12 Eylül 2018 Çarşamba

ZAVEN BİBERYAN




(1921, Kadıköy / İstanbul – 4 Ekim 1984, İstanbul)


Gazeteci, yazar ve çevirmen. Kadıköy Aramyan-Uncuyan ve Dibar Gırtaran (Sultanyan) Ermeni ilkokulları, Saint Joseph Lisesi ve İstanbul Ticari İlimler Akademisi'nde öğrenim gördü. 1941'de Yirmi Sınıf (Kura) asker toplanırken, o da askere alındı ve Nafıa hizmetine verildi. Üç buçuk yıl süren askerlik dönüşü Jamanak gazetesinde yayınlanan "Krisdoneutyan Vağhcanı" (Hıristiyanlığın Sonu) adlı yazı dizisi büyük gürültü kopardı, dizinin yayını durduruldu. Nor Lur (Yeni Haber) ve Nor Or (Yeni Gün) gazetelerinde, daha sonra da Jamanak gazetesi yayın kurulunda görev aldı. Sosyalist düşüncelerinden dolayı gelen baskılar sonucu gazeteden ayrılmak zorunda kaldı. 1946'da kovuşturmaya uğrayıp hapis yatan, daha sonra bulduğu işlerden de baskılar sonucu ayrılmak zorunda kalan Biberyan, sonunda ülkeyi terk etmeye karar verip 1949'da Beyrut'a gitti. Orada gazetecilik mesleğini, Ermenice yayınlanan Zartonk (Uyanış) ve Ararat'ın yazı işlerinde görev alarak sürdürdü Siyasi durumun iyileştiğini düşünerek, yaşamını güç koşullarda sürdürdüğü Beyrut'tan ayrılıp 1953'te İstanbul'a döndü. 1964'te yayınlamaya başladığı Nor Tar (Yeni Yüzyıl) adlı siyasi ve edebi dergi maddi sıkıntılar nedeniyle kapandı. 1960'lı yılların sonunda Meydan Larousse Büyük Lügat ve Ansiklopedi'nin redaksiyon kurulunda yer aldı. Türkiye İşçi Partisi'nden 1965 genel seçimlerinde İstanbul milletvekili adayı oldu ancak milletvekili seçilemedi. 1968 yerel seçimlerinde aynı partiden İstanbul Belediye Meclisi üyeliğine seçildi ve meclis başkan yardımcılığı yaptı. Ülser hastalığına yakalanan Biberyan 4 Ekim 1984'te yaşama veda etti ve Şişli Ermeni Mezarlığı’na gömüldü. 1970'te Jamanak gazetesinde tefrika edilen, ölümünden birkaç hafta önce ise kitap olarak yayınlanan romanı Mırçünneru Verçaluysı (Karıncaların Günbatımı) onun başyapıtı sayılır. Bu kitap Türkçe'ye 1998’de “Babam Aşkale'ye Gitmedi”  adıyla çevrildi, diğer romanı Lıgırdadzı ise 2000’de  Türkçede “Yalnızlar” adıyla yayımlanmıştır.
Yapıtları:
      Romanları: 
& Babam Aşkale’ye Gitmedi (Ermeniceden çeviren: Sirvart Malhasyan; 1998, Aras Yayıncılık, İst., 536 s.)
& Yalnızlar (2000, Aras Yayıncılık, İst., 240 s.)
& Meteliksiz Âşıklar (Ermeniceden çeviren: Natali Bağdat; 2017, Aras Yayıncılık, İst., 224 s.)
       Çevirileri:
& Aram Andonyan, Balkan Savaşı (Ermeniceden, 1975, Sander Yayınları, İst.; 1999, Aras Yayıncılık, İst., 527 s.)
Kaynaklar:

Hiç yorum yok: