), Paşa Gönlüm (2014, Kemal Uzun, Tv dizisi), Büyük Sürgün Kafkasya (2015, Mehmet Ada, Tv dizisi), Çekmeceler (2015, Mehmet Binay-Caner Alper, sinema filmi), Çırak (2015, Emre Konuk, sinema filmi), Eksi Bir, (2019, Orhan Oğuz, sinema filmi), Çıplak (2021, Can Evrenol, İnternet dizisi), Yeşilçam (2021, Çağan Irmak, Tv dizisi-Blu Tv), Benim Hayatım, (2021, Onur Tan, Star TV, Tv dizisi), Gülcemal (2023, Yusuf Pirhasan, Tv dizisi), Sakla Beni (2023, Nadim Güç, Tv dizisi, Star Tv.), Zeytin Ağacı (2023, Erdem Tepegöz, Netflix, Tv dizisi), Kör Gece (2024, Reis Çelik, sinema filmi)

Rol aldığı bazı oyunlar: Altı Şahıs Yazarını Arıyor (Luigi Pirandello, 1988, İstanbul Devlet Tiyatrosu), Buruk Ezgi (Vaclav Havel, 1989, Dostlar Tiyatrosu), Derin Bir Soluk Al (Ben Elton, 1993, Tiyatro Stüdyosu), Darbukatör Şeytan, (Suat Gönülay, 1993, Karakedi Kabare), Üç Kadın Bir Çapkın (Neil Simon, 1996, Tiyatrokare), Herkesin Gözü Önünde, (Oliver Hailey, 2007, Sadri Alışık Tiyatrosu), Matmazel Julie, (Strindberg, 2010, TRT İstanbul Radyosu), Cahide Sonku Müzikali (Gökhan Eraslan, 2015, Tiyatro Keyfi).

Ödül: 2000’de “Kara Kentin Çocukları” ile Sadri Alışık En İyi Kadın Oyuncu Ödülü'nü; 2003’te “Beklemeler Odası” ile 14. Orhon Murat Arıburnu En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü’nü; 2015’de “Çekmeceler” ile Nurmberg Film Festivali'nde En İyi Kadın Oyuncu Ödülü'nü, Amerika Chelsea Film Festivali En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü'nü, Antakya Film Festivali En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü'nü; “İçeri Giren” adlı öyküsüyle 2017 Fakir Baykurt Öykü Yarışması’nda birincilik ödülünü aldı.

Yapıtları: Öykü: *Bıçak Sırtı, İst.: Gendaş, 1999 *Çocuk Oyuncağı Değil, İst.: Gendaş, 2000 *Saklı Safkan, İst.: Chiviyazıları, 2002 *Yıkık Aşklar Diyarı, İst.: Biz+, 2006 *İyiler Yalnız Gezer, İst.: Biz+, 2007 *Çatlak Zamanlar, İst.: Biz+, 2007 *Yoldan Çıkmış Öyküler, Ank.: Phoenix, 2008 *Çıldırtan Öyküler, İst.: Marjinal Kitaplar, 2011 *Çakır Zamanlar, İst.: Komşu/Yasakmeyve, 2012 *Hüzün Süpüren, İst.: Doğan Kitap, 2018 *Dimdik Ayakta Her An Tetikte, İst.: Doğan Kitap, 2020 *Beklediğim Odalarda, İst.: İthaki, 2024 / Roman: *Karanlıkta Çok Güzelim, İst.: Doğan Kitap, 2014 / Katkıda Bulunduğu Kitaplar: *Kadınların Ruh Acıları

Kaynaklar: TBEA, c. I, 2010, s. 11; niluferacikalin.net; Doğan Kitap web sitesi, erişim tarihi: 8 Kasım 2021; Gamze Akdemir, “Yazmasam şimdi yoktum”, (söyleşi), Cumhuriyet Kitap, S. 873, 9 Kasım 2006, s. 20-21.

* Yayına Hazırlayan: Şükrü Kırkağaç

*23 Ocak 2025 tarihinde güncellendi.