4 Mart 2016 Cuma

ALİ CANİP YÖNTEM


(1887, İstanbul - 26 Ekim 1967, İstanbul) 

       Şair ve yazar. Yekta Bahir, Gökalp, Celal Sakıp imzalarını da kullandı. Evkaf Nezareti memurlarından Halil Saip Bey ile Anapa Müftüsü İslam Efendi’nin kızı Hafize Nuriye Hanım’ın oğlu. Genç Kalemler dergisi başyazarlarından Ziya Gökalp ve Ömer Seyfettin'le birlikte Yeni Lisan akımı savunucularındandır. Selânik Hukuk Mektebi’nde okuduktan sonra edebiyat öğretmenliği yaptı. Fecr-i Âti topluluğundayken Yeni Lisan akımını benimsedi ve hece ölçüsüyle yalın şiirler yazdı. Ordu ve Bursa milletvekilliği yaptı.
Edebiyat tarihi araştırmaları ve okul kitapları yayımladı.
Yapıtları:
Şiir Kitapları:
& Geçtiğimiz Yol (Bütün şiirleri, 1334/1918, Halk Kitaphanesi, İst.)
      Araştırma, Derleme, İnceleme Kitapları:
& Milli Edebiyat Meselesi ve Cenap Bey’le Münakaşalarım 1328-1329 (1918, Kanaat, İst.)
& Edebiyat (Liseler için ders kitabı; 1340/1924, Maarif Vekâleti, İst.)
& Epope (1927, Maarif Vekâleti, İst.)
& Leyla ve Mecnun (Fuzuli’den özet ve seçme; 1927, Maarif Vekâleti, İst.)
& Naima Tarihi (1927, Maarif Vekâleti, İst.)
& Ömer Seyfettin: Hayatı ve Eserleri (1935, A. Halit, İst.)
       Antoloji:
& Türk Edebiyatı Antolojisi (1930, Devlet B., İst.)  
Kaynaklar:
A  Abdullah Özkan – Refik Durbaş, Cumhuriyetten Günümüze Türk Şiiri Antolojisi, Cilt 1, 1999, Boyut Dosya Yayınları, İst., s. 60

Şiirlerinden Seçmeler:

EYLÜLÜN DENİZİ

Eylülün denizi, niçin gözlerin,
Kapanmış ru'yâsız, boş bir kuyuya?
Daha dün her dalgan gürlerdi derin,
Coşkun bir belâ en gizli kuytuya.

Eylülün denizi, sen şair misin?
Şimdi bir afacan çocuk, bir deli,
Sonra bir kötürüm, sonra bir miskin
İhtiyâr ki bıkmış hayattan belli.

Hani ba'zan senin "Hicrânı unut!"
Diyen mâvi, baygın bakışın vardı.
Hani sis ufuklar uzakta, yâkut
Bir cennetten sana nurlar yollardı.

Dalgalar, ey büyük deniz, dalgalar
Duâlar indirsin sana göklerden.
Benim dalgalarda çarpan kalbim var,
Bir şeyler haykırır uzak bir yerden.

İstersen, öyle pek çılgın olmasın,
Bûseden, hayâlden olsun gözleri.
Yüksek kayalarda irkilen dalgın
Gençlere koynunda aratsın şi'ri.

İstersen, kapansın gökler üstüne;
İstersen, bir tekne parçalanmasın.
Haykırsın kıyıdan bir hasta nine,
Yalnız gözlerini böyle yummasın!

“Geçtiğimiz Yol”

SOKAK FENERİ

Ölü bir camdan ağlayan korku
İniyor serserî ve boş geceye;
Kaldırımlar bütün sükût, uyku...

Her duvar, her kovukta şimdi niye
Bir büyük göz niyâz eder, ağlar
"Bitsin artık bu gizli şüphe!" diye?

Korkarım... Saklanır heyulâlar...
Bana der:  "İşte bir sahîfe, oku,
Sarı gölgemde hasta kalbin var!"

Ölü bir camdan ağlayan korku...


      “Geçtiğimiz Yol”

Hiç yorum yok: